۶ تاکتیک جدید مهار تورم

دنیای‌اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکتیک‌های پولی برای مهار تورم فعال شده است. تنظیم نرخ بهره در بازار بین بانکی و عملیات بازار باز متناسب با شرایط اقتصادی، کنترل تسهیلات‌دهی و ترازنامه بانک‌ها متناسب با وضعیت سلامت بانک‌ها، کاهش اضافه برداشت‌بانک‌ها و تنظیم حجم ریپو، برخی از تاکتیک‌های به‌کارگرفته‌شده برای کنترل رشد نقدینگی و مهار تورم است. نکته قابل توجه این است که سیاستگذار پولی نظیر بانک‌های مرکزی دنیا باید برنامه خود را برای فعالان اقتصادی به شکل شفاف توضیح دهد و هدف‌گذاری تورم را تشریح کند.

ادامه نوشته

سقوط تاریخی تولید مسکن

بساز و بفروش‌ها در مارپیچ بازار

تيراژ توليد مسكن نسبت به كف تاريخي پارسال ۴۲ درصد ديگر سقوط كرد

توقف جريان عرضه خانه در پنج‌‌ضلعي

دنياي‌اقتصاد : سردترین فصل ساخت‌و‌ساز در پایتخت برای بهار۱۴۰۱ به ثبت رسید. تیراژ تولید مسکن در تهران طی فصل اول امسال به پایین‌ترین میزان طی حداقل ۱۸سال گذشته سقوط کرد. این رکود تاریخی خانه‌سازی بیش از هر عاملی، متاثر از «جهش دوباره قیمت مسکن» در ابتدای سال جاری است که باعث نااطمینانی سرمایه‌گذاران ساختمانی به آینده و ناتوانی بیشتر آنها در فروش و در نتیجه انصراف از ادامه فعالیت شد. سازنده‌ها در مارپیچ تورم ملکی گیر افتاده‌اند؛ به‌طوری‌که «رشد بیشتر قیمت» باعث تشدید خروج آنها از بازار ساخت می‌شود و برعکس.

ادامه نوشته

رمز روشنایی تیر ماه

دنیای اقتصاد : راز مهار بی‌برقی در ماه ابتدایی تابستان۱۴۰۱ چیست؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد دست‌کم ۴عامل در تداوم روشنایی کشور در تیرماه تاثیر عمده داشته است. آخرین گزارش وزارت نیرو از عملکرد حوزه برق کشور شواهدی روشن از تغییر و تحولات صنعت برق در بهار امسال را نشان می‌دهد. شواهدی که تعدیل تقاضا و تقویت عرضه برق را تایید می‌کند. براین مبنا عدم خاموشی سراسری کشور در تیر۱۴۰۱ را باید مدیون بهبودهای اندک در افزایش ظرفیت تولید برق، تغییراتی در تجارت خارجی برق (افزایش واردات و کاهش صادرات) بازتنظیم‌ هزینه برق به نفع مشترکان کم‌مصرف و نیز کاهش مصرف برق ماینرها به‌دلیل افت قیمت جهانی رمزارزها دانست. با اینکه برخی عوامل نظیر کاهش اندک دمای هوا در کم شدن فشار روی شبکه توزیع برق موثر بوده، اما استفاده همزمان از ۴ابزار مختلف به سیاستگذار کمک کرد تا اتفاقی که سال گذشته در دامنه وسیعی رخ داد و فعالیت معمول کسب‌وکارها، کارخانه‌ها و خانوارها را مختل کرد، در سال جاری تکرار نشود.

ادامه نوشته

نقشه فرار از سلطه مالی

دنیای‌اقتصاد : سطح تورم مزمن در اقتصاد ایران از ۲۰درصد به ۴۰درصد رشد کرده است. بررسی‌ها حاکی از آن است که عدم تعادل‌های اقتصاد ایران، اثرات تحریم‌ها و شوک‌های بیرونی نظیر جنگ اوکراین باعث شده است که سطح تورم مزمن بالاتر رود. در این وضعیت، بیشترین ضرر افزایش تورم در سفره گروه‌های کم درآمد و آسیب‌پذیر منعکس می‌شود. حال سوال اصلی این است که برای مهار تورم چه باید کرد؟ در جدیدترین شماره نشریه «تجارت فردا» اقتصاددانان و کارشناسان این موضوع را به بحث گذاشته‌اند. از نگاه کارشناسان، اولویت اصلی برای مهار تورم، کاهش ۱۰واحد درصدی رشد نقدینگی است. برای این موضوع، باید نقشه فرار از سلطه مالی(بودجه‌ای) تدوین و سیاست پولی نیز از انفعال خارج شود. در حال حاضر بسیاری از کشورهای دنیا با موج جدیدی از تورم روبه‌رو شده‌اند و هر یک بنا به شرایط اقتصادی، سعی می‌کنند با انتخاب تاکتیک‌های مناسب پولی، شرایط را برای رام کردن تورم فراهم کنند؛ بهره‌گیری از این تجربه می‌تواند راهگشا باشد.

