بازخوانی چالش ارتباط بورس و تورم

دکتر حسین درودیان قیمت سهام در مقطع یک‌ساله نیمه سال ۱۳۹۸ تا نیمه ۱۳۹۹ رشدی چشمگیر داشت. میانگین قیمت سهام از مهر۹۸ تا مرداد۹۹ بالغ بر ۴۵۰درصد افزایش پیدا کرد. بخشی از این رشد، به‌ویژه در مراحل ابتدایی آن، طبیعی و بنیادی بود. کم‌برآوردی تاریخی قیمت سهام و مهجوربودن آن به‌عنوان یک دارایی در پرتفوی خانوارهای ایرانی، موجب شد در شرایطی که تورم انتظاری در اقتصاد کشور افزایش و نرخ بهره واقعی پس از شیوع کرونا به ارقام منفی جدی تنزل کرده بود، بازار سهام به سوی تعادل جدیدی گام بردارد که لاجرم به‌منزله ایجاد بازدهی بالاتر برای سهامداران بود. بروز شواهد تحقق چنین رخدادی، تعداد واردشوندگان به بازار را به‌شدت افزایش داد. تبلیغ و دعوت رسمی مقامات برای ورود مردم در بازار سهام با ارائه نوعی بیمه ضمنی از سوی آنها مزید بر علت شد و روند تعدیل قیمت سهام به تعادل جدید را تند، نوسانی و دچار اضافه‌جهش کرد. عدم عرضه کافی و به‌موقع طرف عرضه سهام متناسب با رشد تقاضا موجب شد ورود نقدینگی عظیم به بازاری با دارایی‌های نسبتا محدود، افزایش شدید قیمت سهام را به دنبال داشته باشد.

ادامه نوشته

آثار افزایش قیمت حامل‌‏‏‏های انرژی

دکتر علی محمدی‏‌پور تورم به معنای افزایش بی‌‌‌رویه قیمت کالاها و خدمات بدون پشتوانه و بدون برنامه‌‌‌ریزی است که باعث کاهش قدرت خرید مردم و برهم خوردن تعادل میان تقاضای محصولات با نقدینگی موجود برای خرید می‌‌‌شود. در حقیقت، به افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در بازه زمانی مشخص در اقتصاد تورم گفته می‌شود. مطالب ارائه‌شده خلاصه‌‌‌ای از مطالعه تخصصی صورت‌پذیرفته است که با استفاده از تکنیک مدل‌سازی تعادل عمومی پویای تصادفی نئوکینزی، آثار تورمی شوک‌‌‌های قیمتی انواع حامل‌‌‌های انرژی را در اقتصاد ایران مورد واکاوی قرار می‌دهد. ابتدا با لحاظ کردن عملکرد بخش‌‌‌های مهمی مانند انواع بنگاه‌‌‌های تولیدکننده کالاهای نهایی، واسطه‌‌‌ای و وارداتی، خانوار، بخش صادرات، دولت و بانک‌مرکزی، مدل اقتصادی کشور طراحی و سپس آثار تکانه‌‌‌های قیمتی هریک از حامل‌‌‌های انرژی بر متغیرهای کلان اقتصادی مانند تورم با استفاده از نرم‌افزار Dynare شبیه‌‌‌سازی می‌‌‌شود.

ادامه نوشته

سایه انقراض بر منابع آبی؟

دنیای‌اقتصاد : یک پژوهش معتبر، تصویری تازه از وضعیت تالاب‌‌‌های کشور ارائه کرد. در این تصویر اثر تغییرات اقلیمی و غیراقلیمی (دست‌‌‌اندازی به منابع آبی با بارگذاری بیش از اندازه) بر ۶تالاب و حوضه‌آبی در خطر، با محاسباتی تازه مورد ارزیابی قرار گرفته است. بررسی میزان تبخیر و تعرق در این مناطق و نیز سطح تغییرات روان‌آب‌‌‌های ورودی به این ۶ناحیه نشان می‌دهد که اثر فشار آبی ناشی از بارگذاری‌‌‌های کشاورزی و شهری بر تبخیر و تعرق چیرگی داشته و عامل اصلی مشکلات آبی مناطق نیز همین مساله است. در واقع، تضعیف وضعیت هیدرولوژیک این ۶‌منطقه بیش از آنکه به علت تغییرات آب‌وهوایی باشد، ناشی از برداشت آب یا ممانعت از ورود آب به این مناطق بوده است. پژوهش دو عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران دانشگاه علم و صنعت با همکاران خود در موسسات تحقیقاتی و دانشگاهی سوئد که در می‌۲۰۲۲ منتشر شد، نشان می‌دهد اثری که شهرهای اطراف و بالادست بر این حوضه و تالاب‌ها داشته‌‌‌اند بالا بوده است؛ موضوعی که کمتر در مباحث سیاستگذاری به آن توجه می‌شود.

