کارنامه بهاری ورود پول خارجی

دنیای اقتصاد : کارنامه جذب پول خارجی در صنعت برای اولین فصل ۹۸ منتشر شد. داده‌ها نشان می‌دهد ۲۴طرح به ارزش بیش از نیم میلیارد دلار با سرمایه‌گذاری خارجی‌ها مصوب شده است. مقایسه این رقم با مدت مشابه سال گذشته، از رشد حدود ۹۰درصدی فرود سرمایه خارجی حکایت دارد. استان‌های خراسان رضوی، تهران، آذربایجان شرقی، خوزستان و گیلان در صدر جذب سرمایه‌های خارجی قرار دارند. بیشترین تمایل سرمایه‌گذاران خارجی، سرمایه‌گذاری در طرح‌های کوچک و متوسط است.

ادامه نوشته

بزرگنمایی تقاضا در ناوگان ریلی؟

بازوی پژوهشی مجلس با بررسی واقعیت بازار حمل‌ونقل ریلی «بار» و «مسافر» در کشور، با استناد به «ضعف بهره‌وری در ناوگان بار» و «سودآور نبودن فعالیت شرکت‌ها در ناوگان مسافری» در سیستم ریلی، پیش‌بینی‌های انجام شده در دولت درباره «نیاز تا سال ۱۴۰۰» را به مراتب بیشتر از تقاضای واقعی اعلام کرده است. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره تقاضای واقعی ناوگان حمل‌ونقل ریلی در کشور و توان تولید داخل در این بخش نشان می‌دهد: مشروط به رونق صنایع و تکمیل تجهیزات مربوط به ترانزیت انواع کالاها از یک سو و همچنین افزایش میل و رغبت مسافران داخلی به سفر با قطار از سوی دیگر، تقاضای استفاده از شبکه حمل‌ونقل ریلی تا حد آنچه دولت برای سال ۱۴۰۰ تخمین زده است، افزایش پیدا می‌کند.

ادامه نوشته

عبور ازخام فروشی

یکی از میدان‌های توسعه صنعتی کشور، با پتانسیلی زیاد، صنایع پایین‌دستی پتروشیمی است. ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ محصولات پتروشیمی است. محصولات پتروشیمی مواد خام صنایع پایین‌دستی و میان دستی پتروشیمی است؛ ولی محصولات مزبور عمدتا به‌صورت خام صادر می‌شود.

ادامه نوشته

تعقیب نقدینگی در سال ۹۷

دنیای اقتصاد : بررسی آمارهای بانک مرکزی در سال ۹۷ نشان می‌دهد نقدینگی به سمت بازارهای زودبازده و با نقدشوندگی بیشتر حرکت کرده است. آمارها نشان می‌دهد حساب‌های جاری رشد بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری مدت‌دار داشته و رشد سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت به نسبت سرمایه‌گذاری بلند‌مدت افزایش چشمگیری ثبت کرده است. همچنین جست‌وجوی رد پای نقدینگی در بازارهای دیگر نشان می‌دهد که بازار سهام به دلیل رشد حجم معاملاتی و بازده بالا، بیشترین جذب نقدینگی را داشته است. پس از آن بازار ارز و بازار مسکن برای مردم از جذابیت بیشتری برخوردار بوده‌اند.

ادامه نوشته

بازارها در عصر دلهره

دنیای اقتصاد : بازارهای مالی اغلب به کوته‌بینی متهم می‌شوند. این بار اما موضوع آنها کوته‌بینی نیست، بلکه دلهره است؛ دلهره‌ای که روزبه‌روز عمیق‌تر می‌شود. نشریه اکونومیست در سرمقاله این هفته خود با پیش‌بینی رکود اقتصادی که بازارها انتظارش را می‌کشند، اعلام کرد که نشانه‌های دریافتی از بازارهای اوراق قرضه، ارز و کالاها به‌طور روزافزونی هشداردهنده شده است.

