برآورد نرخ طبیعی خانه‌های خالی

دنیای‌اقتصاد : یک ابهام درباره بازار خانه‌های خالی، «تصمیم آخر» برای ورود مالیاتی به این حوزه را به تاخیر انداخته است. آمار رسمی قدیمی (برای ۴ سال پیش) درباره مقیاس این بازار حاکی است در ازای هر ۱۰۰ واحد مسکونی در حال استفاده در کشور، ۱۱ آپارتمان «بلااستفاده» است. هرچند نرخ کشوری ۳/ ۱۱ درصدی خانه‌های خالی مربوط به سرشماری سال ۹۵ است، اما در همان زمان، نرخ خانه‌های بدون استفاده در برخی استان‌های دارای کلان‌شهر، بیش از ۱۵ درصد گزارش شد. با این حال اکنون غفلت از «نرخ طبیعی» خانه‌های خالی باعث شده یک گروه از جامعه ناظر بر بازار، حجم واقعی خانه‌های بلااستفاده را طبیعی توصیف کنند و گروهی دیگر آن را غیرعادی و نشانه‌ای از انجماد سرمایه‌ و سوداگری در بازار ملک بدانند. در این میان، نتایج تحقیق جامع درباره بازار خانه‌های منجمد نشان می‌دهد «نرخ طبیعی» خانه‌های خالی در کشور با لحاظ اطلاعات و آمارهای سال ۹۵، رقمی معادل ۴ درصد برآورد می‌شود؛ به این معنا که «نرخ واقعی» ۳/ ۱۱ درصدی در آن مقطع بیانگر شرایط نامناسب بوده است. با بررسی نوع واکنش مالکان خانه‌های خالی به تغییر فاز بازار معاملات مسکن مشخص می‌شود نرخ واقعی در زمان رکود افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین لازم است این نرخ قبل از اقدام مالیاتی بازشماری شود.

ادامه نوشته

بهبود کارکرد بنگاه‌ها با اصلاح مالیاتی

امیر کرمانی - مهدی حیدری تامین مالی همواره یکی از مهم‌ترین چالش‌ها بر سر راه سرمایه‌گذاری‌های جدید و توسعه کسب و کار شرکت‌های ایرانی بوده و صاحبان کسب و کار، عدم دسترسی به منابع مالی مورد نیاز یا هزینه بالای تامین مالی را مانع اصلی رشد و توسعه شرکت‌هایشان دانسته‌اند. در این یادداشت به تبیین این نکته می‌پردازیم که بخشی از این مشکل متاثر از سیاست تقسیم سود شرکت‌ها بوده است.

ادامه نوشته

افزایش سهم صندوق ضمانت صادرات در صدورکالا

دنیای‌اقتصاد : رئیس صندوق ضمانت صادرات از پیش‌بینی افزایش سهم این صندوق در صادرات غیر نفتی سال جدید به ۳/۳ میلیارد دلار خبر داد و گفت: به صفر رساندن وثیقه نوع اول شرکت‌های دانش‌بنیان با مصوبه هیات وزیران به زودی محقق می‌شود. افروز بهرامی در گفت و گو خبرگزاری تسنیم، در خصوص عملکرد صندوق ضمانت صادرات در سال گذشته اظهار کرد: با توجه به اینکه صادرات در سال جدید مساله مهم و البته در اولویت کشور قرار گرفته و همچنین جهش تولید نیز از مسیر صادرات عبور می‌کند، صندوق ضمانت صادرات در شرایط فعلی و تحریم‌ها نقش مهم و تاثیرگذاری دارد.

وی با بیان اینکه صندوق می‌تواند ریسک‌های سیاسی و تجاری که صادرکنندگان در شرایط  تحریم و کرونا با آن روبه رو هستند را پوشش دهد، گفت: میزان صادرات غیر نفتی کشور در سال گذشته ۳۷/۴۱ میلیارد دلار بوده که ۶ درصد آن معادل ۶/۲ میلیارد دلار تحت پوشش صندوق ضمانت صادرات بوده است. به گفته رئیس صندوق ضمانت صادرات، دلیل سهم ۶ درصدی صادرات در صندوق ضمانت، این است که بیشتر صادرات ما به صورت نقدی بوده و نیازی به ضمانت صندوق ندارند. بهرامی با اشاره به افزایش ۱۸۶درصدی سهم صندوق ضمانت از ابتدای دولت یازدهم ادامه داد: همچنین سهم صندوق در صادرات غیر نفتی در سال ۹۸  نسبت به سال ۹۷ حدود ۲۶ درصد رشد یافته است. البته در دو ماه ابتدایی سال جدید ۳/۴ میلیارد دلار صادرات داشتیم که نسبت به عملکرد مدت مشابه سال قبل این رقم تغییر نکرده و رقم آن ۳۰۰میلیون دلار است. وی اظهار کرد: در سال گذشته ۷۵۴ مشتری داشتیم که ۴۲ درصد آنها کمتر از ۵۰۰ هزار دلار، ۲۷ درصد بین ۵۰۰ هزار دلار تا ۲میلیون دلار و ۳۱ درصد نیز بیش از ۲  میلیون دلار از صندوق ضمانت خدمات دریافت کرده‌اند. رئیس صندوق ضمانت صادرات در خصوص پیش‌بینی سهم صندوق ضمانت در صادرات غیر نفتی گفت: براساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، قرار است سهم ۶/۲  میلیارد دلاری در سال گذشته، به ۳/۳ میلیارد دلار افزایش یابد.

