معمای اشتغال زنان

شماره روزنامه: ۵۹۶۷

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۱۲/۱۹

شماره خبر: ۴۰۵۲۶۲۷

گروه: بازار پول و ارز

دنیای اقتصاد : با وجود بهبود وضعیت اشتغال پس از کرونا، نسبت اشتغال زنان هنوز به دوران پیش از همه‌گیری نرسیده است. بررسی‌ آمارهای رسمی نشان می‌دهد در حال حاضر نسبت اشتغال زنان معادل ۱۲.۴درصد است که نسبت به پیش از همه‌گیری کاهش ۲.۱واحد درصدی را تجربه کرده است. چند عامل در این روند نقش ایفا کردند. تا پیش‌از آغاز پاندمی کرونا، تعداد قابل توجهی از زنان در بنگاه‌هایی با جمعیت کمتر از ۱۰نفر فعالیت داشتند که در زمان کرونا تعطیل شدند. پس از پایان پاندمی نیز هزینه‌های بالای راه‌اندازی مجدد این بنگاه‌ها موجب شد تا زنان نتوانند دوباره وارد بازار کار شوند. همچنین این امکان وجود دارد که به‌دلیل عدم تناسب حقوق و هزینه‌فرصت نگهداری از فرزند، برخی از زنان از حضور در بازار کار انصراف داده باشند. از سوی دیگر، این احتمال وجود دارد که برخی از زنان با وجود داشتن کار در بخش غیررسمی، از اظهارنظر در آمارگیری‌های جدید خودداری کرده باشند. به هر روی، آمار رسمی از افول اشتغال زنان نسبت به دوره پیش از کرونا حکایت دارد.

ادامه نوشته

ضربه کرونا به اشتغال زنان

شماره روزنامه: ۵۹۵۰

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۱۱/۲۸

شماره خبر: ۴۰۴۶۵۵۲

گروه: بازار پول و ارز

دنیای اقتصاد-گروه اقتصاد بین‏‏‏‏‏‌الملل : بانک جهانی در مقاله‌‌‌‌‌‌ای به بررسی اثرات همه‌‌‌‌‌‌گیری کرونا بر بازار کار ایران پرداخته و زنان را به‌عنوان قربانیان اصلی پیامدهای منفی این بحران در حوزه اشتغال معرفی کرده‌است. براساس این مقاله تحقیقی که روز پنج‌شنبه منتشر شد، به‌‌‌‌‌‌رغم مداخلات قابل‌‌‌‌‌‌توجه دولت برای حفظ ثبات اقتصادی پس از آغاز همه‌‌‌‌‌‌گیری کرونا، حدود یک‌میلیون شغل در سال‌۱۴۰۰ در ایران از دست رفت و نرخ مشارکت نیروی کار سه واحد‌درصد کاهش یافت. زنان گروهی بودند که با بیشترین آسیب مواجه شدند؛ از هر سه شغلی که در سال‌های ‌۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ ازبین ‌رفت، دو شغل قبلا در اختیار زنان قرار داشت.

p12 copy

تبعات این بحران وضعیت نامساعد زنان ایرانی در بازار کار را بدتر کرده‌است. نکته مهم‌تر اینکه دستاوردهایی که به‌تدریج از سال‌1390 در حوزه افزایش نرخ مشارکت زنان در بازار کار به‌دست آمده‌بود، از بین رفته‌است. مطابق روندی که در دیگر کشورها نیز مشاهده شده‌است، مادران کودکان خردسال بیشترین آسیب را از این بحران دیده‌‌‌‌‌‌اند. اثر ترکیبی تعطیلی مدارس و‌ بار مسوولیت نگهداری فرزندان که به‌طور عرفی در ایران بیشتر بر دوش مادران است، زنان بسیاری را از بازار کار خارج کرده‌است. اینکه آیا چنین روندی با تلاش دولت برای مدیریت پیامدهای همه‌‌‌‌‌‌گیری کرونا و همچنین بهبود شرایط اقتصادی کشور معکوس خواهد شد یا خیر، یک «سوال سیاستی» مهم محسوب می‌شود.

بحران همه‌‌‌‌‌‌گیری کووید اثرات چشمگیری بر بازار کار کشورهای توسعه‌‌‌‌‌‌یافته و درحال توسعه داشته‌است. یکی از یافته‌‌‌‌‌‌های مشترک تحقیقات در این زمینه پیامدهای متفاوت این بحران بر گروه‌های مختلف جمعیتی و جنسیتی بوده‌است. مطالعات نشان می‌دهد زنان از گروه‌هایی بوده‌اند که بیشترین اثرات منفی را تجربه کرده‌‌‌‌‌‌اند. این تبعات شغلی مربوط به جنسیت را می‌توان با توجه به ویژگی‌های بخش‌هایی که زنان در آنها شاغل هستند و همچنین تفاوت‌‌‌‌‌‌های مسوولیت‌های خانوادگی زنان و مردان توضیح داد. با توجه به تمرکز حضور زنان در مشاغل خدماتی، به‌خصوص مشاغلی که در آن تماس با انسان‌ها زیاد است، این گروه به‌شدت تحت‌تاثیر ازبین‌رفتن مشاغل در حوزه‌های خدماتی قرارگرفتند، همچنین تعطیلی مدارس و مهدکودک‌‌‌‌‌‌ها به دلیل قرنطینه‌‌‌‌‌‌های کرونایی به‌معنای افزایش ‌بار نگهداری کودکان برای خانوارها بود. با توجه به اینکه این ‌بار اغلب بر دوش مادران قرار گرفته‌است، بسیاری از آنها مجبور به خروج از بازار کار شدند.