ادامه نوشته

تابلوی جدید تقاضای مسکن

«دنیای‌اقتصاد» الگوی ساخت و ساز مناسب سالمندان را معرفی می‌کند

دنیای اقتصاد : ترکیب جدید جمعیت ایران، تابلوی تقاضای آتی در بازار مسکن را به‌روز کرد. اطلاعات رسمی از آخرین آمارهای مربوط به میزان جمعیت و تعداد خانوار، حاوی ۶ نشانگر درباره ترکیب جمعیتی است که براساس آن می‌توان گفت: «پیر شدن» ایرانی‌ها در مسیر خلاف جهت رشد جمعیت «جوان» شتاب گرفته است. سرعت رشد جمعیت طی سه سال گذشته، نسبت به سال‌های ۹۰ تا ۹۵، کندتر شده است. ایران در حال حاضر ۸۳ میلیون نفر جمعیت دارد که در قالب ۲۵ میلیون و ۶۰۰ هزار خانوار در کشور سکونت دارند. بیش از نیمی از جمعیت ایران را در حال حاضر، «میانسال» و «سالمند» تشکیل می‌دهد. اما از آنجا که میزان زاد و ولد در سال‌های اخیر و به‌خصوص سال گذشته به شکل بی‌سابقه‌ای کاهش پیدا کرد و همه سناریوهای جمعیتی بر «کاهش شاخص رشد جمعیت تا سال ۱۴۳۰» اشتراک نظر دارد، برآورد می‌شود در ۱۴۳۰ از هر ۴ ایرانی، یک نفر حداقل ۶۰ سال سن داشته باشد. روند پیری جمعیت طی سال‌های پیش رو، بازار مسکن را با ۶ نوع دگرگونی مواجه می‌کند که مهم‌ترین آن «افت شدت تقاضا و تشدید گرایش به واحدهای کم‌متراژ» است. بر این اساس،‌ ساخت و ساز باید به سمت «الگوی مسکن سالمندان» تغییر کند.

ادامه نوشته

دو قفل فقرزدایی در ایران

دنیای اقتصاد : یافته‌های یک پژوهش در وزارت امور اقتصادی و دارایی نشان می‌دهد دو سطح فردی و کلان مانع فقرزدایی در ایران شده است. یافته‌های این پژوهش، مهم‌ترین عامل اثرگذاری در سطح فردی را «میزان تحصیلات سرپرست خانوار» می‌داند. به نحوی که افزایش سال‌های تحصیل سرپرست خانوار، فقر چند بعدی خانوار را کاهش می‌دهد. مطابق این پژوهش، افزایش سطح آموزش سرپرست خانوار موجب تصمیم‌گیری بهتر در افزایش مطلوبیت و بهره‌برداری از امکانات خانوار خواهد شد. در سطح کلان نیز این پژوهش مهم‌ترین عامل اثرگذار در فقر را تورم معرفی می‌کند. این شاخص بیشترین تاثیر را بر شاخص فقر چندبعدی دارد و با یک دوره وقفه اثر خود را بر فقر خواهد گذاشت. اهمیت این پژوهش از آن جهت است که برخی از سیاست‌گذاران و دولتمردان هنوز به دوگانه رکود و تورم معتقدند. از نگاه برخی از آنان می‌توان با ایجاد تورم و چاپ پول، شرایط را به نفع رونق اقتصادی تغییر داد؛ اما نتایج این پژوهش که از درون یک نهاد دولتی منتشر شده، تاکید می‌کند که افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، باعث رشد فقر در جامعه می‌شود و بدون کنترل تورم، سیاست‌های فقرزدایی شکست می‌خورد. علاوه بر سطح تحصیلات و تورم، «بعد خانوار» و «درجه استقلال (تعداد افراد با درآمد به کل اعضای یک خانوار)» نیز در فقر چندبعدی موثر است.