مصرف خصوصی در کف ۱۰ سال

دنیای‌اقتصاد : آخرین داده‌های بانک مرکزی از افول سطح تقاضای بخش خصوصی به کف ۱۰ ساله خبر می‌دهد. مطابق تازه‌ترین گزارش منتشرشده، هزینه‌های مصرفی بخش خصوصی در انتهای سال ۱۳۹۸ به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۹۰، به ۷/۲۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ سطحی که مقایسه آن با داده‌های پیشین نشان می‌دهد که مصرف کل خصوصی به سطحی کمتر از سال ۱۳۸۸ نزول کرده است. همچنین رشد سالانه مصرف خصوصی در سال گذشته معادل منفی ۷/۷ درصد گزارش شده که دست‌کم از سال ۱۳۸۴ به این سو، سابقه نداشته است. اگر بر اساس جمعیت و سرانه مصرف محاسبات انجام شود، سطح مصرف سرانه به کمتر از سطح سال ۱۳۸۴ می‌رسد. چنین افولی می‌تواند نشان‌دهنده افت سطح رفاه خانوارها باشد. جهش‌های ارزی دهه ۹۰ و نرخ تورم بالا، بر اثر تحریم‌های شدید تحمیل‌شده بر کشور، بیشترین اثر را بر ثبت چنین داده‌هایی در اقتصاد ایران داشته است. البته نمی‌توان از اثر کرونا هم چشم‌پوشی کرد؛ چراکه بیشترین افت مصرف خصوصی در فصل چهارم سال گذشته گزارش شده است. در کنار اینها، ردپای تحریم در مصرف بخش دولتی هم مشهود است. در سال گذشته از حجم هزینه‌های دولتی به میزان ۶ درصد کاسته شد تا تقاضای دولتی نیز در کف ۵ ساله قرار گیرد.

ادامه نوشته

لزوم پیشگیری از فساد در بازار سرمایه

نیما نامداری تقریبا هر پرونده فساد اقتصادی که در دادگستری بررسی می‌شود یک پای آن در بانک‌ها است. یک دلیل این موضوع اشکالات و ضعف‌های نظام بانکی است؛ اما دلیل دیگر آن بزرگی پولی است که در این صنعت جریان دارد. هر جا پول بیشتری باشد، انگیزه برای فساد هم بالاتر می‌رود. این اتفاقی است که اگر مراقب نباشیم در بازار سرمایه هم به زودی رخ خواهد داد.

ادامه نوشته

روایت «رئیس‌کل» از رشد اقتصادی

دنیای اقتصاد : عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی خبر داد که رشد بخش غیرنفتی اقتصاد ایران در سال گذشته مثبت ۱/ ۱ درصد بوده است. این در حالی است که، ۲ روز پیش از اطلاع‌رسانی رئیس‌کل بانک مرکزی، مرکز آمار ایران رشد اقتصادی بدون در نظر گرفتن بخش نفت را در سال گذشته منفی ۶/ ۰ درصد اعلام کرده بود. این اختلاف در بخش‌های کشاورزی و صنعت محسوس بوده است؛ اختلاف رشد اعلامی در بخش کشاورزی ۸/ ۵ درصد و در بخش صنعت و معدن ۹/ ۱ درصد بوده است. حال اقتصاد ایران در بخش غیرنفتی از رکود خارج شده است یا خیر؟