دغدغه ساختاری

در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا که نرخ پایین مشارکت زنان در بازار کار یک «دغدغه ساختاری» بوده‌است، انتظار می‌رود که تبعات بحران کووید رفاه زنان و مشارکت اجتماعی و اقتصادی آنها را محدودتر کرده باشد. ایران یکی از کانون‌های اولیه همه‌‌‌‌‌‌گیری بود و پیش از آنکه با بحران کووید مواجه شود، در حال تلاش برای مدیریت معضلات شدید اقتصادی ناشی از محدودیت‌های ساختاری و شوک‌‌‌‌‌‌های خارجی حاصل از تحریم‌های بین‌المللی بود. درمجموع، تحلیل‌ها حاکی از آن است که بیش از یک‌میلیون شغل در سال‌اول همه‌‌‌‌‌‌گیری در ایران ازبین ‌رفتند و دو سوم این موارد مربوط به زنان بوده‌است. نکته جالب اینکه، برخلاف اتفاقی که در سایر کشورها مشاهده شد، بحران کرونا در ایران منجر به افزایش نرخ بیکاری نشده و در کاهش نرخ مشارکت نیروی کار نمود پیدا کرد؛ در واقع نه‌تنها احتمال اینکه زنان شغل خود را در نتیجه بحران کرونا از دست بدهند بیشتر از مردان بود، بلکه احتمال اینکه آنها کلا از بازار کار خارج شوند نیز بالاتر بود.

مطالعات نشان می‌دهد که همه‌‌‌‌‌‌گیری به افزایش شکاف جنسیتی در نرخ مشارکت نیروی کار (0.7واحد‌درصد) و افزایش اشتغال (0.5 واحد‌درصد) منجر شده‌است، درحالی‌که به دلیل افت بیشتر مشارکت زنان ایرانی در بازار کار، همه‌گیری موجب کاهش شکاف جنسیتی در نرخ بیکاری (1.6واحد‌درصد) شده‌است. مانند آنچه در سایر کشورها مشاهده شده‌است، درمیان زنان شاغل، کسانی که وظایف مراقبتی در خانواده را برعهده داشته‌‌‌‌‌‌اند، به‌خصوص مادران کودکان خردسال، متحمل بیشترین ضربه شده‌اند. بررسی‌‌‌‌‌‌ها همچنین نشان می‌دهد که زنان حقوق‌‌‌‌‌‌بگیر در بخش‌خصوصی یکی از گروه‌هایی بوده‌اند که با بیشترین آسیب ناشی از بحران کرونا روبه‌رو شده‌اند؛ در واقع درحالی‌که مشاغل استخدامی مربوط به مردان در بخش‌خصوصی در سال‌های 1398 و 1399، 133‌هزار مورد افزایش یافت، مشاغل مربوط به زنان 242‌هزار مورد کاهش پیدا کرد.

تحلیل‌ها حاکی از آن است که این اتفاق در بخش‌خصوصی را نمی‌توان تماما با توجه به تفاوت‌‌‌‌‌‌ها در ویژگی‌های شغلی و فردی توضیح داد و ممکن است این امر منعکس‌کننده هنجارهای جنسیتی حاکم بر فضای بازار کار (مانند اعتقاد به اینکه مردان در هنگام بحران حق بیشتری برای شاغل‌بودن دارند) و وضعیت عرضه نیروی کار (توزیع جنسیتی مسوولیت‌های مراقبتی در خانوارها) باشد.

کرونا در ایران

ایران یکی از کشورهایی بود که متحمل شدیدترین آسیب‌ها از بحران همه‌گیری کرونا شد. این ویروس در این کشور جان بیش از 133هزار نفر را گرفت و نزدیک به هفت‌میلیون نفر از جمعیت 85میلیونی آن را تحت تاثیر قرار داد. این کشور یکی از کانون‌های اولیه این بحران در جهان بود و در بین کشورهای منطقه خاورمیانه بیشترین تبعات منفی را تجربه کرد. این کشور تدابیر سختگیرانه‌ای را برای مهار این بیماری اتخاذ کرد و با چندین پیک افزایشی موارد ابتلا به کووید در دوران همه‌گیری دست و پنجه نرم کرد. یکی از بخش‌هایی که از این بحران متاثر شد، بخش آموزش بود. تعطیلی گسترده مدارس، دانشگاه‌ها و مهدکودک‌ها از جمله این پیامدها بودند. البته دولت به منظور مدیریت تبعات این بحران بر زندگی مردم، بسته‌های ویژه‌ای به ارزش هزار تریلیون ریال (معادل پنج‌درصد تولید ناخالص داخلی) برای حمایت از شرکت‌ها و خانوارها در نظر گرفت.

خطر اشتغال‌زایی با منابع دولتی

شماره روزنامه: ۵۹۲۹

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۱۰/۳۰

شماره خبر: ۴۰۳۸۸۳۹

گروه: بازار پول و ارز

دنیای اقتصاد-گروه بازار پول و ارز : یک پژوهش به بررسی برنامه‌های حمایتی مبتنی بر کار پرداخته است. معمولا شوک‌های اقتصادی بازار کار و اشتغال را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موجب افزایش فقر در جامعه می‌شود. برخی از کشورها برای جلوگیری از وقوع این نتایج، از طرح‌های اشتغال عمومی که شامل اشتغال عمومی موقت، تضمین اشتغال و یارانه دستمزد است، استفاده می‌کنند. در واقع در این طرح‌ها دولت با استفاده از منابع خود سعی می‌کند از بیکار ماندن افراد جلوگیری کرده و آنها را مشغول نگه دارد.

ادامه نوشته

رازهای مهاجرت پزشکان

شماره روزنامه: ۵۹۲۳

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۱۰/۲۳

شماره خبر: ۴۰۳۶۸۴۵

گروه: یادداشت

نادر جهان‌مهر* مهاجرت در ایران به پدیده رایجی تبدیل شده و در سال‌های اخیر سرعت گرفته است. مهاجرت به گروه خاصی محدود نیست و در همه گروه‌ها و رشته‌های مختلف در حال افزایش است. به گزارش فایننشال‌تایمز مهاجرت در ایران به بیش از ۱۱۵هزار نفر در سال ۲۰۲۱ رسیده است.

ادامه نوشته

جعبه‌سیاه فرود بیکاری

شماره روزنامه: ۵۹۱۴

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۱۰/۱۲

شماره خبر: ۴۰۳۴۰۳۸

گروه: بازار پول و ارز

دنیای اقتصاد : آمار اشتغال در پاییز با ثبت رقم ۲۴.۸میلیون نفری به محدوده قبل از کرونا رسیده و نرخ بیکاری با رقم ۷.۶درصد نسبت به پاییز قبل از کرونا، حدود ۳واحد درصد کمتر شده است. مطابق بررسی‏ها، کاهش نرخ بیکاری بیش از آنکه تحت تاثیر افزایش سطح اشتغال باشد، به‌دلیل افت سطح مشارکت بازار کار است. نرخ مشارکت اقتصاد ایران در پاییز ۴۱.۵درصد گزارش شده که نسبت به پاییز۹۸ حدود ۳واحد درصد کمتر شده است. بنابراین عامل اصلی کاهش نرخ بیکاری در سال‌های اخیر افت میزان مشارکت بوده است. نرخ مشارکت ایران در مقایسه با بسیاری از کشورها از جمله ترکیه و عربستان کمتر است. کارشناسان معتقدند افزایش اشتغال جدید نیز جنس باکیفیتی ندارد. این اشتغال‌زایی عمدتا در حیطه بنگاه‌های خرد زیر ۵نفر صورت می‌گیرد که در زنجیره ارزش بنگاه‌های متوسط و بزرگ قرار نمی‌گیرند و امکان دارد با یک شوک دوباره از بازار کار خارج شوند.