ادامه نوشته

تایید دوم رشد مثبت ۱۴۰۰

دنیای اقتصاد : بانک مرکزی در گزارشی رشد اقتصادی سال۱۴۰۰ را ۴/ ۴درصد اعلام کرد. پیش از این مرکز آمار این شاخص را ۴/ ۳ اعلام کرده بود. بر اساس گزارش بانک مرکزی، سال گذشته رشد بخش خدمات و بخش نفت بیشترین تاثیر را بر رشد اقتصادی داشته‌اند. پیشبرد واکسیناسیون عمومی و ابتکار عمل کسب‌وکارهای خدماتی در ارائه خدمات اینترنتی از مهم‌ترین عوامل رشد به‌شمار می‌رود.

ادامه نوشته

مقاصد محبوب هکرها در جهان

ایران یازدهمین مقصد محبوب هکرها

در شش ماه گذشته ميزان نفوذ به حساب‌هاي کاربري در ايران تا ۹۸ درصد افزايش يافته است‌

دنياي اقتصاد : گزارش جدید شرکت surfshark نشان می‌دهد از سال۲۰۰۴ تا کنون نزدیک به ۱۵میلیارد بار کاربران اینترنتی در سراسر جهان مورد حمله سایبری قرار گرفته‌اند. بیش از ۳۰درصد از کل نفوذهای سایبری سراسر جهان به آمریکا و روسیه صورت گرفته و ایران با ۱۵۹میلیون نفوذ در رتبه ۱۱ جهان قرار دارد. طی نیمسال گذشته نفوذ هکرها به ایران ۹۸درصد رشد کرده است.

ادامه نوشته

جنب و جوش تجارت با روسیه

دنیای‌اقتصاد : مراودات تجاری ایران و روسیه این روزها شاهد جنب‌وجوش زیادی است. بعد از ورود دو هیات تجاری روسی به تهران در ماه‌های اخیر و قول و قرارهای آنها برای استفاده از ظرفیت این کشور در کشت فراسرزمینی و فتح بازار اروپا از سوی ایران، حالا در جریان نشست سن‌پترزبورگ مقامات ایران و روسیه محورهای جدید دیگری را برای همکاری اعلام کرده‌اند. همکاری در موضوعاتی همچون خودروسازی، کشتیرانی و تولیدات مشترک میان صنایع مادر دو کشور، بخشی از توافقات ایران با روسیه در حاشیه مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ است.

ادامه نوشته

سلاح جهانی علیه تورم

دنياي اقتصاد : سکانداران پولی دنیا به افزایش نرخ تورم، واکنش دسته‌جمعی نشان دادند. بانک مرکزی آمریکا، نرخ بهره را با افزایش ۷۵/ ۰واحد درصدی به سطح ۷۵/ ۱درصد رساند. افزایش ۷۵/ ۰واحد درصدی از سال ۱۹۹۴ تاکنون، بیشترین میزان افزایش نرخ بهره در اقتصاد آمریکا بوده است. «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی با عنوان «چشم بازار به فدرال‌رزرو» در پنج‌شنبه هفته گذشته، از دریچه بازارها این اقدام را پیش‌بینی کرده بود. پس از فدرال‌رزرو، بانک‌های مرکزی بزرگ دنیا نظیر انگلستان و سوئیس نرخ بهره را افزایش دادند. همچنین کانادا و سایر کشورهای اروپایی نیز در آینده نزدیک، سیاست انقباضی را در دستور کار قرار خواهند داد. در دو دهه اخیر کنترل تورم، به‌عنوان هدف اصلی بیشتر بانک‌های مرکزی دنیا مطرح شده است. از نگاه اقتصاددانان، رونق واقعی اقتصاد تنها در سایه مهار تورم محقق می‌شود؛ هرچند که امکان دارد در کوتاه‌مدت از شدت رشد اقتصادی کاسته شود، اما پس از افزایش نرخ بهره و مهار تورم، می‌توان شرایط را برای بهبود تولید و رونق اقتصادی واقعی فراهم کرد.

