چابک‌سازی در بازار کار

دکتر محمد حسینی اقتصاددان تجربه جهانی کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که اشتغال و رشد اقتصادی در بلندمدت با هم رابطه مثبتی دارند. با این حال رشد اقتصادی لزوما منجر به اشتغال بیشتر نمی‌شود و در بسیاری از کشورهای در حال توسعه دیده شده است که افزایش رشد اقتصادی منجر به ایجاد اثرات خارجی منفی و گسترش فساد شده و به بخشی از جامعه آسیب وارد کرده است. به همین علت در سال‌های اخیر مفهوم «رشد فراگیر» (inclusive growth) متناظر با حالتی که تمام افراد جامعه از فرصت‌های ایجاد شده ناشی از رشد اقتصادی بهره‌مند شوند و منافع افزایش رشد به‌صورت عادلانه بین آحاد اقتصادی تقسیم شود، مطرح شده‌است.

ادامه نوشته

معمای یک چهارضلعی

علاءالدین ازوجی کارشناس بازار کار و اشتغال در مباحث دو دهه اخیر اقتصاد ایران، همواره تاکید بر رشد بالاتر اقتصادی برای کمک به اشتغال شده است. این موضوع در مطالعات تجربی کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه نیز مورد آزمون قرار گرفته است. استقبال از آن در میان اقتصاددانان داخلی نیز به‌طور نسبی قابل توجه بوده است. شواهد آماری نشان می‌دهد که در دو دهه گذشته(۹۴-۱۳۷۴)، تولید ناخالص داخلی و تعداد شاغلان ایران سالانه به ترتیب به میزان ۱/ ۳ و ۳/ ۲ درصد رشد داشته‌اند. ظرفیت‌های بالقوه ملی و منطقه‌ای اقتصاد ایران نشان از آن دارد که این رشد اقتصادی بالفعل، نتوانسته است ظرفیت‌های بالقوه اقتصاد را به خوبی منعکس کند. از جانب دیگر، رشد اشتغال یاد شده به‌طور نسبی بر اساس شواهد تجربی داخلی و خارجی، برای دو دهه گذشته مناسب ارزیابی می‌شود. در حالی که موضوع مهم (که در سال‌های اخیر بیشتر قابل توجه بوده) این است که چرا رشد اقتصادی نتوانسته کمک شایان توجهی به اشتغال کشور کند؟ ابهام در رویکرد اساسی بحث را می‌توان در کجا جست‌وجو کرد؟

ادامه نوشته

۴ مانع ایجاد پنجره واحد گردشگری

دنیای اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد شناسایی ذی‌نفعان و نیازهای آنها؛ بررسی فرآیندهای موجود، مسائل و ضرورت‌های قانونی؛ زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در سازمان‌های مربوطه؛ تعیین الگوی پیاده‌سازی؛ نحوه یکپارچه‌سازی و تعیین سازمان متولی؛ وضعیت داده‌ها، نحوه همپیوندی، امنیت و حفاظت از آنها و الگوی تامین مالی و اجرای طرح از مهمترین الزامات پیاده‌سازی پنجره واحد گردشگری به شمار می‌روند. گردشگری به عنوان یکی از حوزه‌های فرابخشی نیازمند مشارکت، درگیری و ارائه محصولات و خدمات متنوعی از سوی بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی است. این هماهنگی با ایجاد پنجره واحد حاصل خواهد شد؛ پنجره واحدی که مدت‌هاست وعده ایجاد آن در گردشگری ایران داده شده اما هنوز محقق نشده است. کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی ایران در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی الزامات و چالش‌های شکل‌گیری پنجره واحد گردشگری در کشور پرداخته است. در این گزارش که توسط محمود حسن پور و عذرا عزیزی تهیه شده، بوروکراسی حاکم بر دستگاه‌های دولتی و حفظ قدرت حاکمیتی؛ نبود بسترهای حقوقی مورد نیاز؛ نبود بسترهای نرم‌افزاری و الکترونیکی و مشکلات آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های ناکارآمد چالش‌های عمده اجرای پنجره واحد گردشگری در ایران عنوان شده است.