ادامه نوشته

ترمز فرزندآوری کجاست؟

نگرانی اصلی دو‌‌‌سوم ایرانی‌‌‌ها از «هزینه تامین مسکن» بر روند رشد جمعیت تاثیر گذاشت

شماره روزنامه: ۵۹۰۰

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۹/۲۵

شماره خبر: ۴۰۲۹۴۴۵

گروه: مسکن و عمران

دنیای اقتصاد : روند کاهش توأم «ازدواج» و «زاد و ولد» در کشور که سال گذشته با رکورد «کمترین واقعه» برای هر دو همراه شد، از نگاه برخی‌ها، ناشی از تغییرات «سبک‌زندگی» تلقی می‌شود؛ اما واقعیت معادله جدید جمعیتی، فراتر از این تغییر است و «ریشه اقتصادی» دارد. بررسی‌‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد فاکتور «هزینه خرید و تامین مسکن» طی سال‌های عصر جهش قیمت‌ها، در نقش ترمز فرزندآوری عمل کرده است. شروع بحران تورم مسکن ابتدا به مستاجر شدن اکثر زوج‌های جدید و سپس با انعکاس «سختی دسترسی به مسکن» در جامعه، به کاهش میل به ازدواج منجر شد. از طرفی، «ابرهزینه اجاره در سبد هزینه‌ خانوارها» باعث انصراف از «داشتن فرزند» شده است. نمودار واکنش دو پارامتر جمعیتی به تغییرات قیمت مسکن و نتایج دو نظرسنجی، اثر این ترمز را تایید می‌کند.

ادامه نوشته

جریان‌شناسی بازار کار

شماره روزنامه: ۵۸۹۷

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۹/۲۱

شماره خبر: ۴۰۲۸۴۲۰

گروه: سیاست گذاری

دنیای اقتصاد : بازار کار ایران نمایان‌گر دو تصویر متضاد است. درحالی‌که سطح بیکاری در اقتصاد ایران از میانگین جهانی آن بالاتر است و اشتغال پای ثابت معضلات اجتماعی و اقتصادی ایران به شمار می‌رود، شاهد تقاضای بالا برای نیروی کار ساده و کم‌مهارت است؛ به‌طوری‌که کارگران مهاجر در یافتن شغل مشکل چندانی ندارند. گرچه نوعی ناهماهنگی در این دو مشاهده به چشم می‌خورد، اما با نگاهی دقیق‌تر می‌توان فهمید که این خروجی سیاستی است که برای مدتی مدید در سطح اقتصاد کلان کشور اتخاذ شده و سازوکار آن در جهان با عنوان «بیماری هلندی» شناخته می‌شود که در دوره عدم تحریم ساختار اقتصادی ما را شکل داد. در بیانی خلاصه، تلاش سیاستگذار برای کنترل قیمت‌ها و مهار تورم به سرکوب نرخ ارز و واردات کالای نهایی با ارز ارزان منجر می‌شود و این فرآیند ضمن تشدید تقاضا برای کالای وارداتی، فرآیند تولید صنعت در کشور را به سمت ورشکستگی سوق می‌دهد و سرمایه‌ها را به سمت زمین و مسکن می‌راند. نتیجه این فرآیند بی‌رغبتی به تولید صنعتی، افزایش قیمت زمین و مسکن و در نهایت افزایش سهم بخش خدمات از اقتصاد است. اما در دوره تحریم هم به واسطه کاهش انباشت سرمایه، پیچیدگی فرآیند تولید در اقتصاد ایران کاهش یافته و تقاضا برای نیروی کار متخصص کمتر شده است. قوانین نامناسب بازار کار نیز مزید بر علت شده تا آرایش اقتصادی مذکور، ساختار بازار کار ایران را به شکلی سامان ‌دهد که در جذب نیروی کار ماهر و فارغ‌التحصیلان آموزش عالی ناتوان باشد و در عوض، انبوهی از تقاضا برای نیروی کار ساده در جای‌جای اقتصاد به چشم بخورد. فارغ‌التحصیلان آموزش عالی درحالی‌که یک سوم جمعیت فعال کشور را دارند، ۴۰درصد بیکاران را تشکیل می‌دهند؛ این وضعیت درباره زنان تحصیلکرده حادتر است. باید توجه داشت که گرچه تقاضای بالاتر برای نیروی کار ساده روندی جهانی است، اما برخلاف ایران، سایر کشورها با تعریف جایگاه خود در زنجیره جهانی تولید، در پرورش و جذب نیروی بامهارت، مشکلات کمتری دارند.‌

ادامه نوشته

زنانه‌شدن چهره مهاجرت

شماره روزنامه: ۵۸۹۴

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۹/۱۸

شماره خبر: ۴۰۲۷۴۶۷

گروه: خبر

دنياي‌اقتصاد : سالنامه مهاجرتی برای نخستین‌بار آماری بر مبنای تفکیک جنسیتی ارائه داده است. این آمار نشان می‌دهد در سال۲۰۲۱ بالغ بر ۵۲درصد اقامت‌های دائم صادرشده برای ایرانیان در کانادا، ۴۵درصد در فنلاند و ۴۹درصد در استرالیا مربوط به زنان بوده است. مهاجرت زنان در سال‌های اخیر افزایش یافته است.