ادامه نوشته

علل خودبیکاری در اقتصاد ایران

دنیای اقتصاد : افرادی که به‌دنبال شغل نمی‌روند، به تعبیری دچار «خود بیکاری» می‌شوند. داده‌های مرکز آمار از علت عدم جست‌وجوی کار، نشان می‌دهند که در بازار کار ایران، عمده جمعیت غیرفعال را زنان خانه‌دار (۵۰ درصد کل) و افرادی که به تحصیل اشتغال دارند، تشکیل می‌دهند. نکته جالب اینجاست که سومین علتی که افراد را دچار خودبیکاری کرده، «بی‌نیاز بودن از انجام کار» است. همچنین در سال گذشته به تعداد افرادی که در اثر «دلسرد شدن از جست‌وجوی کار»، در جمعیت غیرفعال مانده‌اند، ۷/ ۸ درصد افزوده شده است. نماگری که حاکی از تشدید معضلات در بازار کار است.

ادامه نوشته

دو تصویر از آینده اقتصاد

حسن خوشپور وضعیت اقتصاد ایران و بازارهای کسب و کار آن در حال حاضر، نتیجه تصمیمات، برنامه‌ریزی‌ها و اعمال مدیریتی است که در یک روند چند دهه‌ای از یکسو و آثار اعمال تحریم‌های بین‌المللی طی دو سال اخیر از سوی دیگر است. از این رو تخمین و برآورد شاخص‌ها و روندهای آینده مستلزم لحاظ کردن عواملی است که در بلندمدت از طریق اعمال سیاست مدیران کشور به وجود آمده‌اند، به علاوه عواملی که در نتیجه تحریم‌ها در کوتاه‌مدت شکل گرفته‌اند.

ادامه نوشته

داستان قیمت‌ها در بازار چای

دنیای اقتصاد : از وضعیت قیمت چای چه خبر؟ اردیبهشت ماه سال‌جاری دولت حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برخی از محصولات کشاورزی از جمله چای را اعلام کرد؛ اقدامی که موجب شد تا استارت افزایش قیمت چای خارجی زده شود؛ به‌طوری‌که درحال‌حاضر قیمت چای در بازار به بیش از دو برابر رسیده است. رصد بازار نشان‌دهنده آن است که این افزایش قیمت تنها مربوط به چای خارجی نبوده و چای ایرانی نیز در این بازه زمانی رشد قیمت را تجربه کرده است.

ادامه نوشته

هاله ارزی در تراز پولی

دنیای اقتصاد : ترازنامه بانک مرکزی در سال ۹۶ سه نشانه از حال اقتصاد ایران دارد. نشانه اول، هاله ارزی است. در سال ۱۳۹۶، کل بدهی‌های بانک مرکزی حدود ۲۸ درصد افزایش یافته که نقش اول در رشد این بدهی‌ها، متعلق به جزء «بستانکاران موقت به ریال» است. مهم‌ترین احتمالی که رشد شدید این جزء را توضیح می‌دهد، تعهداتی است که در اثر تسعیر نرخ ارز در آن دوره رخ داده است. این بخش از ترازنامه به خوبی منعکس‌کننده هشدارهای کارشناسان درخصوص پیامدهای استفاده اقتصادی از این عمل حسابداری است. نشانه دوم، ردپای خشکسالی مالی است. در بخش دارایی‌ها دو قلم موجب رشد شده‌اند؛ یکی از این اقلام «اضافه برداشت» بانک‌ها بوده است. رشد این بخش بیانگر تنگنای اعتباری در این حوزه است. حوزه‌ای که به خوبی اهمیت آن در نشانه سوم رویت شده است. نشانه سوم بیانگر نظام تک‌محصولی در تامین‌مالی است. وابستگی اقتصاد ایران به نظام بانکی به شدت بالاست، این وابستگی را نسبت دارایی‌های بانک مرکزی به تولید ناخالص داخلی تایید می‌کند. در ایران کل تولیدات صورت‌گرفته در یک سال مالی به اندازه دارایی‌های بانک مرکزی است؛ درحالی‌که در اقتصاد آمریکا، نسبت دارایی‌های بانک مرکزی به کل ارزش افزوده خلق شده در حدود یک پنجم بوده است.