ادامه نوشته

علل ناکامی برنامه‌‏های توسعه

دکتر علی محمدی‌‏پور با توجه به با ناکامی شدید برنامه‌های پنجم و ششم در دستیابی به اهداف تعیین‌شده و تحقق توسعه همه‌جانبه و همچنین اقدام دولت به تدوین برنامه هفتم، سوالات فراوانی درخصوص علل شکست برنامه‌ریزی در ایران مطرح شده است. عدم ایجاد زیرساخت‌های لازم برای پیاده‌سازی برنامه‌های توسعه‌ای جامع، عدم ثبات اقتصادی، سیاسی و برنامه‌ریزی، تصادفی و غیر قابل پیش‌بینی بودن دستاوردها و تدوین برنامه‌ها در فضایی بلندپروازانه، رویایی، بلندمدت و نامتناسب با مقتضیات موجود و چرخه عمر سیاسی می‌تواند از جمله مهم‌ترین دلایل تاثیرگذار بر ناکامی برنامه‌های توسعه‌ای در ایران قلمداد شود. مقایسه دستاوردهای ناشی از برنامه‌های ششگانه توسعه‌ای می‌تواند نقش موثری در ترسیم موفقیت برنامه هفتم ایفا کند.

ادامه نوشته

صعود کم‌رمق حراج اوراق

دنیای‌اقتصاد : به گزارش بانک مرکزی، هفتمین مرحله از حراج اوراق مالی دولت در تاریخ پانزدهم تیرماه برگزار شد. براساس این گزارش در حراج هفتم، اوراقی مجموعا با ارزش ۳هزار و ۲۵۰میلیارد تومان فروخته شد که نسبت به حراج قبل، ۳۸۰میلیارد تومان اوراق بیشتری به فروش رسید. این افزایش اما با توجه به کسری بودجه دولت همچنان قابل توجه نیست و به نظر می‌‌رسد دولت برای تامین کسری بودجه راهکارهای دیگری را مدنظر قرار داده است. وزارت امور اقتصادی و دارایی به نیابت از دولت یا خزانه‌‌داری دولت، حراج را انجام می‌‌دهد. بانک مرکزی در فرآیند برگزاری حراج نقش کمک‌‌کننده را داشته و به هیچ عنوان درخصوص اینکه دولت چه مقدار اوراق منتشر کند، با چه نرخی بفروشد یا درچه زمانی و با چه حجمی اوراق را بفروشد، دخالتی ندارد. نقش بانک مرکزی در فرآیند فروش اوراق صرفا نقش کارگزاری است. بانک مرکزی به‌عنوان بانکدار دولت و ارتباط‌دهنده دولت و شبکه بانکی کشور، کارگزار فرآیند حراج اوراق است. همانند کارگزاران بورس که خرید و فروش سهام را برای سهامداران انجام می‌‌دهند.

ادامه نوشته

سیاست صنعتی در بیراهه

دنیای‌اقتصاد : سند راهبرد صنعتی در حالی تا پایان تابستان رونمایی می‌شود که گوشزد کردن خطاهای سیاستی می‌تواند به اجرایی شدن این سند کمک کند. این گزارش تحلیلی به مهم‌ترین بیراهه سیاستی اسناد توسعه‌ای صنعت اشاره دارد. بیراهه‌ای که ناشی از تعریف اشتباه صنایع پیشران است و همین خطا نیز موجب شده تا در سال‌های اخیر سرمایه‌ها به سمت صنایعی روان شود که مزیت رقابتی ندارد. این در حالی‌است که اگر قرار بر انتخاب صنایع پیشران باشد، باید صنایعی مد نظر قرار گیرد که هم مزیت نسبی دارند و هم رقابتی.