ادامه نوشته

چرا بازار کار به تعادل نمی‌رسد؟

شماره روزنامه: ۵۸۸۱

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۹/۲

شماره خبر: ۴۰۲۲۷۱۳

گروه: اندیشه

دنیای‌اقتصاد : چرا دستمزدها در بازار کار کاهش پیدا نمی‌کند تا بازار تسویه شود؟ یکی از پاسخ‌ها به این پرسش، مدل استیگلیتز-شاپیرو است. این مدل بیان می‌کند که بنگاه‌ها برای ایجاد انگیزه به نیروهای کار متعهد خود و تعبیه سازوکار تنبیهی برای نیروهای کم‌کار خود، دستمزدی بالاتر از دستمزد تعادلی پرداخت می‌کنند.

ادامه نوشته

طلای پنهان اقتصاد ایران

چرا بازار کار ایران گرفتار تبعیض جنسیتی شد؟

شماره روزنامه: ۵۸۶۸

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۸/۱۷

شماره خبر: ۴۰۱۸۰۵۴

گروه: باشگاه اقتصاددانان

دنیای اقتصاد : زنان گنج اقتصاد ایران هستند؛ اما سیاستی برای استفاده از ظرفیت این بخش از جامعه طراحی نشده است. با اینکه نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می‌دهند که پتانسیل بالایی برای کمک به رشد و توسعه اقتصادی کشور محسوب می‌شوند، اما آخرین آمارهای منتشرشده از نرخ مشارکت نیروی کار نشان می‌دهد تنها ۱۴درصد از زنان تمایل به کار دارند. موضوعی که به معنی انفعال ۲۷.۵میلیون نفر از جمعیت زنان در سن کار است. نیروهایی که می‌توانند در صورت ورود به بازار کار حجم عظیمی از ارزش‌افزوده اقتصادی خلق کنند. عوامل مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در این مشارکت پایین زنان در بازار کار دخیل هستند. بدون شک تعداد بالای زنانی که در فرآیند تولید نقش مستقیمی ندارند نکته‌ای منفی برای اقتصاد ایران محسوب می‌شود؛ اما درصورتی‌که اقتصاد ایران به سوی رشد حرکت کند، این زنان می‌توانند به فرصتی طلایی برای رشد قابل توجه اقتصاد ایران بدل شوند. در عین حال هرگونه کاهش در نرخ بیکاری زنان و افزایش مشارکت‌ آنها به کاهش فقر در سطح خانوارها می‌انجامد.

ادامه نوشته

سیاه‌ وسفید آمار اشتغال

شماره روزنامه: ۵۸۵۱

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۷/۲۷

شماره خبر: ۴۰۱۲۰۹۲

گروه: سیاست گذاری

دنیای اقتصاد : مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش اعلام کرد نرخ بیکاری به رقم ۷.۹درصد رسیده است. بررسی آمارها طی سال های اخیر حاکی از آن است که این میزان کاهش نرخ بیکاری بی‌سابقه بوده است. بر اساس این گزارش، بیش از ۹۰۰هزار نفر از تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری به میزان «جمعیت شاغل» افزوده شده که در «بخش خدمات ۴۸۰هزار نفر»، «صنعت ۳۷۰هزار نفر» و «کشاورزی ۵۸هزار نفر» اشتغال ایجاد شده است. هر چند تعداد کل شاغلان هنوز نسبت به تابستان سال۹۸ رقم کمتری است، اما مجموعه آمارها در تابستان سال جاری نشان‌دهنده یک وضعیت ایده‌آل در کشور است. با این حال برخی از منتقدان معتقدند که با توجه به شرایط اقتصادی جامعه این روند در نرخ بیکاری و آمار اشتغال جای سوال دارد. هرچند مرکز آمار ایران آمارهای بیکاری را ارائه کرده است، اما تحلیلی درباره جزئیات ورود و خروج در بخش‌های مختلف اقتصادی و کیفیت مشاغل ایجاد‌شده ارائه نکرده است و در صورت وجود این آمارها می‌توان تحلیل دقیق‌‌تری از داده‌ها ارائه کرد.

Untitled-2 copy

فاطمه نصیری: آخرین آمار مربوط به بازار کار ایران نشان می‌دهد که نسبت اشتغال در تابستان جاری نسبت به تابستان سال گذشته رشد یک‌درصدی داشته و به 38.3درصد رسیده است. بر این اساس در بازه زمانی مذکور 906هزار نفر به جمعیت شاغلان افزوده شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این بیشترین میزان نسبت اشتغال از پاییز سال 1398 است. بر‌اساس آمار منتشر‌شده می‌توان گفت نسبت اشتغال برای اولین بار به میزان دوران پیش از همه‌گیری ویروس کرونا رسیده است. با‌این‌حال برخی معتقدند آمار منتشرشده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران، بسیار دشوار است. در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری نیز با رشد نقطه‌به‌نقطه منفی یک‌درصد، به 7.9درصد رسیده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی در بازه زمانی مذکور با رشد 0.6درصدی به 41.6درصد رسیده است.

تصویر آماری اشتغال تابستان

نگاهی به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار در تابستان سال جاری نشان می‌دهد نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت 15ساله و بیشتر در تابستان سال جاری با افزایش 0.6درصدی به 41.6درصد رسیده است. جمعیت فعالان اقتصادی در این فصل نیز با افزایش 689هزار نفری به 26میلیون و 801هزار نفر رسیده است. علاوه بر افزایش جمعیت فعالان اقتصادی، جمعیت غیرفعال نیز 65هزار نفر افزایش یافته است. نسبت اشتغال تابستان 1402 نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش یک‌درصدی مواجه بوده است.

در این فصل نسبت اشتغال به 38.3درصد رسیده که از پاییز سال 1398 بیشترین میزان آن است. پیش از آن در پاییز سال 1398نسبت اشتغال معادل 39.8درصد بوده است. این مساله می‌تواند نشان‌دهنده آن باشد که نسبت اشتغال برای اولین بار به دوران پیش از همه‌گیری کرونا رسیده است. نگاهی به تغییرات جمعیت شاغلان در تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد جمعیت شاغلان با افزایش 906هزار نفری مواجه بوده و به 24میلیون 685 نفر رسیده است. برخی معتقدند آمار منتشر‌شده دارای شبهه است و افزایش حدود یک‌میلیون شغل در طول یک سال با وجود شرایط فعلی اقتصاد ایران بسیار دشوار است. همان‌طور که نسبت اشتغال نقطه‌به‌نقطه در تابستان سال جاری افزایش یک‌درصدی را تجربه کرده، نرخ بیکاری در همین بازه زمانی با رشد منفی یک‌درصدی مواجه بوده است. در دومین فصل سال جاری نرخ بیکاری به 7.9درصد رسیده است. جمعیت بیکاران تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 217هزار نفری همراه بوده است.