ادامه نوشته

رتبه بحران آبی ۳۱ استان ایران

دنیای اقتصاد : تازه‌ترین به‌روزرسانی گزارش «اطلس ریسک‌های آبی» حکایت از آن دارد‌ با اثرگذاری تغییرات آب‌وهوایی، ۱۷ کشور جهان که خانه تقریبا یک‌چهارم از جمعیت جهان هستند، با بحران‌های آبی‌ بسیار شدید مواجه هستند. نمرات «شاخص بحران آبی پایه» نشان می‌دهد که ‌کشور قطر در رده نخست کشورهایی که با بحران‌های آبی بسیار بالا مواجه هستند، قرار دارد. پس از این کشور، لبنان و ایران به ترتیب در رده دوم و سوم به لحاظ بحران آب ایستاده‌اند. موسسه منابع جهان رتبه بحران آبی ۳۱ استان ایران را نیز اعلام کرده است.

ادامه نوشته

جایگاه پیشران‌ها در برنامه‌ریزی

دکتر روح‌اله اسلامی کشور به کدام سمت در حال حرکت است؟ آیا براساس کارویژه‌های قانون اساسی ایران کارآمدی دولت‌ها و رضایت و رفاه شهروندان حاصل شده است؟ مطابق با هدف سند چشم‌انداز در سال ۱۴۰۴ در جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در منطقه خواهیم بود؟ براساس برنامه ششم توسعه وضعیت حاصل‌شده در تولید شغل، توزیع متناسب جمعیت، کاهش فاصله دهک‌ها، تولید ناخالص داخلی و... چه خواهد بود؟

ادامه نوشته

شوک جنگ تجاری به طلا

دنیای اقتصاد : اونس طلا سد سخت ۱۵۰۰ دلاری را پس از ۶ سال و ۴ ماه شکست. محرک اصلی ثبت این رکورد، تشدید تنش‌های اقتصادی میان آمریکا و چین بود. آمریکا با وضع تعرفه بر تمام کالاهای وارداتی از چین ضربه محکمی به پکن وارد کرد و چین در واکنش به تعرفه‌های ترامپ، سناریوی تکراری تضعیف یوآن در برابر دلار را به‌عنوان سلاح ارزی خود مورد استفاده قرار داد. تحت‌تاثیر پیچیدگی‌های ایجادشده بین دو غول اقتصادی بازارهای جهانی، به هم ریخت و در اقصی نقاط جهان، بازارهای سهام ریزش شدیدی را تجربه کردند. با این اوصاف، نااطمینانی بر اتمسفر اقتصاد دنیا چیره شد و سرمایه‌گذاران به بازارهای امن و کم‌ریسک گسیل یافتند. افزایش حجم خرید اوراق خزانه ۱۰ ساله باعث ریزش بازدهی آنها شد و مانعی در برابر تقویت شاخص جهانی دلار قرار گرفت. همچنین منحنی بازدهی اوراق خزانه که از تفاضل نسخه‌های ده‌ساله و سه‌ماهه به‌دست می‌آید، به منفی ۳۲/ ۰ درصد رسید که معیار معتبری برای وقوع رکورد مالی در ۱۲ ماه آینده است. تحت چنین شرایطی، ذخایر امن همیشگی مانند طلا و ین ژاپن با استقبال بیشتری روبه‌رو شدند و ارزش آنها بالا رفت؛ به‌طوری‌که اونس پس از سال‌ها سد هزار و ۵۰۰ دلاری را شکست.