ادامه نوشته

کارنامه اقتصاد ایران در ۹۸

دنیای اقتصاد : اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۸، برای دومین سال پیاپی در رکود ماند. مرکز آمار عمق این رکود را در سال گذشته معادل منفی ۷ درصد اعلام کرده است. رشد اقتصادی در بخش غیرنفتی نیز به ۶/ ۰ رسیده است؛ درحالی‌که پیش‌تر برخی دولتمردان پیش‌بینی‌ می‌کردند که بخش غیرنفتی در سال ۹۸ از رکود خارج شود؛ اما فصل چهارم، برخلاف آن پیش‌بینی‌ها پیش رفت. رشد بخش غیرنفتی که در فصل سوم سال گذشته مثبت ۶/ ۱ درصد شده بود، در فصل چهارم به منفی ۵/ ۲ درصد رسید تا حجم اقتصاد غیرنفتی ایران منقبض شود. احتمالات گوناگونی برای برهم زدن پیش‌بینی‌ها در فصل زمستان مطرح است؛ افت قدرت خرید و کاهش قدرت بخش خصوصی و فشار بودجه‌ای بر دولت، یک عامل توضیح‌دهنده است. هزینه مصرف نهایی خصوصی در سال گذشته رشد منفی ۴/ ۵ درصدی را ثبت کرده است. نااطمینانی‌های ایجادشده در پاییز پارسال می‌تواند اثر خود را در زمستان گذاشته باشد. کما اینکه رشد سرمایه‌گذاری که در فصل سوم رشد صفر درصدی را ثبت کرده بود، در فصل آخر سال به منفی ۶/ ۳ درصد رسید. عامل سوم توضیح‌دهنده، شیوع کرونا در ایران و جهان و اثر آن بر بخش تجارت و خدمات اقتصاد ایران بوده است. اغلب زیربخش‌های خدمات در زمستان گذشته، رشد منفی را پشت‌سر گذاشتند.

ادامه نوشته

روزنه امید به احیای تولید

دنیای‌اقتصاد : نتایج گزارش شاخص مدیران خرید (PMI) از کاهش تبعات کرونا بر تولید حکایت دارد. شامخ کل اقتصاد در اردیبهشت‌ماه ۱۷/ ۵۰ واحد و شامخ بخش صنعت ۲۱/ ۶۳ واحد محاسبه شده که نشان‌دهنده رونق قابل‌توجه فعالیت‌های اقتصادی نسبت به فروردین است. البته بخشی از این افزایش مربوط به کاهش زیاد فعالیت‌ها در فروردین‌ماه به‌دلیل ایام نوروز و تعطیلات اجباری بنگاه‌ها به‌دلیل شیوع ویروس کرونا بوده است. اکثر بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در طرح شامخ به‌جز «موجودی مواد اولیه خریداری‌شده» و «میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی»، وضعیت سایر مولفه‌های اصلی شامخ اردیبهشت‌ماه را نسبت به فروردین‌ماه بهتر ارزیابی کرده‌اند. مرکز پژوهش‌های اتاق ایران هشتمین دوره شامخ کل اقتصاد را با نشانه‌هایی از امیدواری و خوش‌بینی فعالان اقتصادی به اتمام رکود منتشر کرده است. در این گزارش شامخ کل اقتصاد در اردیبهشت‌ماه ۱۷/ ۵۰ واحد محاسبه شده که نسبت به ماه قبل از آن ۹۳/ ۷۷ درصد بهبود یافته است. شاخص تولید در بخش صنعت با عدد ۹۲/ ۷۱ نشان‌دهنده آن است که با بازگشایی کسب‌وکارها در این بخش و شروع به کار دوباره کارگاه‌های صنعتی، وضعیت تولید صنعت در اردیبهشت‌ماه رونق داشته است. به‌طور کلی اعداد بالای ۵۰ شاخص مدیران خرید نشان‌دهنده رونق و اعداد کمتر از ۵۰ نشانه رکود است.

ادامه نوشته

درباره صندوق پس‌انداز مسکن یکم

دکتر عباس آخوندی خریداران مسکن در طبقه متوسط بالمآل به دریافت تسهیلات موثر برای خرید خانه نیاز دارند. البته این تسهیلات باید در حد استطاعت آنان در جهت بازپرداخت اقساط آن باشد. بنابراین هم میزان تسهیلات، هم نرخ سود و هم طول دوره بازگشت آن برای متقاضیان مهم است.

ادامه نوشته

هدف‌گذاری تورمی

نگار باقری : تورم بالا در ایران بخشی جدا نشدنی از اقتصاد کشور است. یکی از نشانه‌های بی‌ثباتی اقتصادی در کشور، تورم دو رقمی در پنج دهه گذشته است که باعث کاهش متوسط رشد اقتصادی شده است. به‌دنبال خروج آمریکا از برجام، از نیمه دوم سال ۱۳۹۶ اقتصاد کشور دچار شوک منفی عرضه و زمینه‌های انباشت نقدینگی شد. بانک‌مرکزی از طریق کنترل عوامل محرک انتظارات تورمی و محدودسازی زمینه‌های پولشویی، سعی کرد فشار تحریم‌ها را تا حدی خنثی کند. این اقدامات تا قبل از شیوع ویروس کرونا به بهبود شاخص‌های اقتصاد کلان مانند نرخ تورم، رشد بخش غیر‌نفتی اقتصادی و مواردی از این قبیل، کمک کرده بود.