اشتغال مردان و زنان ‌

بررسی جزئیات گزارش مذکور نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال مردان معادل 64.3درصد بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 0.9درصدی داشته است. در دومین فصل سال جاری 528هزار نفر به جمعیت شاغلان مرد افزوده شده است. در همین بازه زمانی نرخ بیکاری مردان با رشد منفی یک‌درصدی به 6.3درصد رسیده و 194هزار نفر از جمعیت بیکاران مرد کاسته شده است. علاوه بر این، نرخ مشارکت اقتصادی مردان در تابستان سال 1402 نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 0.2درصدی، به 68.6درصد رسیده و 334هزار نفر به جمعیت فعالان اقتصادی مرد افزوده شده است.

آمارهای مربوط به زنان در بازار کار نشان می‌دهد در تابستان سال جاری نسبت اشتغال زنان به 12.3درصد رسیده است. مقایسه این نسبت اشتغال با تابستان سال گذشته نشان می‌دهد نسبت اشتغال زنان رشد یک‌درصدی را تجربه کرده است. در این بازه زمانی 378هزار نفر به جمعیت زنان شاغل افزوده شده است. در تابستان سال جاری نرخ بیکاری زنان به 15.4درصد رسیده است.

نرخ بیکاری زنان در تابستان سال جاری در مقایسه با تابستان سال گذشته با رشد منفی 1.8درصدی مواجه بوده و در این بازه زمانی 23هزار نفر از جمعیت بیکاران زن کاسته شده است. نگاهی به اشتغال تابستان سال جاری در بخش‌های مختلف اقتصاد نشان می‌دهد که از میان سه بخش کشاورزی، خدمات و صنعت، اشتغال در بخش خدمات با 50.5درصد بیشترین سهم را داشته است. پس از خدمات، صنعت با سهم 34درصدی و کشاورزی با سهم 15.5درصدی در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

تورم سالمندی دهه شصتی‌ها

شماره روزنامه: ۵۸۰۳

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۵/۲۶

شماره خبر: ۳۹۹۴۰۶۱

گروه: سیاست گذاری

دنیای اقتصاد : متولدان دهه ۶۰ درگیر یکی از پرچالش‌ترین دهه‌ها از آغاز تولد و در جریان مراحل زندگی بودند و به نظر می‌رسد که حتی در سالمندی نیز این چالش ادامه خواهد داشت. مرکز پژوهش‌های مجلس در یک گزارش به بررسی چالش‌های سالخوردگی در ایران پرداخته است. این گزارش دو نکته مغفول در بحث‌های سالخوردگی ساختار سنی کشور را معرفی کرده است: نخست عدم توجه به جمعیت سالمندان حال حاضر و دیگری وضعیت کنونی افرادی است که در آینده در اوج سالخوردگی قرار می‌گیرند. بر اساس برآوردهای این گزارش، تعداد افراد سالمند بالای ۶۵سال در سال۱۴۰۰ حدود ۵/ ۵میلیون نفر بوده و در سال۱۴۱۵ این رقم به ۱۰میلیون نفر و در ۱۴۲۰ به بیش از ۱۳میلیون نفر خواهد رسید. بنابراین نظام تامین اجتماعی کشور باید منتظر تامین اجتماعی و مراقبت بهداشتی از جمیعتی باشد که سه‌برابر جمعیت کنونی است. این نکته مهم است که تغییر روند باروری نیز تاثیری در این چالش ندارد و باید سیاست‌هایی در جهت شناسایی نیازهای جمعیت سالمند و برنامه‌ریزی برای اداره این گروه سنی در دستور کار قرار گیرد. نکته مهم دیگری که این گزارش به آن اشاره می‎کند، این است که سالخوردگی جمعیت کشور به سمت زنانه شدن رفته و زنان کشور در مقابل مشکلات اقتصادی و اجتماعی بسیار آسیب‌پذیرند. بنابراین توانمندسازی زنان، از ضروریات سالمندی فعال و موفق است.

ادامه نوشته

فقر و بیکاری در نیمه راه

شماره روزنامه: ۵۷۹۲

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۵/۱۴

شماره خبر: ۳۹۹۰۴۲۴

گروه: بازار پول و ارز

دنیای اقتصاد : دو سال از آغاز فعالیت دولت ابراهیم رئیسی گذشته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در دو سال ابتدایی دولت سیزدهم، یعنی در پایان سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، به ترتیب ۲/ ۹ و ۹درصد بوده است. این درحالی است که نرخ بیکاری در دو سال ابتدایی دولت اول حسن روحانی ۴/ ۱۰ و ۶/ ۱۰درصد بوده است.

ادامه نوشته

طالع‌بینی دنیای ۲۰۵۰

«نیویورک‌تایمز»: کشورهای ثروتمند در فهرست سالمندان قرار می گیرند؛ این تغییر جمعیتی می‌تواند رشد اقتصادی و توازن قدرت را تغییر دهد

شماره روزنامه: ۵۷۸۰

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۴/۲۷

شماره خبر: ۳۹۸۵۷۹۵

گروه: دنیا

دنیای‌اقتصاد : از قدیم هم گفته‌اند که جمعیت جوان و در سن کار می‌تواند یک عامل مهم برای رشد اقتصادی باشد. اما این قاعده همیشگی نیست؛ اگر رشد جمعیت متناسب با ظرفیت‌های اقتصادی نباشد و جمعیت در سن کار از اشتغال محروم باشد، این رشد به بی‌ثباتی‌های عظیم ختم می‌شود؛ همین قاعده درباره زوال جمعیتی نیز قابل صدق است، یعنی اگر جمعیت در حال کار به سن بازنشستگی برسد و دولت برنامه لازم را برای مواجهه با واقعیت جدید نداشته باشد، زوال جمعیت به افول قدرت منتهی می‌شود.