ادامه نوشته

مأمن جذاب پول‌های داغ

دنیای‌اقتصاد : در روزهای اخیر و به‌دنبال ناامیدی بازارها از احیای برجام شاهد جهش قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجه نرخ دلار و بازگشت بورس به مسیر صعودی هستیم. به‌نظر سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران و معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران بورسی که تا مدت‌ها قبل برای سپردن سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود به بازار سهام مردد بودند، حالا به آینده این بازار امیدوار شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. آینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که البته نه از کانال رشد واقعی بلکه احتمالا با رشد تورمی دیگری می‌تواند منافع سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران این بازار را تامین کند. دلار یکی از مهم‌ترین متغیرهای منعکس‌کننده شرایط اقتصادی و سیاسی کشور است و حالا با عبور از سقف تاریخی خود توانسته سیگنال تقویت انتظارات تورمی را به صاحبان سرمایه ارسال کند، از این‌رو همزمان با رشد قیمت ارز شاهد آشتی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با بازار سهام و طولانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن صف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خرید هستیم. به اعتقاد کارشناسان با افزایش انتظارات تورمی، نقدینگی پارک‌شده در صندوق‌های درآمد ثابت، بانک‌ها و حتی بازارهایی که ممکن است به دلیل فضای امنیتی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران را بترسانند، بار دیگر به بازار سهام بازمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردند.

ادامه نوشته

بحران صندوق‌های بازنشستگی

گزارش‌‌‌های سازمان تامین‌اجتماعی حکایت از آن دارد که در سال ۱۳۹۷ نسبت مصارف به منابع این سازمان ۵۹‌درصد بوده و این شاخص برای سال ۱۳۹۸ با ۲۰‌درصد افزایش، به ۷۹‌درصد رسیده است. مصارف سازمان در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ معادل ۴۰‌درصد رشد داشته است، در سال ۱۴۰۰ نیز نسبت به سال ۱۳۹۹ معادل ۷۹‌درصد رشد نشان می‌دهد.

با استناد به سالنامه آماری سازمان تامین‌اجتماعی مربوط به سال ۹۸، مصارف سازمان طی دوسال (۱۴۰۰ نسبت به ۱۳۹۸) معادل ۲۵۰‌درصد رشد نشان می‌دهد؛ رشدی غیرمتعارف و بدون تامین منابع مالی لازم که سازمان به هیچ عنوان، پاسخگوی این مصارف نخواهد بود و به کسری بودجه شدید در این سازمان تبدیل شده است. به اعتقاد کارشناسان، عمده دلیل این افزایش، متناسب‌‌‌سازی حقوق بازنشستگان طی سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ است. نسبت مصارف به منابع صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۱۳۹۸، معادل ۳۳۳‌درصد بوده و در سال ۱۳۹۹ به ۴۶۵‌درصد رسیده است. این مساله نشان می‌دهد که منابع این صندوق، نه‌تنها تکافوی مصارف آن نیست، بلکه در سال ۱۴۰۰ بیش از ۵/ ۴برابر منابع آن است و این کمبود عملا به تشدید کسری بودجه دولت منجر می‌شود. در حال حاضر، این صندوق همراه با صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح، بیش از ۶۵‌درصد بودجه رفاهی دولت را به خود اختصاص می‌دهند و این روند رو به افزایش است. در سال‌های اخیر، نه‌تنها از محل بودجه رفاهی، بلکه از محل واگذاری اموال و دارایی‌‌‌های در اختیار دولت که صاحبان اصلی آن، همه آحاد مردم و همه نسل‌‌‌های آینده هستند، نیز برای تامین تعهدات صندوق‌ها هزینه می‌شود. بررسی قوانین بودجه سنواتی حکایت از آن دارد که در شرایطی که اعتبارات هزینه‌‌‌ای دولت طی هشت‌سال (۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰) معادل ۳۹۷‌درصد رشد داشته، میزان کمک دولت به صندوق بازنشستگی کشوری، ۸۵۰‌درصد و صندوق لشکری ۵۴۴‌درصد رشد داشته است.

ادامه نوشته

پرهیز از خطاهای سیاستی

محمدهادی مهدویان وضعیت امروز اقتصادی ایران تکرار بحران‌های اقتصادی متداول در بسیاری از کشورهای در حال توسعه است که در مواجهه با خطاهای سیاستی و مشکلات اقتصادی همواره راه خروج غیر منظم از بحران را به راه‌حل‌های خروج منظم و با برنامه ترجیح داده‌اند. چنانچه طی ۱۵ سال گذشته دولتمردان و سیاستگذاران اقتصادی اقدامات اصلاحی را جزء به جزء و با اولویت‌گذاری مناسب در عرصه‌های مختلف بودجه‌ای و مالی، پولی، تجاری و تعرفه‌ای، ارزی و با اتکا به معیارهای بازار به‌صورت تدریجی به مرحله اجرا گذارده بودند، آن‌گاه این جهش‌های بیگ‌بنگی در عرصه‌ سیاست‌های عمومی اقتصادی ضرورتی پیدا نمی‌کرد.