ادامه نوشته

هدف‌گذاری تورمی معتبر

عباس عاملی بانک مرکزی طی بیانیه‌ای در ششم خرداد ۱۳۹۹ اعلام کرد که رویکرد سیاست پولی کشور به سمت رسیدن به نرخ تورمی مشخص (۲۲ درصد با دامنه مثبت و منفی ۲ درصد) معطوف خواهد شد. این نخستین هدف‌گذاری مشخص نرخ تورم در تاریخ ایران است. اعلام این چارچوب بسیار خوشایند است و سیاست پولی کشور را یک قدم مهم به سازوکار موثر در مهار تورم نزدیک‌تر می‌کند.

ادامه نوشته

چک‌لیست هدف‌گیری تورمی

دنیای اقتصاد : بانک مرکزی در یک گزارش تحلیلی، به چهار ابهام درباره «مفهوم هدف‌گذاری تورمی در سطح ۲۲ درصد»، «هدایت تورم به نرخ هدف»، «کنترل دستوری یا غیردستوری تورم» و «نحوه کنترل نرخ سود سیاستی» پاسخ داده‌ است. مطابق این گزارش، مادامی که نرخ تورم در محدوده هدف بانک مرکزی قرار گیرد، این نهاد دخالتی در روند تورم نخواهد داشت؛ اما زمانی که تورم از این محدوده مجاز مشخص‌شده عبور کند، بانک مرکزی با ابزارهای خود، در بازار دخالت می‌کند و تورم را به محدوده اعلام‌شده باز خواهد گرداند. تنظیم نرخ تورم، براساس سیاست جدید بانک مرکزی از دو بال سیاستی بهره می‌برد. نخست، تغییر مکانیزم کسری بودجه است که در گذشته عمدتا به شکل مستقیم و غیرمستقیم با پایه پولی تامین می‌شده، اما در شرایط کنونی مبتنی بر فروش دارایی‌ها و انتشار اوراق بهادار دولتی است. بال دوم، بهره‌گیری از «دالان نرخ سود بانکی» است. سیاست‌گذار پولی قصد دارد با بهره‌گیری از عملیات بازار باز و با خرید یا فروش اوراق بهادار دولتی نرخ سود بین بانکی را به نرخ سود سیاستی نزدیک کرده و در نتیجه سیاست پولی انبساطی یا انقباضی را متناسب با هدف تورمی تعریف کند. مجموعه این سیاست‌ها بانک مرکزی را یاری خواهد کرد که به شکل غیردستوری، هدف‌گذاری تورمی را محقق سازد.

ادامه نوشته

کروکی جذب بهینه سرمایه‌ خارجی

دنیای اقتصاد : الزامات جذب بهینه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران چیست؟ مرور مطالعات پیشین و نظرسنجی از خبرگان نشان می‌دهد، شرایط بهره‌برداری کافی و حداکثری از میزان اندک جذب جریان ورودی سرمایه خارجی در جهت توسعه اقتصادی کشور وجود ندارد. از مهم‌ترین دلایل این مشکل می‌توان به برداشت و درک نادرست مدیران و سیاست‌گذاران کشور از سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و نبود ظرفیت‌های جذب و انتقال صحیح و کامل فناوری از این طریق اشاره کرد. وجود ظرفیت‌های علمی و فنی لازم برای جذب دانش بنیادین و عملیاتی و وجود نهادهای لازم برای ایجاد ظرفیت و جذب دانش از خارجیان از الزامات انتقال فناوری در سرمایه‌گذاری خارجی است. تجربه کشورهای موفق نشان می‌دهد ورود سرمایه خارجی در این کشورها مبتنی‌بر انتخاب و تعیین شروط برای انتقال فناوری در چارچوب سیاست صنعتی این کشورها بوده است. «مرکز پژوهش‌های مجلس» با بهره‌گیری از تجربه کشورهای موفق، الزامات جذب بهینه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران را پیشنهاد داد.

ادامه نوشته

کشف «سود» در حراج بزرگ

دنیای اقتصاد : نخستین مرحله انتشار اوراق بدهی دولت، با فروش ۱/ ۵ هزار میلیارد تومان اوراق دولتی برگزار شد. در این حراج، ۹ بانک و ۲۲ نهاد مالی حضور داشتند و تقاضاهای خود را از طریق بازار بین بانکی و فرابورس ارائه کردند. در نهایت ۹ بانک برنده عرضه اوراق دولتی به قیمت اسمی ۱۰۰ هزار تومان و کوپن سود سالانه ۱۵ درصد شدند. حراج اخیر از نگاه اقتصاددانان چند دستاورد داشت؛ کشف سود در یک بازار بدون مداخله و رقابتی و از همه مهم‌تر ریل‌گذاری برای تامین کسری بودجه. تعمیق این بازار می‌تواند کمکی به دولت برای مدیریت نرخ تورم و جلوگیری از نوسان قیمت‌ها باشد.