ادامه نوشته

توهم کنترل تورم با رونق تولید

علی رضاییان اقتصاد رفتاری یک دستاورد بزرگ در زمینه نحوه تصمیم‌گیری انسان دارد. این اصل مهم بیان می‌کند که ذهن انسان به‌گونه‌ای طراحی شده است که راه‌حل‌های سریع برای مسائل مهم ارائه کند. به عبارت دیگر، در ذهن بشر راه‌حل درست اغلب راه‌حلی است که سریع به ذهن می‌رسد و این راه‌حل‌ها اغلب ساده هستند. از طرف دیگر، به قدری در این فرآیند، تصمیم‌گیری سریع اتفاق می‌افتد که حتی فرصت تردید در درستی تصمیم‌ها ایجاد نمی‌شود.

ادامه نوشته

وقت «اورهال» موتور رشد

دنیای اقتصاد-فاطمه نصیری : آمارها تایید می‌کند که زمان «تعمیر اساسی» موتور رشد اقتصادی فرا رسیده است. مطابق گزارش مرکز آمار ایران، رشد تشکیل سرمایه ثابت در زمستان۱۴۰۰ پس از ۶ فصل، دوباره منفی شد. حال سیاستگذار در یک بزنگاه اقتصادی قرار دارد یا اینکه ماشین اقتصادی را با همین موتور معیوب کنونی هدایت خواهد کرد که نتیجه آن حرکت با سرعت پایین و ایست‌های ناگهانی خواهد بود یا اینکه موتور رشد اقتصادی را تعمیر اساسی می‌کند تا شرایط را برای شتاب‌گیری ماشین اقتصاد فراهم سازد. اگر قرار بر تعمیر اساسی(اورهال) باشد، کارشناسان سه دستورالعمل را پیشنهاد می‌دهند: نخست باید ثبات اقتصاد کلان در یک بازه بلندمدت فراهم شود و عدم قطعیت از آینده اقتصاد به حداقل برسد. موضوع دوم، بهبود فضای کسب‌وکار است؛ به‌گونه‌ای‌که سرمایه‌گذاری در تولید مزیت بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری در بازارهای غیرمولد داشته باشد. در نهایت اینکه شرایط برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در تولید کشور مهیا شود؛ زیرا جهش ماشین اقتصادی نیاز به تزریق سرمایه جدید دارد.

ادامه نوشته

زنگ خطر برای مناطق آزاد

پیرو مصوبات ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نمایندگان مجلس که منجر به شمول پرداخت مالیات ارزش‌افزوده و افزایش ۱۸ تا ۲۷ درصدی هزینه‌‌‌ تولیداتی شد که به بازارهای داخلی کشور عرضه می‌شوند و همچنین الزام دولت به اعمال قانون انتقال دبیرخانه شورای‌عالی مناطق آزاد به وزارت اقتصاد؛ وزیر اقتصاد با تقدیم پیشنهادهایی به دنبال اجرای مصوبات فوق است؛ موضوعاتی که با اعتراض فعالان اقتصادی این مناطق مواجه شده است. آنها با تاکید بر مخالفت این مصوبات با بندهای مختلف قانون مناطق آزاد، ماده ۱۱ سیاست‌‌‌های اقتصاد مقاومتی مقام معظم رهبری و ماده ۶۵ احکام دائمی توسعه کشور، خواستار اجرای قانون از سوی دولت و مجلس در شرایط سخت اقتصادی کشور و جلوگیری از جذب فعالان اقتصادی به مشوق‌‌‌های ارائه‌شده از سوی کشورهای همسایه شده‌‌‌اند. در پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان» اثرات مصوبات جدید در حوزه مناطق آزاد زیر ذره‌‌‌بین قرار گرفته است.کارشناسان معتقدند‌‌‌ در سال‌های اخیر، تلاش‌‌‌های بسیاری در جهت مخالفت با مناطق آزاد صورت گرفته و این مشکل عظیمی است که فعالان اقتصادی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند‌‌‌.