ادامه نوشته

آمریکا چین را به لیست سیاه برد

دنیای اقتصاد : ضربات پیاپی چین و آمریکا در جدال اقتصادی‌شان به پیچیده‌ترین وضعیت خود رسیده است. پس از رکوردشکنی نرخ یوآن در برابر دلار وزارت خزانه‌داری آمریکا رقیب خود را وارد لیست کشورهایی کرد که به دستکاری تعمدی نرخ ارز خود اقدام می‌کنند. چینی‌ها دستکاری تعمدی را رد و علت شکسته شدن سقف مقاومتی نرخ برابری دلار به یوآن را پس از ۱۱ سال فشار اقتصادی واشنگتن عنوان کردند. اقدامات اخیر از سوی دو کشور احتمال ترکیب جنگ ارزی و تجاری را بالا برد و سرمایه‌گذاران را به سمت ذخایر امن هدایت کرد.

ادامه نوشته

خصوصی‌سازی انحرافی

محمد ماشین‌چیان قبل از آنکه سیستم جدید برای شروع به‌کار فرصت پیدا کند، سیستم قدیمی فروریخت و بحران در جامعه حادتر شد. «میخائیل گورباچف (۱۹۹۱-۱۹۸۵)». تغییر جهت سیاست‌گذاری کلان در ایران و حرکت به سمت خصوصی‌سازی را نمی‌توان کپی‌برداری از سیاست‌های شوروی دانست. اما آسیب‌شناسی خصوصی‌سازی در ایران اقدام مهمی است.

ادامه نوشته

خصوصی‌سازی چگونه منحرف شد؟

دنیای اقتصاد : مسیر انحرافی در خصوصی‌سازی به شکست این سیاست منجر شد. یک پژوهش با تشریح تجربه‌های موفق در اجرای خصوصی‌سازی مانند انگلستان نوشت: در این کشور پیش از آغاز این سیاست، یک بخش خصوصی قدرتمند وجود داشته و ازسوی دیگر حجم واگذاری بین بخش دولتی و خصوصی به‌صورت تدریجی صورت گرفته است. در مقابل، تجربه شکست روسیه باعث شد مردم نسبت به اصلاحات بی‌اعتماد شوند. این پژوهش حلقه مفقوده خصوصی‌سازی در ایران را ناچیز بودن سهم مشارکت دو بخش خصوصی و مردمی در روند خصوصی‌سازی معرفی و تاکید می‌کند به دلیل شکل واگذاری و نبود فضای کسب‌وکار مناسب، نه بخش خصوصی و نه توده مردم توان شرکت و حضور فعال در خصوصی‌سازی را نداشته‌اند. در نتیجه مقصد اصلی بنگاه‌های دولتی، نهادهای عمومی و شبه‌دولتی بودند که در سایه ضعیف شدن بخش خصوصی رشد کردند. پژوهشگران معتقدند که برای بازگشت به جاده اصلی خصوصی‌سازی دو راهکار باید مدنظر قرار گیرد: نخست اینکه باید به‌صورت تدریجی درآمدهای مالیاتی جایگزین درآمدهای نفتی شوند. در گام دوم نیز، به جای اصرار بر کوچک کردن بخش دولتی از طریق واگذاری، نگه داشتن دولت در اندازه فعلی و بزرگ کردن بخش خصوصی برای تعادل بخشی دو بخش، در دستور کار قرار گیرد.

ادامه نوشته

کاهش شدید زاد و ولد در ایران

رئیس کمیته مطالعات جمعیتی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: تعداد زاد و ولد در کشورمان به شدت در حال کاهش است.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، محمدجواد محمودی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب شبکه دو سیما افزود: در سال ۱۳۹۴ به حداکثر میزان تولد یعنی یک میلیون و ۵۷۰ هزار رسیدیم و در سال ۱۳۹۵ نرخ رشد جمعیت به یک و ۲۴ صدم درصد رسید.

وی ادامه داد: میزان تولد در سال ۹۵، یک میلیون و ۵۲۷ هزار تولد و در سال ۹۶، یک میلیون و ۴۸۰ هزار و در سال ۹۷ به یک میلیون و ۳۶۶ هزار تولد رسید که یکی از بیشترین کاهش‌های نرخ زاد و ولد در طول تاریخ کشورمان است.