ادامه نوشته

ملاحظاتی بر حراج اوراق دولتی

محمد حسین معماریان طبق توافق اخیر انجام‌شده در شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی، دولت مجاز به فروش ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اوراق در سال جاری (مازاد بر اوراق بودجه) است. از طرفی دیگر سیاست‌گذار پولی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که در قامت کارگزار، در نظر دارد بازار اولیه فروش اوراق بدهی دولتی را در بازار بین‌بانکی ایجاد کند. اخیرا در جراید با پیوند زدن دو تصمیم فوق فوایدی برای تامین مالی گسترده کسری بودجه دولت از طریق استقراض بیان شده است. در ادامه نکاتی در این رابطه بیان می‌شود:

ادامه نوشته

نمره تاب‌آوری اقتصادی ایران

دنیای اقتصاد : بررسی زیر مولفه‌های مربوط به شاخص «تاب‌آوری اقتصادی» در سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد که ایران در این شاخص با امتیاز ۱/ ۲۱ در رتبه ۱۲۵ دنیا قرار گرفته است. به‌طور کلی طی پنج سال اخیر، روند امتیازی ایران در این شاخص تا سال ۲۰۱۸ افزایشی و رو به بهبود بوده ولی از سال ۲۰۱۹ روند نزولی امتیاز ایران آغاز شده و در سال ۲۰۲۰ به ۱/ ۲۱ رسیده است. رتبه ایران هم در این شاخص با وجود آنکه از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ بهبود داشته اما در سال ۲۰۲۰ با افت ۵ رتبه‌ای مواجه شده و مجددا در جایگاه ۱۲۵ جهان قرار گرفته است.

ادامه نوشته

لیست ۲۰۰ طرح قابل بهره‌برداری تا ۱۴۰۰

دنیای اقتصاد : سهم ۳۰ استان کشور از ۲۰۰ طرح صنعتی قابل بهره‌برداری تا سال ۱۴۰۰ اعلام شد. براساس داده‌های اعلام شده در حال حاضر ۱۲ هزار ۵۰۰ طرح نیمه‌تمام با پیشرفت بیش از ۶۰ درصد در کشور وجود دارد و سهم نیمه‌تمام‌های با پیشرفت بیش از ۸۰ درصد نیز ۳ هزار و ۸۰۰ طرح است. آنچه مسلم است برای به بهره‌برداری رسیدن این تعداد طرح علاوه بر زمان، سرمایه کلان نیاز دارد که این موضوع به بهره‌برداری رساندن این طرح‌ها را با چالش مواجه کرده است. در این راستا وزارت صنعت، معدن و تجارت از میان طرح‌های نیمه‌تمام ۲۰۰ طرح دارای توجیه اقتصادی را شناسایی کرده تا با تمرکز روی این طرح‌ها زمینه برای به نتیجه رسیدن نیمه‌تمام‌ها به مرور زمان فراهم شود. به گفته متولیان وزارت صمت از مجموع طرح‌های نیمه‌تمام ۶ هزار طرح در رده طرح‌های دارای توجیه اقتصادی قرار دارند که با این شرایط می‌توان گفت در این مرحله ۳/ ۳ درصد از طرح‌های نیمه‌‌تمام دارای توجیه اقتصادی به بهره‌برداری خواهند رسید.

ادامه نوشته

کاهش زمان کسب مجوز از ۷۲ روز به ۷۲ ساعت

دنیای اقتصاد : مدت زمان لازم برای شروع کسب و کار در ایران ۶۹ روز کاهش یافت و به سه روز رسید. بر این اساس متقاضیان راه‌اندازی کسب و کار به‌واسطه «پنجره واحد فیزیکی شروع کسب و کار» می‌توانند ظرف مدت سه روز مجوزهای لازم را اخذ و کارشان را آغاز کنند. این در حالی است که به گفته متولیان امر، پیش از این بیش از ۷۲ روز برای دریافت مجوزهای لازم کسب و کار زمان نیاز بود. البته فعالان بخش خصوصی نظر دیگری دارند و می‌گویند گاهی دریافت این مجوزها بیش از یک سال به طول می‌انجامید. گفته می‌شود که در این پروسه طولانی، سازمان امور مالیاتی بیشترین تاخیر را در صدور مجوز به خود اختصاص داده است.