ادامه نوشته

زندگی در خانه‌های اشتراکی

پناهگاه جدید مستاجرها

«دنياي اقتصاد» سه سياست ضدتشنج اجاره را بررسي مي‌کند

دنياي اقتصاد : تب بالای اجاره‌بها در پایتخت، بعداز آنکه گروهی از مستاجرها را روانه کلان‌شهر همسایه کرد- مهاجرت اجباری اجاره‌نشین‌ها در اوایل امسال به کرج- اکنون واکنش دوم در بازار اجاره را موجب شده است. مستاجرها برای پوشش هزینه۱۴۰۱ اجاره‌نشینی در تهران، گزینه «اجاره‌نشینی مشارکتی» را در قالب زندگی در آپارتمان‌های اشتراکی در دستور کار قرار داده‌اند. تورم اجاره طبق آخرین آمار رسمی مربوط به میانه بهار امسال، بعداز بازگشت خفیف از قله تاریخی - حدود ۵۲درصد در اواسط زمستان پارسال- در حال حاضر روی سطح ۴۶درصد ایستاده به این معنا که روند کاهش دما در این بازار متوقف شده است. با این حال، میزان تورم اجاره به مراتب بالاتر از تورم عمومی و تورم مسکن است و این نامعادله نادر در بازار مسکن باعث شده است هزینه اجاره‌نشینی از استطاعت اکثریت مستاجرها فراتر رود. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد سه علت اصلی در شکل‌گیری این سطح از تورم اجاره نقش دارد. تنظیم واقعی بازار اجاره مسکن- و نه تنظیم کاغذی یا دستوری- نیازمند سیاستگذاری مناسب است.

ادامه نوشته

توسعه استانی؛ کلید فهم چین شناسی

چنگ لی پژوهشگر موسسه بروکینگز ترجمه: سیدقاسم ذاکری چین‌شناسان زیادی مخصوصا آنهایی که روی موضوع مسوولان و نخبگان سیاسی در چین مطالعه و پژوهش می‌کنند؛ پیش از این تاکید کرده‌‌اند که کلید فهم شکل‌گیری و جهت‌گیری رهبری ملی چین در حال حاضر توجه بیشتر به پویایی توسعه در استان‌های چین بوده است. این مساله الزاما ارتباطی با وسعت، گستردگی و میزان جمعیت چین یا حتی ارتباطی با ضرب‌المثل قدیمی چینی که می‌گوید: «کوه‌ها بلند و امپراتور دست‌نیافتنی است» ندارد، بلکه وضعیت فعلی مسوولان و نخبگان سیاسی در چین بیش از هر چیز حاکی از افزایش اهمیت روابط میان پایتخت و استان‌ها و گرایش عمومی به طرف جذب نخبگان و مسوولان حزبی از میان مسوولان استانی مخصوصا طی دوره اصلاحات بوده است.

ادامه نوشته

تضعیف لیر با وعده اردوغان

دنیای ‌اقتصاد : در حالی که نرخ تورم ترکیه به بالاترین حد در دو دهه گذشته رسیده است، رئیس‌‌‌جمهور ترکیه تاکید کرد به کاهش نرخ بهره ادامه خواهد داد. رئیس‌‌‌جمهور ترکیه در حاشیه نشست هفتگی دولت این کشور اعلام کرد که دولت به کاهش نرخ بهره ادامه خواهد داد. در پی این اظهارات لیر باز هم اندکی تضعیف شد تا کاهش ارزش آن در سال ‌جاری میلادی به ۲۱‌درصد برسد. این بدترین عملکرد در میان بازارهای نوظهور در جهان به شمار می‌رود. در حالی که نرخ تورم به ۷۴‌درصد رسیده، نرخ بهره ترکیه در سطح ۱۴درصدی باقی مانده است. اردوغان با این حال تلاش کرد نرخ تورم را نادیده بگیرد و مهم‌ترین دغدغه خود را حفظ اشتغال، جبران ضرر و زیان درآمدها و ممانعت از اینکه فرصت‌طلبان باری بر دوش مردم قرار دهند معرفی کرد. او همچنین از برنامه خود مبنی‌بر یک بسته حمایت از افراد ضعیف رونمایی کرد و وعده بهبود وضعیت کارمندان دولت را داد. در‌حالی‌که بانک‌های مرکزی اقتصادهای بزرگ جهان در مقابله با موج تورمی افزایش نرخ بهره را در پیش گرفته‌اند، اردوغان اصرار دارد که کنترل تورم در ترکیه با کاهش نرخ بهره تحقق می‌‌‌یابد.