ادامه نوشته

همه حقوق برای اجاره

آمار ۱۴۰۰ از نسبت درآمد و هزینه اجاره‌‌‌نشینی در پایتخت

دنیای اقتصاد : درجه سختی اجاره‌نشینی در پایتخت براساس «میزان اختصاص حقوق ماهانه مستاجرها به اجاره‌خانه» سنجش شد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» با استناد به «حداقل دستمزد۱۴۰۰» و همچنین «میانگین اجاره‌بهای مسکن در پاییز۱۴۰۰» نشان می‌دهد، هزینه‌ای که مستاجرهای ساکن مناطق پایین شهر تهران در سال گذشته برای تامین مسکن پرداخت کرده‌اند، معادل «یک حقوق» بوده است. این نسبت البته برای کل خانوارهای پایتخت‌نشین با احتساب «زوجین شاغل» رقمی معادل ۸۶درصد «حداقل دستمزد» برآورد می‌شود. معنای این نسبت کاملا نامتعارف بین هزینه تامین مسکن اجاره‌ای و دستمزد مستاجرها آن است که جامعه کم‌درآمد برای دوپینگ مالی و تعادل‌بخشی بین هزینه‌های ضروری و درآمد حداقلی، از یکسری هزینه‌های ماهانه از جمله «تامین کالری»مجبور است فاکتور بگیرد تا بتواند در پایان ماه، از پس اجاره‌بها بربیاید. سال گذشته در عین حال، «تورم عمومی بالا» و «تورم بسیار سنگین خوراکی‌ها» برای دهک‌های کم‌‌درآمد، قدرت مالی اجاره‌نشینی را بیشتر کاهش داد. سیاستگذار مسکن برای حل این معضل، «سقف اجاره‌بها» تعیین کرده؛ اقدامی که اخیرا در برخی کشورها نیز مساله‌ساز شده است. تجربه موفق در این زمینه مشخص می‌کند، تورم اجاره فقط از مسیر کاهش تورم عمومی و مهار تورم مسکن کاهش می‌یابد.

ادامه نوشته

افت التهاب پولی

دنیای اقتصاد : بر اساس آمارهای بانک مرکزی در فروردین‌ماه۱۴۰۱، نرخ رشد نقدینگی به سطح ۲/ ۳۸درصد رسیده است. این رقم در ۱۶ماه اخیر کمترین سطح بوده است. نرخ رشد نقدینگی در هفت ماه اخیر به میزان ۶/ ۴واحد درصد کاهش یافته است. رشد پایه پولی نیز همسو با کاهش نرخ رشد نقدینگی، افت کرده و در فروردین‌ماه سال جاری به رقم ۵/ ۳۱درصد رسیده است. این رقم نیز در ۹ ماه اخیر حدود ۱۰واحد درصد کمتر شده است. برخی این سوال را مطرح می‌کنند که چرا با وجود کاهش التهاب متغیرهای پولی، نرخ تورم روند صعودی را طی می‌کند؟ نخست اینکه با وجود کاهش رشد نقدینگی، هنوز این رقم در سطح بالایی است که برای مهار تورم نیاز است این رقم به سطوح کمتر از ۲۰درصد برسد. نکته دیگر اینکه در تورم ماه‌های اخیر، عوامل سمت عرضه ناشی از افزایش نرخ تورم خوراکی موثر بوده و افزایش قیمت‌های جهانی از عوامل موثر بالا رفتن تورم بوده است.

ادامه نوشته

جغرافیای تورم خرداد ۱۴۰۱

دنیای‌اقتصاد : بر اساس آمارهای رسمی، استان سیستان و بلوچستان با تورم ۱۸درصدی دارای بیشترین تورم ماهانه خردادماه بوده است. پس از این استان خراسان شمالی و آذربایجان‌غربی با تورم‌‌های ۹/ ۱۷درصدی و ۱/ ۱۷درصدی دارای بیشترین تورم ماهانه در استان‌ها بوده‌‌اند. استان تهران در این ماه با تورم ۹/ ۸درصدی دارای کمترین تورم ماهانه خرداد بوده است.