ادامه نوشته

عملیات مهار نقدینگی

دنیای اقتصاد : سه اقدام در حوزه سیاست پولی و مالی، عملیات مهار نقدینگی را کلید زد. اقدام نخست تعیین کریدور نرخ سود در بازار بین بانکی است. بانک مرکزی کف و سقف دالان نرخ سود را ۱۰ و ۲۲ درصد تعیین کرد. با این دامنه، نرخ سیاستی در محدوده ۱۶ درصد قرار می‌گیرد که به معنی افزایش تقریبی نرخ سود در بازار بین‌بانکی است. این مساله عزم بانک مرکزی در استفاده از نرخ بهره برای اجرای هدف‌گذاری تورمی را نشان می‌دهد. سیاست‌گذار پولی در اقدامی دیگر سعی کرد نوسانات نرخ بهره در بازار بین بانکی را حداقل کند؛ به‌طوری‌که برای اولین بار مکانیزم نگهداری و محاسبه سپرده قانونی را متناسب با معیارهای دنیا تغییر داد تا دست بانک‌ها در مدیریت نقدینگی بازتر شود. موضوع سوم که البته یک موضوع سیاست پولی نیست، انجام حراج اولیه اوراق دولتی در بازار بین بانکی و با شرکت دیگر نهادهای مالی است. از آنجا که سیاست پولی از مسیر بازارهای مالی بر اقتصاد اثر می‌گذارد، بانک مرکزی در مکانیزم حراج سعی دارد نوسانات نرخ بهره را در این بازار به حداقل برساند و در کانال مدنظر خودش قرار دهد. این هدف با عرضه مستمر اوراق دولتی تسهیل خواهد شد. به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی ابزارهای رسیدن به هدف‌گذاری تورمی را آماده کرده و در حال به‌کارگیری از آنها در جهت رسیدن به نرخ تورم هدف است.

ادامه نوشته

هشت فاکتور شاخص‌ساز

آرش مجاهدنقی کارشناس بازار سرمایه نوسانات شاخص حول ابرکانال یک میلیون واحدی در روزهای اخیر موجب سردرگمی بسیاری از تازه‌واردها و در نقطه مقابل فرصت‌طلبی باتجربه‌ترهای بازار سرمایه شده است. برای اینکه بتوانیم درک کامل‌تری از وضعیت آینده بازار سرمایه و شاخص کل داشته باشیم، بهتر است نگاهی اجمالی به پارامترهای با اهمیت و تاثیرگذار این روزهای بازار سرمایه داشته باشیم:

ادامه نوشته

ضربات کرونا بر کالبد نواحی صنعتی

دنیای‌اقتصاد : کووید-۱۹ به شهرک‌ها و نواحی صنعتی چه آسیب‌هایی وارد کرده است؟ ارزیابی‌ها از تعطیلی ۸۰ درصد از ۱۳۵ پروژه زیرساختی در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان تهران طی دو ماه گذشته به‌دلیل شیوع ویروس کرونا حکایت دارد.آسیب‌شناسی‌ها نشان می‌دهد مشکلات واحدهای صنعتی متاثر از شرایط کرونا به سه بخش تقسیم می‌شوند. مشکل نخست «تضعیف بنیه مالی واحدها» بوده که عدم‌توانایی در پرداخت حقوق، بیمه و مالیات در نتیجه تعدیل نیروی انسانی را در پی داشته است. «توقف فروش بعضی از محصولات» چالش کرونایی دوم است.

ادامه نوشته

مجلس یازدهم و اصلاح قانون بودجه

دکتر عباس آخوندی با توجه به پیش‌بینی عدم تحقق دست‌کم ۸/ ۳۶ درصدی درآمدهای منظور در بودجه ۱۳۹۹، شیوع ویروس کرونا و هزینه‌های سرسام‌آور اضافی که بر بودجه عمومی بار کرده‌است و تغییر مجلس شورای اسلامی از یکسو و ضرورت اجماع‌سازی در تصمیم‌ها و هم‌راستایی دولت و مجلس در مقابله با آثار اقتصادی کرونا از سوی دیگر، ضرورت دارد دولت لایحه اصلاحیه قانون بودجه سال ۱۳۹۹ را با قید یک فوریت به مجلس شورای اسلامی ارسال دارد تا به محض شکل‌گیری ارکان آن، رسما مورد رسیدگی و تصویب قرار گیرد.