ادامه نوشته

رکورد جهانی رشد سفر

حجم مسافرت خارجی ۱۸۲‌درصد افزایش یافت که از ابتدای کرونا بی‌‌‌سابقه است

دنیای‌اقتصاد : سازمان جهانی گردشگری در جدیدترین گزارش خود از سه ماه اول ۲۰۲۲، شتاب در بازیابی گردشگری باتوجه به سهولت در محدودیت‌ها و بازگرداندن اعتماد را پیش‌بینی می‌کند که با ۱۸۲‌درصد رشد رکورد جهانی در سال‌های کرونایی را به ثبت رساند. گردشگری با سرعت قوی و چشمگیری به بهبود خود ادامه می‌دهد و در سطح جهانی، مقاصد در سه ماه اول ۲۰۲۲، تقریبا «سه برابر» بیشتر از مدت مشابه سال ۲۰۲۱ مورد استقبال قرار گرفتند و همچنان اروپا پیشتاز بازگشت این بخش بود. بر اساس آخرین آمارهای سازمان جهانی گردشگری، توریسم بین‌المللی در «ژانویه تا مارس ۲۰۲۲» شاهد افزایش «۱۸۲‌درصدی» نسبت به سال قبل بوده است، به‌‌‌طوری که مقاصد در سراسر جهان، از «۱۱۷‌میلیون گردشگر بین‌المللی» استقبال کرده‌‌‌اند که این در مقایسه با «۴۱‌میلیون» نفر در سه ماه اول ۲۰۲۱، بیش از «۷۶‌میلیون» افزایش یافته است. بر اساس آمارهای مربوط به تعداد ورودی‌‌‌های بین‌المللی برای سه ماه اول، از این تعداد حدود ۴۷‌میلیون نفر تنها در ماه مارس به ثبت رسید که این امر نشان می‌دهد روند بهبود در حال رشد است.

ادامه نوشته

شاهد بازاری افت تورم جهانی

دنیای‌اقتصاد : در حالی که قیمت مواد غذایی وانرژی به سبب جنگ اوکراین درحال افزایش است، اما برخی نشانه‌‌‌ها در قسمت‌‌‌های دیگر اقتصاد نشان‌‌‌دهنده این موضوع است که سرعت تورم در برخی بخش‌‌‌های اقتصاد کاهش یافته است. تورمی که اقتصاد امروز با آن مواجه است، بیشتر به دلیل افزایش هزینه‌‌‌های تمام شده تولید کالاهاست، اما برخی آمارها نشان می‌دهد که هزینه بعضی از بخش‌‌‌های تولید کالاها در حال کاهش است. این موضوع می‌تواند بر روند بازار دارایی‌‌‌ها نیز موثر بوده و در آینده نزدیک بر تصمیمات سیاستمداران و سرمایه‌گذاران موثر باشد.

ادامه نوشته

راز شتاب «شامخ» در میانه بهار

 پشت‌صحنه احیای تولید در اردیبهشت

دنیای‌اقتصاد : کارنامه شاخص مدیران خرید صنعت در اردیبهشت امسال نشان می‌دهد ترس از جهش قیمت در ماه‌های آینده، به ایجاد حجم قابل توجهی از تقاضا منجر شده و فروش صنایع را در اردیبهشت ماه افزایش داده است. این تقاضای هیجانی که به افزایش چشمگیر سفارش‌های جدید صنعتی منجر شده، رقم شامخ صنعت را به بیشترین مقدار خود طی ۲۴ماه گذشته رساند.

ادامه نوشته

توافق موقت یا مرگ برجام؟

دنیای اقتصاد - سعیده سادات‌فهری : نزدیک به سه ماه است که گفت‌وگوهای احیای برجام در وین متوقف شده و گزارش اخیر آژانس درباره افزایش ۱۸ برابری غنی‌‌سازی اورانیوم در ایران و ارائه پیش‌‌نویس قطعنامه آمریکا و تروئیکای اروپایی در نشست شورای حکام تاحدودی وضعیت را پیچیده‌‌تر کرده است.