ادامه نوشته

پناهگاه سرمایه‌ها در خرداد

خرداد داغ پناهگاه ملکی

رکورد بیشترین فروش آپارتمان در پایتخت پس‌‌‌از ۴۹ ماه؛ قیمت در مرز ۴۰‌میلیون

دنیای اقتصاد : بازار مسکن خرداد۱۴۰۱ با دو رکورد در قیمت و معاملات و همچنین یک رتبه در بین سایر بازارها، روبه‌رو شد. ماه گذشته، نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن در پایتخت به بیشترین میزان از مهر۹۹ رسید؛ به‌طوری‌که متوسط قیمت آپارتمان‌ها در پایان بهار بیش از ۸درصد نسبت به میانه فصل افزایش پیدا کرد و به مرز ۴۰میلیون تومان در مترمربع رسید. این رشد تند قیمت نتیجه رکورد ۴۹ماهه بیشترین حجم فروش آپارتمان در خرداد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد آنچه بازار معاملات مسکن خرداد را داغ کرد، جریان خریدهای مصرفی (رونق طبیعی) نبود، بلکه «بازگشت دوباره تقاضای سرمایه‌ای با حجم بالا به بازار ملک» عامل این اتفاق شد. مسکن همچنین در رالی «بازدهی بازارها» در خرداد رتبه اول را به خود اختصاص داد. ردپای سه عامل در شکل‌گیری مجموعه این تحولات دیده می‌شود که مهم‌ترین آن، «ناامیدی به فرجام ریسک غیراقتصادی» است. کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در تالار شیشه‌ای به سبب پابرجاماندن محدودیت‌های معاملاتی نیز از مهم‌ترین دلایل خروج سرمایه از این بازار به‌شمار می‌رود و در این میان فرصت‌سوزی‌های مالیاتی در بازار مسکن سبب شده است تا جایگزینی مناسب‌تر از ملک برای کوچ‌بورس‌بازان مشاهده نشود.

ادامه نوشته

انتظارات تورمی و آثار آن بر بازارها

محمدتقی فیاضی برای درک مفهوم انتظارات تورمی بهتر است مثالی بزنیم. فرض کنید شما تصمیم دارید تا با جمع‌‌وجور کردن پس‌‌انداز خود در سال بعد یک دستگاه خودرو خریداری کنید. اگر در کشور بازارها آرام باشند، نرخ تورم هم همچون سال‌های گذشته باشد و برای سال بعد انتظار افزایش غیرمنتظره‌‌ای وجود نداشته باشد، شما یک سال صبر می‌‌کنید تا یک خودروی جدید بخرید؛ اما اگر ببینید قیمت‌‌ها در همه بازارها و به‌‌خصوص در بازار خودرو در حال افزایش است، ممکن است در تصمیم خود تجدیدنظر کنید. ممکن است بسیاری دیگر از افراد نیز مانند شما فکر کنند، یعنی تصمیم بگیرند خرید خود را جلو بیندازند و قبل از اینکه قیمت‌‌ها افزایش یابد، خودروی مورد نیاز خود را خریداری کنند.

ادامه نوشته

کارمندان دو برابر واحدهای صنفی مالیات پرداخت کردند

ایرنا : رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی گفت: کارمندان در سال گذشته نزدیک به ۲ برابر واحدهای صنفی مالیات پرداخت کردند.«مهدی موحدی بکنظر» روز چهارشنبه در گفت‌و‌گویی اظهار کرد: حقوق‌بگیران دولتی در سال گذشته ۲۰هزار میلیارد تومان مالیات پرداخت کردند. او افزود: حدود ۲میلیون و ۳۰۰هزار حقوق‌بگیر دولتی داریم که هر کارمند به طور متوسط سالانه ۹میلیون تومان مالیات پرداخت می‌کند. رئیس مرکز پژوهش و برنامه‌ریزی مالیاتی سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه از صاحبان مشاغل ۳۰۴هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی وصول شده است، گفت: اگر به عملکرد سال گذشته نگاه کنیم مشخص می‌شود که این افراد ۱۷هزار میلیارد تومان پرداخت کرده‌اند. او افزود: این در حالی است سه میلیون و ۵۰۰هزار اظهارنامه از سوی صاحبان مشاغل به سازمان مالیاتی داده می‌شود. موحدی بکنظر تاکید کرد: هر واحد صنفی به طور میانگین سالانه ۵میلیون تومان مالیات پرداخت می‌کند، این در حالی است کارمندان دولت سالانه به طور میانگین ۹میلیون تومان مالیات پرداخت می‌کنند.

انتظارات تورمی و آثار آن بر بازارها

محمدتقی فیاضی برای درک مفهوم انتظارات تورمی بهتر است مثالی بزنیم. فرض کنید شما تصمیم دارید تا با جمع‌‌وجور کردن پس‌‌انداز خود در سال بعد یک دستگاه خودرو خریداری کنید. اگر در کشور بازارها آرام باشند، نرخ تورم هم همچون سال‌های گذشته باشد و برای سال بعد انتظار افزایش غیرمنتظره‌‌ای وجود نداشته باشد، شما یک سال صبر می‌‌کنید تا یک خودروی جدید بخرید؛ اما اگر ببینید قیمت‌‌ها در همه بازارها و به‌‌خصوص در بازار خودرو در حال افزایش است، ممکن است در تصمیم خود تجدیدنظر کنید. ممکن است بسیاری دیگر از افراد نیز مانند شما فکر کنند، یعنی تصمیم بگیرند خرید خود را جلو بیندازند و قبل از اینکه قیمت‌‌ها افزایش یابد، خودروی مورد نیاز خود را خریداری کنند.