ادامه نوشته

عدم‌توان اشتغال‌زایی بخش صنعت کشور

شماره روزنامه: ۵۷۷۹

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۴/۲۶

شماره خبر: ۳۹۸۵۳۲۵

گروه: سرمقاله

دکتر سجاد برخورداری* مقدمه : اخیرا مرکز پژوهش‌‌‌های مجلس گزارشی با عنوان «بررسی ساختار اشتغال صنعتی و برآورد عملکرد اشتغال‌زایی رشته فعالیت‌‌‌های صنعتی در ایران» را منتشر کرده و به این نتیجه رسیده است که به‌ازای هر ۱۰‌درصد افزایش ارزش‌افزوده در بخش صنعت (به قیمت‌های ثابت)، به‌طور متوسط ۴/ ۲‌درصد تقاضا برای نیروی کار جدید ایجاد می‌شود. بر این اساس نتیجه‌گیری شده است که ساختار صنعت در ایران در وضعیت فعلی عملکرد اشتغال‌زایی پایینی دارد و از منظر تولید و سرمایه‌گذاری با هدف اشتغال‌زایی تناسب ندارد. صرف‌‌‌نظر از دقت گزارش در برآورد اعداد یادشده، می‌‌‌توان به نتیجه پایین بودن توان اشتغال‌زایی صنعت در ایران صحه گذاشت. سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا توان اشتغال‌زایی بخش صنعت ایران کمتر است؟ آیا می‌‌‌توان با حمایت از بخش صنعت، میزان اشتغال‌زایی این بخش را افزایش داد؟ در این نوشتار تلاش می‌شود به این سوالات پاسخ داده شود.

ادامه نوشته

ایران در مسیر سالمندی

شماره روزنامه: ۵۷۶۹

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۴/۱۴

شماره خبر: ۳۹۸۲۱۴۹

گروه: سیاست گذاری

دنیای اقتصاد : یک پژوهش به بررسی وضعیت سالمندی در ایران پرداخته است. برآوردهای جمعیتی نشان می‌دهد ایران در ۳۰ سال آینده با بحران سالمندی مواجه می‌شود و در سال ۱۴۳۰ بیش از ۳۰درصد از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد. سالخوردگی جمعیت در سال‌های آینده چالش‌هایی مانند افزایش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، نیاز بیشتر به زیرساخت‌های مراقبت از سالمندان، ناپایداری نظام رفاهی، عدم انطباق سالمندان با فناوری‌های نوین، کاهش رشد اقتصادی جامعه و افزایش وابستگی سالمندان به نیروهای جوان را به دنبال خواهد داشت.

ادامه نوشته

مردودی صنعت در اشتغال

شماره روزنامه: ۵۷۶۸

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۴/۱۳

شماره خبر: ۳۹۸۱۸۳۵

گروه: صنعت و معدن

دنیای‌اقتصاد : بخش مولد اقتصاد در یک دهه گذشته، در کنار رشد اقتصادی منفی در اکثر سال‌ها، در اشتغال‌زایی نیز کارنامه موفقی نداشته و عملکرد اشتغال‌زایی این بخش، به‌طور مشخص از سال۱۳۸۸ افت محسوسی پیدا کرده است. همچنین ازآنجاکه ساختار صنعت در ایران، از منظر تولید و سرمایه‌گذاری اشتغال‌زا نبوده و بیش از اینکه جذب‌کننده نیروی کار باشد، مبتنی بر سرمایه و تجهیزات بوده، رشد صنعتی ایجادشده در غیاب دو پارامتر نرخ رشد بالا و مستمر، رشد باکیفیتی برای ایجاد شغل محسوب نمی‌شود. صنعت طی این ‌سال‌ها در جذب متخصصان نیز موفق نبوده و ۶۰درصد شاغلان این بخش کارگران ساده و ماهر بوده‌اند. بررسی‌های بازوی پژوهشی مجلس نشان می‌دهد درحالی‌که هر ۱۰درصد افزایش در ارزش افزوده این بخش، به‌طور متوسط ۴/ ۲درصد تقاضا برای نیروی کار ایجاد می‌کند، اما در سال‌های دهه۹۰، ارزش افزوده بخش صنعت به‌طور متوسط سالانه منفی ۱/ ۰ درصد رشد کرده و اشتغال در کارگاه‌های صنعتی به مراتب کمتراز ظرفیت اشتغال‌زایی آن بوده‌است.

ادامه نوشته

جاماندگی دولت از اشتغال هدف

شماره روزنامه: ۵۷۳۹

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۳/۷

شماره خبر: ۳۹۷۱۴۷۹

دنیای‌اقتصاد : مرکز آمار ایران در گزارشی شاخص‌های اشتغال سال۱۴۰۱ را منتشر کرد. براین اساس نرخ بیکاری سال۱۴۰۱ با ۲/ ۰درصد کاهش نسبت به سال قبل به ۹درصد رسید. این گزارش حاکی از آن است که مشارکت اقتصادی تغییر چشمگیری نداشته و تنها اندکی بیش از ۲۴۲هزار نفر به جمعیت فعال کشور اضافه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار کار کشور توانسته است اندکی بیشتر از افزایش جعیت فعال کشور شغل ایجاد کند. بررسی‌ها حاکی از آن است سهم اشتغال بخش خدمات از ۵۰درصد عبور کرده و به ۶/ ۵۱درصد رسیده است. بخش صنعت نیز با سهم ۶/ ۳۳درصدی از بازار کار اندکی بیشتراز یک سوم اشتغال را به خود اختصاص داده است. آمارها حاکی از آن است که همچنان نرخ بیکاری زنان در سطح بالاتری نسبت به مردان قرار دارد. با بررسی آمارهای جدید نسبت به آمار سال‌های گذشته شاهد آن هستیم که در خالص مشاغل ایجادشده در اقتصاد ایران، شاهد نوعی افزایش سرعت هستیم. بر این اساس برای اولین‌بار پس از دوران کرونا تعداد خالص مشاغل ایجادشده از سطح ۲۶۰هزار شغل عبور کرد.