ادامه نوشته

کلید اتصال مسکن به بورس

«دنیای‌اقتصاد» ۴ محرک اتصال سازنده‌ها به منابع بورسی را معرفی می‌کند

سه مزیت بازار سرمایه برای بازیگران ملک

دنیای‌اقتصاد : دومین مسیر بورسی برای تامین مالی «عرضه مسکن» قرار است براساس یک طرح جدید در بازار سرمایه ایجاد شود. در قالب این طرح، منابع مورد نیاز ساخت‌و‌ساز با انتشار نوعی اوراق و فروش آن به حداقل دو دسته متقاضی اصلی - تقاضای مصرفی خرید مسکن و سرمایه‌گذاران ملکی - برای سازنده تامین می‌شود و در ازای مشارکت خریداران اوراق در پروژه ساختمانی، متناسب با حاشیه سود حاصل از ساخت‌و‌ساز و رشد قیمت ملک، دارندگان اوراق نیز نفع می‌برند. بررسی‌ها اما نشان می‌دهد طی حدود پنج سال گذشته از «ایجاد مسیر اول اتصال مسکن به بورس»، فعالان ساختمانی در بازار مسکن تهران و سایر شهرها به چهار دلیل حاضر به ورود به این مسیر نبوده‌اند. این مسیر در قالب «صندوق زمین و ساختمان» ایجاد شد که اتفاقا در مقایسه با طرح انتشار اوراق سلف موازی استاندارد - مسیر جدید- دو مزیت هم برای سازنده و هم برای متقاضیان سرمایه‌گذاری دارد. هرچند استفاده از ظرفیت بازار سرمایه برای عرضه مسکن می‌تواند از یکسو دو چالش تنگنای مالی سازنده‌ها و رکود شدید ساخت‌و‌ساز را رفع کند و از سوی دیگر سرمایه‌گذاری هدفمند سمت تقاضا را منجر شود؛ اما برای ورود سازنده‌ها به دو مسیر بورسی تامین مالی، چهار محرک لازم است.

ادامه نوشته

آخرین تصویر از نقدینگی

دنیای‌اقتصاد : حجم نقدینگی سال ۹۸ در جوابیه بانک مرکزی به رئیس‌کل اسبق این بانک رونمایی شد. نهاد سیاست‌گذار پولی ضمن تکذیب ادعای محمود بهمنی درخصوص میزان رشد نقدینگی، حجم این شاخص در انتهای سال ۹۸ و متوسط رشد نقدینگی در ۲ ماه ابتدایی ۱۰ سال گذشته را به اشتراک عموم گذاشت. «دنیای‌اقتصاد» براساس این داده‌ها، آخرین تصویر نقدینگی را بررسی کرده است. تصویری که نشان می‌دهد حجم نقدینگی در انتهای اسفند ۹۸ به ۱/ ۲۴۷۲ هزار میلیارد تومان رسیده که حاکی از رشد ۳/ ۳۱ درصدی در سال ۹۸ است. این رشد از تمام سال‌های دهه ۹۰ (به استثنای سال ۹۲) بالاتر بوده است. در سال ۹۲ رشد نقدینگی ۸/ ۳۸ درصدی تحت‌تاثیر افزودن آمار برخی بانک‌ها و موسسات اعتباری به آمارهای پولی و بانکی کشور بود. از طرفی رشد فصلی نقدینگی نیز در زمستان گذشته به ۳/ ۹ درصد رسید. آخرین بار زمستان ۹۴ چنین رکوردی ثبت شده بود. بانک مرکزی در جوابیه دیروز اعلام کرد که متوسط رشد نقدینگی در ۲ ماه ابتدایی ۱۰ سال گذشته، معادل ۴/ ۲ درصد بوده است. اگر شتاب حرکتی نقدینگی در سال جاری نیز همچون میانگین ۱۰ ساله باشد، حجم نقدینگی در میانه بهار از ۲۵۳۰ هزار میلیارد تومان گذشته است. بسیاری از کارشناسان معتقدند ریشه رشد نقدینگی، سیاست‌های مالی دولت است.

ادامه نوشته

شیفت تورم از خوراکی به غیرخوراکی

دنیای‌اقتصاد : بررسی آمار تورم دهکی اردیبهشت‌ماه نشان می‌دهد بخش اعظم تورم ماهانه دهک‌های مختلف مربوط به کالاهای غیرخوراکی و خدمات مصرفی است؛ درحالی‌که تورم ماهانه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها برای این ماه ۴/ ۰ درصد بوده است، تورم گروه کالاهای غیرخوراکی و خدمات مصرفی ۵/ ۳ درصد اعلام شده است. این داده‌ها درحالی منتشر شده است که تورم ماهانه فروردین برای گروه اول ۱/ ۵ درصد و برای گروه دوم فقط ۸/ ۰ درصد بوده است. افزایش تقاضای کالاهای غیرخوراکی و خدماتی، به‌دلیل کاهش محدودیت‌های اجتماعی ناشی از فروکش همه‌گیری کرونا، افزایش قیمت خودرو در این ماه، افزایش قیمت ارز و اجاره مسکن از جمله عواملی هستند که منجر به شیفت تورم به سوی گروه کالاهای غیرخوراکی و خدماتی شده است.

ادامه نوشته

بیشترین افت بورس در ۹۹

دنیای اقتصاد : بازار سهام روز سه‌شنبه در معرض شدیدترین عرضه‌های سال قرار گرفت و با ریزش ۵/ ۳ درصدی شاخص کل روبه‌رو شد که بیشترین افت این نماگر از دی سال گذشته بود. فشار سنگین فروش و افت قیمت در بیش از سه چهارم نمادهای فعال در کل بازار سهام را می‌توان نتیجه دو عامل کلان بورسی قلمداد کرد. امکان فروش سهام از محل آزادسازی سهام عدالت از ۱۰خرداد و اولین هدف‌گذاری تورمی بانک مرکزی با نرخی کمتر از انتظار، فرضیه حباب قیمتی سهام را تقویت و فروشندگان بالقوه را راهی صف طولانی کرد.