ادامه نوشته

خیز تورم مسکن اردیبهشت

بازیگردان مسکن اردیبهشت

غلبه نیروی خارجی بر انتظارات داخلی بازار ملک

دنیای‌اقتصاد : داده‌های مربوط به معاملات خرید آپارتمان در تهران برای ماه اردیبهشت، از «تغییر فاز بازار مسکن در میانه بهار ۱۴۰۱» حکایت دارد. بررسی «دنیای‌اقتصاد» از آمار جدید بانک مرکزی درباره معاملات املاک نشان می‌دهد سرعت رشد ماهانه قیمت مسکن که در طول ۱۴۰۰ به میانگین یک‌درصد کاهش یافته بود، ماه گذشته به ۶درصد رسید. این جهش دوباره تورم ملکی ناشی از «غلبه نیروی خارج از بازار مسکن بر انتظارات کاهشی درون بازار» است که سبب شده بار دیگر تقاضای سرمایه‌ای (غیرمصرفی) به بازار مراجعه کند و «رکورد ۲۲ماهه فروش ۵ رقمی - حجم معاملات- واحد مسکونی در پایتخت» در اردیبهشت رقم بخورد. نتایج تحقیقات میدانی از بازار مسکن می‌گوید «رشد تند نرخ دلار در ماه گذشته» باعث تغییر رفتار بازیگران معاملات ملک شد. طی سال‌های ۹۷ تا ۹۹، بازار ارز به نوعی صحنه‌گردان بازار مسکن بود؛ به‌طوری‌که «انتظارات تورمی» و به دنبال آن، خریدهای غیرمصرفی ملک از این بازار موازی سیگنال می‌گرفت. تعیین تکلیف ریسک غیراقتصادی می‌تواند مسکن را مجددا به فاز پساجهش برگرداند.

ادامه نوشته

حرکت تورم در جاده جدید؟

دنیای ‌اقتصاد : بررسی آمارهای تورم منتشرشده در سال جدید حاکی از آن است که روند نزولی تورم که از پاییز سال گذشته آغاز شده بود در سال جدید متوقف شده و در دو ماه سال‌ جاری روند صعودی به خود گرفته است. بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در اردیبهشت‌ماه به ۳/ ۳۹‌درصد رسیده است که نشان می‌دهد از کف ۷/ ۳۴درصدی خود در اسفندماه فاصله گرفته است. تغییر موضع شاخص تورم در سال جدید می‎تواند به عنوان یک هشدار به سیاستگذار تلقی شود؛ هشداری که در صورت عدم‌واکنش مناسب به آن، ‌‌‌تورم به سطوح بالاتری که در سال‌های اخیر تجربه کرده بازگردد. این در حالی است که بانک مرکزی در گزارش اسفندماه خود از متغیرهای کلان اقتصادی کشور اعلام کرده بود در شرایط فعلی انتظارات تورمی به طور عمده تحت‌تاثیر اخبار مثبت خارجی است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد مهم‌ترین اتفاقی که در کوتاه‌مدت می‌تواند به کنترل تورم و انتظارات تورمی بینجامد، اخبار مثبت سیاسی و رفع تحریم‌‌‌هاست. با این حال در بلندمدت عوامل تعیین‌‌‌کننده و مهمی چون کنترل کسری بودجه و اصلاح نظام بانکی نقشی کلیدی در کنترل تورم خواهند داشت که باید در دستور کار سیاستگذار قرار بگیرد. در این شرایط سیاستگذار باید از ابزار پولی و ارزی برای جهت‌‌‌دهی به انتظارات تورمی استفاده کند.

ادامه نوشته

وزن «انتظارات» در سبد تورم

دنیای‌اقتصاد : قائم‌مقام بانک مرکزی در همایش سیاست پولی تاکید کرد که در اقتصاد کشور، محدودیت‌های تحریمی باعث بروز رفتارهای اقتصادی خاصی از سوی شهروندان شده و منجر به بروز انتظارات تورمی می‌شود که به سرعت شکل می‌گیرد، اما به سختی از بین می‌رود. او حدود نیمی از تورم ایران را به انتظارات تورمی مرتبط دانست. به گفته او، هنگامی که یک دهه پیش نرخ تورم ۳۱درصد بوده، ۱۴ درصد از آن ناشی از انتظارات تورمی بوده است. «دنیای‌اقتصاد» در یک گزارش آماری روند تغییر مسیر تورم در سال جاری را نیز بررسی کرده است.