ادامه نوشته

حرکت مشاغل از صنعت به خدمات

شماره روزنامه: ۵۷۱۹

تاریخ چاپ: ۱۴۰۲/۰۲/۱۳

شماره خبر: ۳۹۶۴۲۲۳

دنیای اقتصاد : یک پژوهش نشان می‌دهد که از زمستان سال ۱۴۰۰ تا زمستان ۱۴۰۱ بیشترین درصد انتقال در بخش‌های عمده فعالیت اقتصادی مربوط به تغییر اشتغال در بخش صنعت به میزان ۶/ ۱۱درصد است. از سوی دیگر کمترین میزان انتقال مربوط به انتقال از بخش خدمات به کشاورزی به میزان ۳/ ۱درصد است. در سال‌های گذشته عوامل مختلفی مانند تحریم‌های اقتصادی موجب شده است صنعت کشور آسیب‌پذیر شود. کاهش سرمایه‌گذاری در بخش صنعت نیز کاهش اشتغال در این بخش را به دنبال داشته است. علاوه بر این، بررسی جریان اشتغال در بازه زمانی مذکور نشان می‌دهد که بیشترین میزان جابه‌جایی در وضع فعالیت با میزان ۷/ ۳۶درصد مربوط به وضع بیکار به شاغل است. البته نکته قابل‌توجه آن است که در همین ایام ۳/ ۲۴درصد از بیکاران نیز از یافتن شغل ناامید شده و به غیر‌فعال تغییر وضعیت داده‌اند. کمترین میزان جابه‌جایی در این بخش نیز مربوط به تغییر وضعیت از غیرفعال به بیکار به میزان ۷/ ۱درصد است.

ادامه نوشته

آماده‌باش برای جو گندمی‌ها

شماره روزنامه: ۵۶۸۵

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۱۲/۱۳

شماره خبر: ۳۹۴۹۲۰۵

دنیای اقتصاد - امیرمحمد ‌بختیاری : پیک جمعیتی در ایران در حال گذر از دوران جوانی و رسیدن به دوران میانسالی است؟ در یک همایش کارشناسان فرصت‌ها و تهدیدهای «موجوگندمی‌ها» را در اقتصاد ایران بررسی کردند. بر اساس گفته‌های صاحب‌نظران، نسل جدید میانسال تفاوت‌های قابل ملاحظه‌ای با نسل کنونی دارد، این نسل احتمالا در بازار کار مشارکت بیشتری داشته و خواهد داشت و با فناوری نیز آشناتر است.

ادامه نوشته

علم اقتصاد درباره بازار کار چه می‏‏‌گوید؟

شماره روزنامه: ۵۶۷۱

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۱۱/۲۵

شماره خبر: ۳۹۴۳۹۶۲

آرش علویان* تاریخچه وضع حداقل دستمزد و برآورده کردن نیازهای نیروی کار در ظاهر مساله‌ای اقتصادی است؛ اما از آنجا که منافع نیروی کار و کارفرما نقش مهمی در تعیین آن دارد و دولت‌‌‌ها نیز نقش هدایت‌‌‌کننده اجماع در تعیین حداقل دستمزد را بر عهده دارند، پدیده‌‌‌ای سیاسی نیز تلقی می‌شود. تقریبا در تمامی کشورها میزان افزایش حداقل دستمزد در فرآیندی حقوقی از سوی دولت‌‌‌ها به اجرا گذاشته می‌شود؛ اما تعیین آن در کشورهای مختلف روش یکسانی ندارد. در واقع قانون حداقل دستمزد در دو حوزه سیاستگذاری مجزا قابل طرح است.

ادامه نوشته

ضرورت احتیاط در تفسیر نرخ بیکاری

شماره روزنامه: ۵۶۵۵

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۱۱/۴

شماره خبر: ۳۹۳۷۹۸۵

دکتر زهرا کریمی* برخی از دولتمردان با خوشحالی به کاهش نرخ بیکاری در تابستان ۱۴۰۱ به‌عنوان شاخصی مهم برای نشان‌دادن بهبود وضعیت اقتصادی کشور اشاره می‌کنند، در حالی که بررسی دقیق‌‌‌تر تحولات بازار کار در چند سال اخیر، بیانگر تداوم شرایط نامطلوب اقتصادی و بحران بازار کار است. با بررسی عملکرد بازار کار در کنار تحولات کلان اقتصادی می‌توان تصویر دقیق‌تری از وضعیت اشتغال و بیکاری به دست آورد.

ادامه نوشته

مهاجرت بی‌بازگشت

شماره روزنامه: ۵۶۵۲

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۱۱/۱

شماره خبر: ۳۹۳۷۰۹۵

دکتر حسین عباسی در سال‌های اخیر که اقتصاد ایران با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بوده است، یکی از مسائلی که به شکل روزافزونی از آن صحبت می‌شود، مساله مهاجرت است. این مساله در ماه‌های اخیر که کشور با اعتراضات روبه‌رو بوده، بیشتر مطرح شده است؛ به‌طوری‌که برخی از کارشناسان از افزایش مهاجرت نیروهای مولد جامعه ابراز نگرانی کرده‌ و به سیاسیون پیشنهاد داده‌اند این مساله را در اولویت قرار دهند. آنچه در این میان کمتر دیده می‌شود، مباحث مبتنی بر داده‌های آماری است که تصویری روشن از مساله را ارائه کند. به‌عنوان مقدمه ارقامی چند درباره مهاجرت را ارائه می‌کنم.

ادامه نوشته

مهاجرت اجباری در بازار کار

شماره روزنامه: ۵۵۸۵

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۰۸/۱۱

شماره خبر: ۳۹۱۳۳۹۴

دنیای اقتصاد : بررسی آمارهای اشتغال در نیمسال نخست، حاکی از دو روند اجباری در نیروی کار است: کاهش جمعیت فعال و خروج از بخش صنعت و اشتغال. بررسی گزارش مرکز آمار درباره اشتغال ۶ماه ابتدایی سال جاری نشان می‌دهد که جمعیت فعال اقتصادی در این زمان نسبت به سال گذشته کاهش ۳/ ۰درصدی داشته و این افراد به‌طور کل از بازار کار خارج شده‌اند. همچنین در نیمسال نخست، به‌دلیل رکود اقتصادی تولید و کشاورزی، سطح شاغلان در بخش کشاورزی ۸/ ۱درصد و در بخش صنعت ۳/ ۰درصد کاهش یافته‌اند و به بخش خدمات مهاجرت اجباری کرده‌اند.