ادامه نوشته

آیا تعداد شعب بانک‌ها در ایران زیاد است؟

در نوشته پیش‌رو، قصد داریم به این پرسش پاسخ دهیم که آیا تعداد شعب بانک‌ها در ایران، در مقایسه با سایر کشورها زیاد است یا خیر؟ در این مقاله، پرسش موردنظر از زوایای مختلف و بعضا جدیدی که کمتر مورد توجه کارشناسان بوده، بررسی شده است. در بخش نخست، تعداد شعب بانک‌ها در کشورهای منتخب، با توجه به جمعیت و مساحت هر کشور مورد بررسی قرار گرفته است.

ادامه نوشته

متغیر کلیدی در ثبات بازار بانکی و مالی

محمدهادی مهدویان صاحب‌نظر اقتصادی اقتصاد ایران فاز جدیدی از فرآیند مالی شدن سپرده‌های بانکی و محدودیت استفاده از دارایی‌های خارجی کشور را تجربه می‌کند که باید این فرآیند را عامل جدید بی‌ثباتی مالی و بخشی از شرایط تعادل عمومی معطوف به کاهش نرخ رشد بلندمدت اقتصاد کشور ارزیابی کرد. با این تحلیل لازم است سیاست‌گذاران اقتصادی تصویر روشنی درخصوص فعال شدن این فرآیندها در اقتصاد ملی در اختیار داشته باشند تا بهتر بتوانند برای خروج از فضای تعادلی کم رشد اقتصادی برنامه‌ریزی کنند.

ادامه نوشته

ریشه سیاسی بن‌بست برنامه‌ریزی

دنیای اقتصاد : مسعود روغنی زنجانی سرنخ‌های سیاسی بن‌‌بست توسعه در ایران را ریشه‌یابی کرد. رئیس پیشین سازمان برنامه و بودجه، با آسیب‌شناسی ساختار نظام تصمیم‌گیری در پیش از انقلاب، «بی‌توجهی به نظرهای کارشناسی و اعمال قدرت بر آن»، «قطبی شدن قدرت»، «تفکر اقتصاد دولتی» و «درجه مسوولیت‌پذیری پایین» را مهم‌ترین آفت‌های سیاسی توسعه در سال‌های ۱۳۱۶ تا ۱۳۵۶ خواند.

ادامه نوشته

تصویر حقوق مالکیت در ایران

دنیای اقتصاد : مطابق قانون برنامه ششم توسعه دولت مکلف است با اقدام قانونی در جهت اصلاح قوانین، مقررات و رویه‌ها، محیط کسب‌وکار را به‌گونه‌ای امن، سالم، سهل و شفاف سازد تا در پایان سال چهارم قانون برنامه، رتبه ایران در دو شاخص رقابت‌پذیری بین‌المللی و شاخص‌های بین‌المللی حقوق مالکیت در میان کشورهای منطقه سند چشم‌انداز، به رتبه سوم ارتقا یابد و هر سال ۲۰ درصد از این هدف محقق شود.

 

ادامه نوشته

میانبر رونق اوراق شرکتی

دنیای اقتصاد : انتشار اوراق بدهی از سوی شرکت‌ها به‌عنوان شاه‌کلید رونق اقتصادی با مشکلات متعددی مواجه شده است؛ به‌طوری‌که امسال در فرابورس فقط دو شرکت موفق به تامین مالی از این طریق شدند. شرایط دشوار وثیقه‌گذاری، مهم‌ترین چالش اوراق شرکتی است. هرچند راهکار حذف این مانع در بلندمدت ایجاد موسسات رتبه‌بندی است؛ اما تا عملیاتی شدن نهادهای مزبور طرح «توثیق سهام» می‌تواند میانبری کارساز باشد. بنابراین ناشر اوراق بدهی یا هلدینگ بالادستی می‌تواند مقداری از سهام تحت تملک خود را به‌عنوان وثیقه قرار دهد و فرآیند تامین مالی را تسهیل کند.