ادامه نوشته

بازار چشم انتظار آمار اشتغال

دنياي‌اقتصاد : روز جمعه هفته جاری گزارش حقوق و دستمزد بخش غیرکشاورزی ایالات متحده منتشر خواهد شد. این گزارش یکی از مهم‌ترین گزارش‌هایی خواهد بود که می‌تواند بازارها را تحت تاثیر قرار دهد. درحال حاضر باتوجه به اینکه پیش‌بینی بازار از افزایش نرخ بهره بیش از هدف فدرال رزرو است، اثرات قیمتی افزایش نرخ بهره پیش‌خور شده و اخبار مربوط به این حوزه تاثیر روانی زیادی بر بازارها ندارند.

ادامه نوشته

اخراجی‌های بازار کار در عصر کرونا

دنیای ‌اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان اشتغال در سال۱۴۰۰ به رقم ۲۳میلیون و ۴۴۷هزار نفر رسیده است. این رقم نسبت به سال۱۳۹۸ به میزان ۸۲۶هزار نفر کمتر است. مطابق بررسی این آمار، سطح اشتغال هنوز نسبت به وضعیت قبل از شیوع کرونا پایین‌تر بوده و برخی از افراد که عمده آن را زنان تشکیل می‌دهند، از بازار کار خارج شده‌اند.

ادامه نوشته

اجاره‌نشین‌ها کجا می‌روند؟

مهاجرت استانی مستاجرهای تهرانی

متوسط اجاره‌‌بهای آپارتمان با درآمد ساکنان تهران سربه‌‌سر شد؟

دنیای اقتصاد : تشنج نرخ‌ها در بازار اجاره مسکن۱۴۰۱ موج سوم مهاجرت از پایتخت طی این دوره - بحران تور ملکی- را رقم زد. بررسی‌های میدانی و آماری درباره التهاب اجاره‌بها در تهران حاکی است، هم‌اکنون «هزینه اجاره‌نشینی» برای خانوارهای متوسط تقریبا تا سطح «مجموع درآمد زوجین» در مناطق متوسط شهر «پیشروی» کرده است. این نامعادله هزینه و درآمد باعث شده است اجاره‌نشین‌های تهرانی، ‌میهمان ناخوانده استان مجاور شوند. متوسط اجاره‌بها در کرج تقریبا به اندازه نصف مبالغ اجاره آپارتمان در مناطق میانی پایتخت است. سال۹۷ در پی اولین جهش قیمت مسکن در تهران، مستاجرهای جنوب شهر روانه «حومه ارزان» پایتخت شدند؛ اما نه برای ادامه اجاره‌نشینی که به قصد خرید خانه. سال۹۹ موج دوم مهاجرت اجاره‌نشین‌ها شکل گرفت؛ اما باز هم مهاجرت از مرکز به حومه و نه مهاجرت استانی. خروج۱۴۰۱ مستاجرها از تهران با توجه به «ابعاد جغرافیایی جابه‌جایی» و همچنین «طبقه اجتماعی جمعیت مهاجر»، یک هشدار تقریبا پرصدا از «تاوان سیاستگذاری غلط» در بازار مسکن است. پایان مداخله می‌تواند آغاز بهبود باشد.

ادامه نوشته

رکورد ۱۱ ساله جذب پول خارجی

دنیای‌اقتصاد : جذب پول خارجی در بخش صنعت، معدن و تجارت رکورد ۱۱ساله را زد. کارنامه سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در سال۱۴۰۰ حکایت از آن دارد که ارزش سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه صنعت، معدن و تجارت به ۳میلیارد و ۷۵۸میلیون دلار رسیده که بالاترین رقم از ابتدای دهه ۹۰ است. داده‌های آماری نشان می‌دهد بیش از ۹۲درصد سرمایه‌گذاری‌های مصوب به بخش صنعت اختصاص داشته است.

ادامه نوشته

محدودیت‌هایی علیه اقتصاد

دکتر پرویز گلبازی /اقتصاددان واردات خودرو ممنوع شد. تخصیص ارز برای واردات گوشی‌های گران‌قیمت ممنوع شد. صادرکنندگان ملزم شدند تا ارز حاصل از صادرات را به قیمت مشخص‌شده به فروش برسانند. اینها نمونه‌ای ازعناوین اخباری هستند که ساختار اقتصادی کشور را در چند سال گذشته به‌شدت تحت تاثیر قرار داده‌اند. به‌رغم اینکه اقتصاددانان همواره دولت‌ها را از هر نوع محدود کردن تجارت برحذر داشته‌اند، با این حال تعداد معدودی از کشورها را می‌توان به معنی واقعی کلمه، دارای تجارت آزاد برشمرد.