ادامه نوشته

شوک کرونا به روایت بنگاه‌ها

دنیای اقتصاد : ۹۵۱ فعال اقتصادی در یک نظرسنجی ابعاد شوک کرونایی تولید را روایت کردند. بر این اساس، ۵۹ درصد از مشارکت‌کنندگان اعلام کردند ناگزیر به کاهش ظرفیت تولید شده‌اند و ۹۰ درصد نیز به ناچار تعدیل نیرو کرده‌اند. جالب اینکه ۲۵ درصد از پاسخ‌دهندگان به دلیل ناامیدی از نهادهای تصمیم‌گیر، هیچ‌گونه خواسته حمایتی نداشته‌اند. این نظرسنجی که از سوی معاونت کسب‌وکار اتاق بازرگانی تهران انجام شده است، نشان می‌دهد در میان موانع مختلف، صاحبان بنگاه‌ها بیشترین رای را به مشکلات «تولیدی» داده‌اند و کمترین رای را به مشکلات «ارزی». فعالان اقتصادی در میان دستگاه‌های مختلف بیشترین اعتراض را به وزارت«صمت»، «سازمان امور مالیاتی» و«سازمان تامین اجتماعی» داشته‌اند که بالغ بر ۵۰ درصد دغدغه بنگاه‌های اقتصادی را شامل می‌شود. آن بخش از پاسخ‌دهندگان که خواستار حمایت بوده‌اند در صدر مطالبات خود «ارائه تسهیلات»، «تامین مواد و لوازم بهداشتی»، «کنترل و مدیریت بیماری»، «رسیدگی به مشکلات بانکی» و «رسیدگی به مشکلات مالیاتی» را قرار داده‌اند. پنج چالش نیز به عنوان مشکلات آتی از سوی بنگاه‌ها مطرح شده است. «تشدید مشکلات بیان‌شده»، «مشکلات غیرقابل‌پیش‌بینی»، «تعطیلی و ورشکستگی»، «تعدیل نیرو» و «تشدید بحران کرونا» چالش‌های آتی پیش‌روی بنگاه‌ها عنوان شده است.

ادامه نوشته

تحلیل رفتاری بورس تهران

محسن کرمانی : در این روزها که تب بورسی همه جا را فرا گرفته، هیجان در این بازار موج می‌زند. طبیعی است در شرایطی که هیجان غالب باشد، میزان خطاهای افراد نیز بالا می‌رود. امسال شاهد رشد چشم‌گیر شاخص در بورس بودیم، به‌طوری‌که به راحتی یک میلیون واحد را گذراند. اما آنچه مسلم است، همان‌طور که در هفته گذشته شاهد بودیم، بازار باید خود را اصلاح کند و در نتیجه این حرکت صعودی، پایدار نخواهد بود. در این شرایط، واضح است که باید با دانش بسیار، هر سهمی را خریداری کرد و محتاطانه گام برداشت. در این پرونده می‌خواهیم با لنز اقتصاد رفتاری و با استفاده از نظر کارشناسان، به بررسی این روزهای بورس بپردازیم.

ادامه نوشته

هاب تجارت در سال ۹۸

دنیای اقتصاد : تصویر تجارت در سال ۹۸ از ۲۰ کشور عمده وارداتی و ۲۰ کشور عمده صادراتی نشان می‌دهد مبادی واردات و مقاصد صادراتی ایران نسبت به سال ۹۷ تغییر چندانی نداشته است. چین همچنان شریک اول تجارت خارجی ایران و سرلیست مقاصد صادراتی و مبادی وارداتی است. در صادرات، همسایگان ایران ایفاکننده نقش مهمی بوده‌اند. به‌گونه‌ای که از ۵ مقصد اول صادراتی، سه کشور عراق، ترکیه و افغانستان با ایران همجوار هستند. اما در ترکیب ۵ مبدا عمده واردات تنها ترکیه با ایران هم‌مرز است. مقصد کالاهای باارزش صادرات و واردات گران‌قیمت نیز در سال گذشته شناسایی شده است.

ادامه نوشته

بازی برد- برد در سهام عدالت

نیما نامداری

دولت اعلام کرده دارندگان سهام عدالت از امروز می‌توانند با مراجعه به بانک‌ها تا سقف ۳۰ درصد از سهام خود را سفارش فروش بدهند. این در حالی است که هنوز ساز وکار مشخصی برای فروش این سهام توسط بانک‌ها وجود ندارد. آزادسازی سهام عدالت تصمیم درستی است که در زمان مناسبی هم اتخاذ شده ‌است.

ادامه نوشته