ادامه نوشته

ناامیدی زنان در بازار کار

شماره روزنامه: ۵۵۷۲

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۰۷/۲۶

شماره خبر: ۳۹۰۸۸۲۳

دنیای اقتصاد : بررسی یک پژوهش نشان می‌دهد از تابستان سال گذشته تا تابستان سال جاری حدود ۵۰درصد از زنان بیکار به غیرفعال تبدیل شده‌اند. این جریان می‌تواند بیانگر آن باشد که تعداد قابل‌توجهی از زنانی که در جست‌وجوی شغل بوده‌اند، از یافتن شغل موردنظر خود ناامید شده و از تلاش برای شاغل شدن دست کشیده‌اند. درست است که در سال‌های گذشته مشکلات مختلفی نظر تحریم‌های اقتصادی و نابسامانی اقتصادی موجب شده به صورت کلی اشتغال کشور وضعیت مناسبی نداشته باشد. با این حال انتقال ۴/ ۴۹درصدی مردان بیکار به وضعیت شاغل در بازه زمانی مذکور، بیان‌کننده وجود شکاف قابل‌توجه شغلی میان مردان و زنان و همچنین فراهم نبودن بستر مناسب برای اشتغال زنان است. یکی دیگر از نکات قابل‌توجه در زمینه جریان اشتغال، حرکت از صنعت و کشاورزی به سوی خدمات است. می‌توان حدس زد مشکلات مربوط به آب و منابع طبیعی در سال‌های گذشته و همچنین فرسوده شدن بخش صنعت در ایران می‌تواند توضیح‌دهنده این تحولات باشد. مرکز آمار در گزارش «آمار جریان نیروی کار» به بررسی تغییرات در جریان نیروی کار پرداخته است.

ادامه نوشته

شوک سوم به اشتغال زنان

شماره روزنامه: ۵۵۷۱

تاریخ چاپ: ۱۴۰۱/۰۷/۲۵

شماره خبر: ۳۹۰۸۴۱۲

دنیای اقتصاد : در یک دهه اخیر اشتغال زنان در ایران، با نوسانات قابل توجهی روبه‌رو بوده است. به نظر می‌رسد «تحریم‌های اقتصادی» و «کرونا» دو عامل اثرگذار بر کاهش میزان مشارکت اقتصادی زنان و افت سهم اشتغال آنان در بازار کار بوده‌اند. حال باید عامل سوم، یعنی اختلال اینترنتی نیز به آنها افزوده شود. مطابق برآوردها، زنان سهم قابل توجهی در مشاغل فضای اینترنت داشتند که تحولات هفته‌های اخیر، ضربه جدیدی به اشتغال آنها وارد کرده است. «دنیای‌اقتصاد» با تحلیل آخرین آمارها، وضعیت نوسانی اشتغال زنان را بررسی کرده است.

ادامه نوشته

بازار چشم انتظار آمار اشتغال

دنياي‌اقتصاد : روز جمعه هفته جاری گزارش حقوق و دستمزد بخش غیرکشاورزی ایالات متحده منتشر خواهد شد. این گزارش یکی از مهم‌ترین گزارش‌هایی خواهد بود که می‌تواند بازارها را تحت تاثیر قرار دهد. درحال حاضر باتوجه به اینکه پیش‌بینی بازار از افزایش نرخ بهره بیش از هدف فدرال رزرو است، اثرات قیمتی افزایش نرخ بهره پیش‌خور شده و اخبار مربوط به این حوزه تاثیر روانی زیادی بر بازارها ندارند.

ادامه نوشته

اخراجی‌های بازار کار در عصر کرونا

دنیای ‌اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان اشتغال در سال۱۴۰۰ به رقم ۲۳میلیون و ۴۴۷هزار نفر رسیده است. این رقم نسبت به سال۱۳۹۸ به میزان ۸۲۶هزار نفر کمتر است. مطابق بررسی این آمار، سطح اشتغال هنوز نسبت به وضعیت قبل از شیوع کرونا پایین‌تر بوده و برخی از افراد که عمده آن را زنان تشکیل می‌دهند، از بازار کار خارج شده‌اند.

ادامه نوشته

جمعیت خاموش بازار کار

دنیای‌اقتصاد : بررسی‌های یک گزارش نشان می‌دهد نسبت جمعیت NEET در ایران نسبت به میانگین دنیا و کشورهای منطقه بالاتر است. جمعیت NEET افراد بدون شغلی هستند که جزو «آمار بیکارها» به حساب نمی‌آیند؛ زیرا «در جست‌وجوی شغلی» نیستند. اگر جمعیت NEET مانند افراد بیکار، برای جست‌وجوی شغل وارد بازار کشور شوند و نتوانند شغلی پیدا کنند، جمعیت «بیکارهای جوان کشور» بیش از ۶برابر خواهد شد. مطابق آمارها در سال۱۳۹۹ از جمعیت ۷/ ۱۶میلیون نفری جوان کشور، بیش از ۳/ ۶میلیون (۳۸ درصد) جزو جمیعت NEET هستند و در فرآیند تولید ملی نقشی ندارند. این نسبت در جهان ۱/ ۲۲درصد، در ترکیه ۴/ ۲۴درصد، در پاکستان ۳۱درصد و حتی در کشورهای عربی ۴/ ۳۴درصد بوده است. این گزارش، نسبت بالای جمعیت NEET در ایران را یک هشدار برای اقتصاد تلقی می‌کند. عواملی نظیر رکود اقتصادی و رشد اقتصادی پایین، عدم ثبات اقتصادی، تحریم‌های خارجی، نبود بستر لازم برای آموزش و مهارت‌آموزی و ریشه‌های فرهنگی باعث بالا رفتن این جمعیت خاموش در بازار کار ایران شده است.

ادامه نوشته

ناامیدی بیکاران از کاریابی؟

دنیای‌اقتصاد : مرکز آمار ایران گزارش اشتغال و بیکاری در زمستان۱۴۰۰ را منتشر کرد. بر این اساس نرخ بیکاری در فصل آخر پارسال نسبت به مدت مشابه درسال۹۹ قبل ۳/ ۰درصد کاهش یافته و به ۴/ ۹درصد رسیده است. ازآنجاکه نرخ بیکاری یکی از شاخص‌های سنجش وضعیت اقتصادی است، برخی مدعی هستند این روند به‌دلیل بهبود وضعیت اشتغال است. اما بررسی دقیق‌تر آمارها نشان می‌دهد در طول سال۱۴۰۰ تنها حدود ۳۹هزار نفر به تعداد شاغلان افزوده شده است و کاهش بیکاران بیشتر از آنکه ناشی از اشتغال بیشتر باشد، نتیجه کاهش میزان مشارکت اقتصادی است.

ادامه نوشته