ادامه نوشته

پناهگاه سرمایه‌ها در خرداد

خرداد داغ پناهگاه ملکی

رکورد بیشترین فروش آپارتمان در پایتخت پس‌‌‌از ۴۹ ماه؛ قیمت در مرز ۴۰‌میلیون

دنیای اقتصاد : بازار مسکن خرداد۱۴۰۱ با دو رکورد در قیمت و معاملات و همچنین یک رتبه در بین سایر بازارها، روبه‌رو شد. ماه گذشته، نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن در پایتخت به بیشترین میزان از مهر۹۹ رسید؛ به‌طوری‌که متوسط قیمت آپارتمان‌ها در پایان بهار بیش از ۸درصد نسبت به میانه فصل افزایش پیدا کرد و به مرز ۴۰میلیون تومان در مترمربع رسید. این رشد تند قیمت نتیجه رکورد ۴۹ماهه بیشترین حجم فروش آپارتمان در خرداد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد آنچه بازار معاملات مسکن خرداد را داغ کرد، جریان خریدهای مصرفی (رونق طبیعی) نبود، بلکه «بازگشت دوباره تقاضای سرمایه‌ای با حجم بالا به بازار ملک» عامل این اتفاق شد. مسکن همچنین در رالی «بازدهی بازارها» در خرداد رتبه اول را به خود اختصاص داد. ردپای سه عامل در شکل‌گیری مجموعه این تحولات دیده می‌شود که مهم‌ترین آن، «ناامیدی به فرجام ریسک غیراقتصادی» است. کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در تالار شیشه‌ای به سبب پابرجاماندن محدودیت‌های معاملاتی نیز از مهم‌ترین دلایل خروج سرمایه از این بازار به‌شمار می‌رود و در این میان فرصت‌سوزی‌های مالیاتی در بازار مسکن سبب شده است تا جایگزینی مناسب‌تر از ملک برای کوچ‌بورس‌بازان مشاهده نشود.

ادامه نوشته

دماسنج انتظارات تورمی

دنیای اقتصاد : پس از گزارش مرکز آمار ایران که تورم ماهانه خرداد را ۲/ ۱۲درصد اعلام کرده بود، معاون اقتصادی بانک مرکزی نیز دیروز تورم ماهانه را بر اساس آمار این نهاد، ۶/ ۱۰درصد اعلام کرد. این آمار نشان‌دهنده رشد قیمت‌ها و تغییر انتظارات تورمی اقتصاد ایران است. کارشناسان عقیده دارند در حال حاضر ابزاری برای تعیین دمای انتظارات تورمی و کنترل آن وجود ندارد. یکی از ابزارهایی که در این شرایط می‌تواند به کمک سیاستگذار بیاید، اوراق مصون از تورم است. نحوه عملکرد اوراق مصون از تورم این گونه است که منتشرکننده اوراق متعهد می‌شود تا در تاریخ سررسید معادل نرخ تورم آن‌روز را به علاوه درصد مشخصی سود به خریدار اوراق پرداخت کند. این ابزار علاوه بر جذب نقدینگی سرگردان، این قابلیت را فراهم می‌کند که با معامله در بازار ثانویه و کشف نرخ، دماسنجی برای انتظارات تورمی مهیا شود. ویژگی‌های یادشده به‌گونه‌ای است که بتوان انتشار اوراق مصون از تورم را به‌عنوان ابزاری مناسب برای سیاستگذاری پولی پیشنهاد کرد.

ادامه نوشته

بنگاه توزیع رانت ملکی

گزارش «دنیای‌اقتصاد» از نتایج یک پژوهش درباره «اثر معکوس تراکم بر قیمت مسکن»

دنیای‌اقتصاد : شهرداری تهران با «فروش تراکم» طی ۱۰سال دنبال «تامین بودجه پایتخت» و «تسهیل خانه‌دار شدن شهروندان» بود، اما به هر دو سیاست باخت. آسیب‌شناسی بازار مسکن - به سفارش شهرداری- نشان می‌دهد شهرداری در «فروش تراکم ساختمانی» عین بنگاه توزیع رانت به سرمایه‌گذاران ملکی عمل کرد. بودجه شهر فقط ۲درصد از این کار عایدی داشته؛ «تراکم»، یارانه از «حق شهروندان» بوده است.