ادامه نوشته

دیوی به نام مسکن

دکتر تیمور رحمانی آیا افزایش قیمت مسکن اجتناب‌ناپذیر بود؟ «بدون تردید» ، آیا افزایش قیمت مسکن سبب تشدید نابرابری می‌شود؟ «بدون تردید» ، آیا لازم است در مورد بخش مسکن کاری انجام دهیم؟ «بدون تردید» ، آیا لازم است بهره‌مند شوندگان از افزایش قیمت مسکن را جریمه کنیم؟ «به هیچ وجه»

ادامه نوشته

عقود جذاب برای نظام بانکی

دنیای اقتصاد : آمار‌های بانک‌مرکزی نشان می‌دهد در سال ۹۷ بانک‌های دولتی تمایل بیشتری به وام‌دهی با سود ثابت داشتند و بانک‌های خصوصی تمایل به عقودی داشتند که سود ثابت نداشته باشد. درواقع بانک‌های خصوصی تمایل به عقود مشارکتی و بانک‌های دولتی تمایل بیشتری به عقود مبادله‌ای داشته‌اند. ازسوی دیگر عقود جذاب برای بانک‌های غیردولتی در سال ۹۷، مبادلات سلف بوده؛ به‌طوری‌که رشد اعتبارات مبادلات سلف در بانک‌های غیردولتی حدود دو برابر شده است. اما برای بانک‌های تخصصی و تجاری به ترتیب عقود اجاره به شرط تملیک و فروش اقساطی جذاب بوده است.

ادامه نوشته

معمار معجزه اقتصادی آلمان

تجربه سه دسته کشور در گذار به توسعه بررسی شد

کدام کشورها پشت در توسعه می‌مانند؟

دنیای اقتصاد : آیا همه کشورهایی که مسیر توسعه را کشف کردند، در نهایت به توسعه رسیدند؟ یا نه، کشف پارادایم توسعه تنها یکی از پیش‌نیازهای توسعه است؟ بررسی تجربه کشورهای فقیر و ثروتمند دنیا به این سوال پاسخ واضحی می‌دهد. کشورهایی بودند که بعد از کشف پارادایم توسعه، روی ریل توسعه قرار گرفتند و به قله‌های توسعه نزدیک شدند. در طرف مقابل، کشورهایی نیز بودند که بعد از کشف مسیر توسعه هیچ حرکتی به سمت توسعه نکردند.

ادامه نوشته

افق گشایی در بودجه

محمد کردبچه براساس قانون برنامه و بودجه (مصوب اسفند ۱۳۵۱) نظام بودجه‌ریزی ایران یک نظام «بودجه برنامه‌ای» است. به این ‌ترتیب که بودجه‌های سالانه باید برمبنای برنامه‌های سالانه، برنامه‌های سالانه بر مبنای برنامه‌های پنج‌ساله و برنامه‌های پنج‌ساله براساس برنامه‌های بلندمدت تهیه شوند. پس از تصویب قانون مزبور، حکم فوق هیچ‌گاه به‌طور کامل به اجرا در نیامده است.

ادامه نوشته

لزوم هوشیاری نسبت به موج نقدینگی

حمید آذرمند آمار ماهانه نرخ تورم نشان از کاهش شتاب تورم در دو ماه گذشته دارد و شواهد میدانی نیز حاکی از ثبات نسبی نرخ ارز در چند ماه اخیر است. سوال این است که آیا می‌توان به اتکای شواهد مذکور، نوید بازگشت ثبات به اقتصاد کشور را داد و آیا می‌توان اقتصاد کشور را در آستانه ورود به شرایط عادی دانست؟