ادامه نوشته

بازندگان جهش قیمتی کالاها

دنیای‌اقتصاد- گروه اقتصاد بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌الملل : صندوق بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی پول در گزارشی به افزایش قیمت کالاها و آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پذیری بیشتر کشورهای واردکننده منطقه خاورمیانه و شمال‌آفریقا در برابر این افزایش پرداخت. افزایش قیمت کالاها که به دلیل جنگ در اوکراین سرعت بیشتری پیدا کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌است، تاثیر اقتصادی قابل‌توجهی بر منطقه خواهد داشت. جنگ در اوکراین و تحریم‌های مرتبط با آن باعث افزایش شدید قیمت کالاها شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌است، رویدادی که بر چالش‌های پیش‌روی کشورهای خاورمیانه و شمال‌آفریقا به‌ویژه واردکنندگان نفت منطقه می‌افزاید.

ادامه نوشته

پازل پولی مسکو کامل شد

دنیای‌ اقتصاد : بانک مرکزی روسیه، با سومین کاهش متوالی نرخ بهره، سیاست پولی خود را تکمیل کرد. سیاستگذار پولی روسیه پس از آغاز جنگ، بلافاصله نرخ بهره را از سطح ۵/ ۹ درصد تا ۲۰ درصد افزایش داد. این هنر سیاستگذار پولی در استفاده به موقع از ابزار بهره، توانست انتظارات تورمی را در آن زمان مدیریت کند. پس از افت التهابات، بانک مرکزی بلافاصله کاهش نرخ بهره را برای پرهیز از شرایط رکودی در دستور کار قرار داد. در گام اول نرخ بهره به ۱۷ درصد و در گام دوم به ۱۴درصد کاهش یافت. بانک مرکزی در سومین گام، این پازل پولی را تکمیل کرد تا نرخ بهره را به سطح ۱۱ درصد برساند. آمارها نشان می‌دهد در حالی که نرخ تورم روسیه در مسیر کاهشی قدم می‌گذارد، نرخ برابری روبل به دلار نیز به بیشترین میزان در ۴ سال اخیر رسیده است. سیاستگذار پولی روسیه، برگ برنده پوتین برای حفظ ثبات اقتصادی در زمان جنگ بوده که نشان می‌دهد چگونه یک تاکتیک برنده می‌تواند مسیر اقتصادی یک کشور را تغییر دهد.

ادامه نوشته

رشد جهانی تولید در پساکرونا

دنیای‌اقتصاد : چالش‌های تولید در جهان تمامی ندارد. بعد از عبور صنایع از بحران کرونا، حالا نوبت جنگ اوکراین است که به انحای مختلف سختی‌های تولید را دوچندان کند. آخرین گزارش سازمان توسعه صنعتی ملل متحد نشان می‌دهد در دو ماهه نخست سال ۲۰۲۲، جهان شاهد افزایش تولید صنعتی بوده است. آمارهای یونیدو نشان می‌دهد در ۱۰ رشته از ۱۱رشته فعالیت صنعتی، رشد تولید مشاهده شده است.

ادامه نوشته

ناکامی رقابت در کارزار کارآمدی

امین ایزدی کارنامه شورای رقابت در دوره گذشته نشان می‌دهد این شورا از هدف اصلی آن دور شده است و با هیچ متر و معیاری نمی‌توان آن را اثربخش دانست تا آنجا که با وجود تعطیلی شش‌ماهه شورا کسی متوجه فقدان آن نبوده است.

ادامه نوشته

سقف متفاوت برای اجاره‌بها

جزئیات فرمول پساکرونایی برای رابطه مالک و مستاجر

دنیای‌اقتصاد : طرح نمایندگان مجلس برای «سامان‌دهی اجاره‌بها» اگر به تصویب نهایی برسد، بازار اجاره مسکن را با ۴تغییر نسبت به وضع موجود، روبه‌رو می‌کند. این طرح، برای «تعیین اجاره‌بها»، فرمول متفاوتی از «سقف کرونایی» که هم‌اکنون اعمال می‌شود، در نظر گرفته است. معیار رشد اجاره‌بها قرار است «تغییر شاخص اجاره مسکن در گزارش‌های دوره‌ای بانک مرکزی» باشد.

ادامه نوشته