ادامه نوشته

منوی سرمایه‌گذاری در ۱۵ بانک

دنياي اقتصاد- سليل صبيحان : نوسانات اخیر بازارها سبب شده است که بانک‌ها در شرایط اعطای نرخ سود سپرده‌ ثابت، ابزاری برای حفظ منابع و سپرده‌های خود نداشته باشند. از طرفی این انتظار از شبکه بانکی کشور وجود دارد که تحت هر شرایطی به پرداخت تسهیلات تکالیفی وفادار باشد. در نهایت انجماد نرخ سود بانکی موجب می‌شود که بانک‌ها با ابزارهای جدید به دنبال حفاظت از منابع خود باشند. بررسی میدانی «دنیای‌اقتصاد» از ۱۵ بانک نشان می‌دهد که تعداد قابل توجهی از بانک‌ها با وجود رعایت سقف سود، از قاعده «نرخ شکست» برای اعطای سود سپرده پیروی نمی‌کنند.

ادامه نوشته

گسل تورم در طبقات درآمدی

دنیای اقتصاد : شکاف تورمی میان خانوارهای پردرآمد و خانوارهای کم‌درآمد در سومین ماه سال۱۴۰۱ رکوردشکنی کرد. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه دهک کم‌درآمد (دهک اول) در خردادماه به ۵/ ۱۹درصد رسیده که این رقم برای دهک پردرآمد (دهک دهم) به میزان ۴/ ۸درصد گزارش شده است. بنابراین نرخ تورم کم‌درآمدها در این ماه ۳/ ۲برابر تورم پردرآمدها است. این گسل تورم در شاخص نقطه به نقطه، نیز مشاهده می‌شود. نرخ تورم نقطه به نقطه دهک اول در خرداد ماه به میزان ۶۴درصد گزارش شده که این رقم در دهک دهم ۴۹درصد بوده است. افزایش قابل توجه قیمت خوراکی‌ها، یکی از دلایل ایجاد گسل تورمی میان خانوارهای پردرآمد و کم‌درآمد است. به این دلیل که خوراکی‌ها سهم قابل توجهی از سبد مصرفی کم‌درآمدها را تشکیل می‌دهد، اما این سهم در هزینه‌های خانوار پردرآمد به نسبت خانوارهای کم‌درآمد کمتر است. البته سیاستگذار سعی کرده است که بخشی از این گسل تورمی میان پردرآمدها و کم درآمدها را با اعطای یارانه نقدی پوشش دهد.

ادامه نوشته

تور خالی مالیات بر لوکس‌ها

مردودی مالیاتی متولی مسکن

كارنامه رفوزه نسخه كاريكاتوري «ماليات سالانه بر املاك»

دنياي اقتصاد : «مالیات کاریکاتوری بر املاک» همان‌طور که سال گذشته هنگام تصویب این «نسخه جعلی مالیات سالانه ملکی» درباره آن هشدار داده شد (گزارش ۲۱مهر۱۴۰۰ دنیای‌اقتصاد را بخوانید)، شکست خورد. سیاستگذار با این تصور که «ریشه جهش قیمت مسکن، خانه‌های لوکس است» و «امکان درآمدزایی در بودجه با اخذ مالیات از این املاک وجود دارد»، معادله‌ای برای تنظیم مالیاتی بازار مسکن تعریف کرد. این معادله اما از دو بابت «نرخ مالیات و تعیین کف قیمت خانه‌های مشمول» کاملا با «فرمول جهانی مالیات تنظیم‌گر در بخش مسکن» مغایرت دارد. کارنامه «اخذ مالیات از املاک لوکس» برای دو ماه اول امسال نشان می‌دهد تور مالیاتی دولت حداکثر ۲درصد از این املاک را رهگیری کرده است. مسوولان دولتی البته برای توجیه این شکست، موضوعی را مطرح می‌کنند که با واقعیت بازار معاملات مسکن در تضاد است. پشت‌صحنه شکست اما نشان می‌دهد «انتخاب بیراهه مالیاتی برای تنظیم بازار مسکن» باعث شده جریان ملاکی با حبس خانه‌های قابل ورود به بازار خرید و اجاره مسکن، همچنان از این رهگذر نفع ببرد.