ادامه نوشته

نمره مردودی به ۳ هدف ۴۲۰۰

دنیای اقتصاد : پارلمان اقتصاد با انتشار بیانیه‌ای به سه هدف دلار ۴۲۰۰ تومانی نمره مردودی داد. ارزیابی فعالان بخش خصوصی حاکی از این است که تخصیص منابع قابل‌توجه ارز ترجیحی از سال گذشته، در تحقق هدف حفظ قدرت خرید خانوارها در برابر تورم‌های فزاینده موفق عمل نکرده است. در عین حال، اجرای این سیاست به رقابت‌پذیری بخش تولید نیز منجر نشده است. دولت در حالی نرخ ۴۲۰۰ تومانی را به‌عنوان نرخ رسمی اعلام کرد که تفاوت معنادار آن با نرخ‌های نیمایی و آزاد، عملا به گسترش رانت و فساد منجر شد. فعالان اقتصادی خواستار توقف تخصیص دلار ۴۲۰۰ تومانی هستند.

ادامه نوشته

فرصت‌سازی از تهدید ارزی

دنیای اقتصاد : تلاطمات نرخ دلار از اوایل سال ۹۷ پیامدهای ناگواری را به‌ویژه برای مصرف‌کنندگان به‌وجود آورد. اقدامی که اگر به‌صورت شوک ظهور پیدا نمی‌کرد، می‌توانست زمینه‌ساز تحولات مثبتی در جهت افزایش رفاه جامعه شود. با این حال، پایان سرکوب دلار برای بخش مهمی از تولیدکنندگان کشور فرصت‌ساز شد. بررسی وضعیت سودآوری بنگاه‌ها در صنایع مختلف نشانه‌هایی از رونق را به نمایش گذاشته است؛ یعنی برخلاف تصور اولیه که جهش دلار صرفا به رشد هزینه‌ها و رکود دامن می‌زند اکنون از سه جبهه به تولیدکنندگان داخلی کمک شده است. نخست تقویت تولید در پی جذابیت صادرات و یافتن بازارهای جدید است. دوم صرفه تولید در بخش‌های متنوع‌تری از اقتصاد، ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری را فعال کرده است. سومین جبهه اما با حذف رقبای وارداتی که پیش‌تر از ارز ارزان استفاده می‌کردند، رونق گرفت. بنابراین نه‌تنها بنگاه‌های صادرکننده فرصت‌های تازه‌ای یافتند، بلکه بخش‌های تولیدی داخلی در فضای کنونی مزیت رقابتی پیدا کرده و با افزایش سودآوری همراه شده‌اند. هرچند این توفیق در بخش‌های اقتصادی به نوعی با اجبار و شکست سیاست‌‌های غلط حاصل شد؛ اما در ادامه سیاست‌گذاری می‌تواند با تدبیر بیشتر، منافع به دست آمده را به حداکثر برساند. به‌ویژه آنکه هنوز بازمانده‌های سرکوب قیمتی مشاهده می‌شود و می‌تواند در برخی صنایع کلیدی کشور تبعات نامطلوبی داشته باشد.

ادامه نوشته

نقطه چهارم غروب کور یارانه‌ها

دنیای اقتصاد : بررسی‌های هفته‌های اخیر نشان می‌دهد سیاست‌های یارانه‌ای در حوزه‌های انرژی، تولید و اشتغال‌زایی نتوانست اهداف حمایتی مدنظر سیاست‌گذار را تامین کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد علاوه بر حوزه‌های مذکور، تخصیص یارانه در حوزه «فرهنگی» نیز نتوانسته منجر به بهبود کارآیی شود، بلکه منبعی برای توزیع رانت به برخی از گروه‌ها شده است.