ادامه نوشته

بازگشت چین به آغوش مارکسیسم؟

دنیای اقتصاد : سیاست‌های در پیش گرفته‌شده از سوی دولت چین حاکی از آن است که حزب کمونیست دیگر تمایلی به تداوم سیاست‌های مبتنی بر توجه به مالکیت خصوصی ندارد. وضع قوانین کنترلی جدید از قدرت بسیاری از شرکت‌های چینی کاسته است. از سوی دیگر دولت این کشور با تاسیس مراکز پژوهشی جدید در دانشگاه‌ها قصد دارد یک ایدئولوژی که خود آن را با شعارهایی نظیر«جلوگیری از گسترش بی‌نظم سرمایه» توصیف می‌کند، تبلیغ کند. بسیاری این اقدامات و بازگشت به ادبیات مارکسیستی را حرکتی برای جلوگیری از به خطر افتادن قدرت حزب تلقی می‌کنند.

ادامه نوشته

حقوق مالکیت؛ حلقه مفقوده اقتصاد

سیدجواد جمالی همواره در طول تاریخ برخی کشورها و اقتصادها توانسته‌اند عملکرد مطلوب‌تری نسبت به سایر دولت‌ها و حکومت‌ها داشته باشند. به‌عنوان نمونه امپراتوری روم، دوران طلایی اسلام (بین قرن ۸ تا ۱۳ میلادی) رنسانس اروپا (حد فاصل قرون ۱۴ تا ۱۷) و در دوره معاصر برخی کشورهای اروپایی، ببرهای جنوب شرق آسیا، ژاپن، آمریکا و... نمونه های بارز کسب موفقیت در حوزه اقتصاد هستند. بی‌تردید عوامل متعددی همچون رشد سرمایه‌های مادی، فیزیکی و انسانی، ارتقای تکنولوژی، دانش فنی و رشد تجارت و... بر رشد اقتصادی این‌گونه کشورها موثر بوده‌اند.

ادامه نوشته

تجربه ۳ کشور در سامانه پایانه‌های فروشگاهی

تسنیم : با توجه به تجربیات سه کشور مجارستان، کره جنوبی و روسیه در اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی، تعیین بازه زمانی مناسب و مشوق‌های جذاب از اهمیت ویژه‌ای در تسهیل اجرای این قانون دارد. قانون پایانه‌های فروشگاهی در سال ۱۳۹۸ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. از آن زمان اقدامات زمینه‌ای برای ایجاد سامانه مربوط به پایانه‌های فروشگاهی آغاز شد اما به عقیده بسیاری از کارشناسان سرعت لازم را نداشت. طی ماه‌های اخیر و با ایجاد برخی زمینه‌های لازم مانند ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان، اجرای این قانون سرعت گرفته است و به گفته رئیس سازمان امور مالیاتی در تیرماه از سه زیرسامانه اصلی پایانه‌های فروشگاهی رونمایی و فراخوان عضویت فعالان اقتصادی صادر خواهد شد.

ادامه نوشته

بدهکار بزرگ در نظام بانکی

دنياي اقتصاد- رعنا رضوي : آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد در پایان سال گذشته بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی رشد قابل توجهی داشته است. به طوری که بدهی این بانک‌ها در بهمن به حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده که رشد نقطه به نقطه‌ای آن به ۵۴۴ درصد رسیده است. این رشد در بانک‌های تخصصی و غیر‌دولتی نیز دیده می‌شود. به نظر می‌رسد بانک‌ها به ویژه بانک‌های تجاری که شامل بانک ملی، سپه و پست بانک است، به دلیل تسهیلات تکلیفی با مشکل نقدینگی مواجه بوده و برای تعادل‌بخشی به ترازنامه خود به منابع بانک مرکزی وابسته‌اند. اثر این اضافه برداشت‌ها به طور مستقیم بر پایه پولی موثر بوده و مردم آن را به صورت افزایش میانگین قیمت‌ها احساس می‌کنند. به نظر می‌رسد این بدهی ناشی از موضوع سنتی «سلطه مالی بر منابع بانکی» است که هنوز ادامه دارد. حال سیاستگذار باید توضیح دهد که چرا این فشار به ترازنامه بانک‌های تجاری وارد شده است که روی به استقراض آورده‌اند.

ادامه نوشته