ادامه نوشته

سند رسمی انحراف ۴۲۰۰

دنیای اقتصاد : تصویر نامه‌ رئیس‌کل بانک مرکزی به رئیس‌جمهور درخصوص تخلفات ارزی برخی دستگاه‌ها منتشر شد. این تصویر نشان می‌دهد که سرنوشت حدود یک میلیارد یورو ارز یارانه‌ای که برای واردات کالاهای اساسی و دارو در نظر گرفته شده بود، مشخص نیست و به‌رغم تامین ارز و انقضای مهلت قانونی، به‌صورت «رفع تعهد نشده» باقی مانده است. پیش از این هم رسانه‌ها از گم شدن یک میلیارد یورو ارز دولتی صحبت کرده بودند که مسوولان دولتی اعلام کردند این ارزها تنها تعیین تکلیف نشده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان ارزهای تعیین تکلیف نشده در مورد دارو در حدود ۱۳۰ میلیون یورو و برای کالاهای اساسی در حدود ۸۵۰ میلیون یورو بوده است. فارغ از این اعداد، تصویر نامه اخیر، به منزله یک سند رسمی از انحراف دلار ۴۲۰۰ تومانی است. تاکنون تمرکز دولتمردان بر هدف‌گیری قیمتی و نحوه تخصیص ارز ارزان بوده، اما مستندات جدید نشان می‌دهند که در منشأ نیز انحراف جدی وجود دارد. حسن روحانی در پاسخ به نامه عبدالناصر همتی، از دستگاه‌های مسوول خواسته که فورا پاسخ دهند چرا تخلف شده و کمیته‌ای نیز برای بررسی موضوع تشکیل شده است. گرچه بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند تا هنگامی که این شکاف قیمتی بین ارز ارزان و نرخ بازار، وجود داشته باشد، باید منتظر تکرار چنین انحرافاتی باشیم.

ادامه نوشته

بازیگر ناشناس در خاورمیانه

دنیای اقتصاد : مجله نشنال‌اینترست با تاکید بر اینکه سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا شاهد چرخش‌های مهم استراتژیک است، نوشت: این تحول ناشی از نقش‌آفرینی یک بازیگر ناشناس است. تغییردهنده بزرگی که تقریبا هیچ‌کس آن را نمی‌شناسد یا درکی از آن ندارد؛ نفت و گاز شیل که آمریکا را دیگر از نفت و گاز خاورمیانه بی‌نیاز کرد. این تحول در عمل یکی از بنیان‌های سیاست خاورمیانه‌ای ایالات‌متحده را سست می‌کند. ستون دیگر این سیاست حمایت از اسرائیل است که آن هم به‌دلیل تغییرات اقتصادی و نظامی در تل‌آویو نمی‌تواند به شکل سابق ادامه پیدا کند.

ادامه نوشته

مصائب تدوین و تصویب بودجه

محمد امراللهی در راستای بحث اصلاح ساختار بودجه و تحلیل‌های بعد از آن، لازم است به مشکلات تدوین و تصویب بودجه و علل ناکامی و عدم‌موفقیت بودجه در سنوات گذشته پرداخت. در این خصوص، مطالعات زیادی هرچند وقت یک‌بار انجام شده اما ماحصل آنها نتایج چندان مثبتی به همراه نداشته است. از مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی گرفته تا مرکز پژوهشی قوای دیگر، همه روی ناکامی‌های بودجه‌ای مطالعه کرده‌اند.

ادامه نوشته

ترمز تورم مسکن در پایتخت

رشد ماهانه قیمت آپارتمان از بالای ۱۰ درصد در میانه بهار به ۴/ ۱ درصد در ابتدای تابستان رسید

دنیای اقتصاد : شیب تورم ماهانه مسکن در پایتخت تا نزدیکی «صفر» کاهش پیدا کرد. کارنامه معاملات املاک مسکونی در ماه تیر نشان می‌دهد تحت‌تاثیر عقب‌نشینی دسته‌جمعی تقاضای مصرفی و غیرمصرفی در بازار مسکن شهر تهران، روند رشد قیمت تا حدی کند شد که در فاصله انتهای بهار تا ابتدای تابستان، میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی ۴/ ۱ درصد رشد کرد. قیمت مسکن در پایتخت طی بهار امسال به‌طور میانگین ماهانه تا ۷ درصد افزایش یافته بود. اکنون رشد خفیف قیمت بیانگر تحقق انتظارات غالب در بازار ملک برای شکل‌گیری دوره «پساجهش» است.

ادامه نوشته