ادامه نوشته

مشوق‌های جذب پول در ۶ کشور

دنیای اقتصاد : اتکای برنامه ششم توسعه به جذب ۲۲ درصد منابع مالی خارجی برای دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی، نیاز جدی به پیش‌بینی تمهیدات جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشور را نمایان کرده است. این درحالی است که بررسی ظرفیت‌های پیش‌بینی شده در احکام برنامه ششم توسعه کشور نشان می‌دهد مواد پیشنهادی برای جذب سرمایه خارجی، محدود به سرمایه‌گذاری مشترک و برخی از اجزای سرمایه‌گذاری استراتژیک است و سایر ابعاد کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر سرمایه‌گذاری برای ارتقای زنجیره ارزش نیز به سال اول برنامه و تدوین آن از سوی همه دستگاه‌ها واگذار شده که تحقق آن در معرض تردید قرار دارد.

ادامه نوشته

۹ پیشنهاد اقتصادی به دولت

دنیای اقتصاد : اتاق بازرگانی ایران با صدور بیانیه‌ای درباره اصلاح محیط کسب‌وکار، عواملی را که به واسطه آنها بخش‌های مولد تحت تسلط بخش‌های غیرمولد قرار گرفته‌ و به نامساعد شدن فضای کسب‌وکار کشور دامن زده‌اند، معرفی کرد. براساس ارزیابی فعالان بخش خصوصی، این عوامل ریسک فعالیت‌های اقتصادی را بالا می‌برد و موجب کاهش انگیزه می‌شود. نظر به اهمیت این موضوع، پارلمان بخش خصوصی ضمن درخواست رفع موانع موجود در محیط کسب‌وکار، ضرورت اصلاحات اساسی را در قالب ۹پیشنهاد به دولت ارائه کرده است.

ادامه نوشته

احیای امید با «بال تدبیر»

دنیای اقتصاد : اقتصاد ایران در سال‌های قبل از انتخابات دولت یازدهم، در شرایط بحرانی قرار داشت. در آن زمان؛ نه چشم انداز مشخصی برای اقتصاد وجود داشت و نه مردم امیدی به عملکرد سیاست‌گذار داشتند. اما تشکیل دولت یازدهم و تغییر در ارکان سیاست‌گذار اجرایی به نقطه عطفی در مسیر حرکتی اقتصاد تبدیل شد. دولت یازدهم با شعار تدبیر و امید بر سرکار آمد، یعنی هدف‌گذاری برای ترمیم امید و ارائه راهکار با تدبیر سیاست‌گذار.

ادامه نوشته

ورودی و خروجی پول‌های دولتی

دنیای اقتصاد : گزارش دی‌ماه بانک مرکزی از وضعیت بودجه عمومی، رفتار نسبتا آزاد دولت در دارایی‌های مالی را خبر می‌دهد. براساس این گزارش، دولت در واگذاری و تملک دارایی‌های مالی، مقید به بودجه نبوده و بیش از رقم مصوب بودجه، اوراق منتشر کرده است. اما در بخش‌های دیگر ورودی و خروجی پول، دولت دچار یک تنگنا بوده و از رقم مصوب عقب مانده است. دیگر نتایج این گزارش نشان می‌دهد بیشترین تنگنا در خروجی پول‌های دولتی و متعلق به پرداخت‌های عمرانی بوده که نصف رقم مصوب در عمل محقق شده است.

ادامه نوشته

فرصت و تهدید «پنجره جمعیتی»

دنیای اقتصاد : بررسی هرم جمعیتی ایران از وجود شرایط ناموزن در فرصت‌ها و چالش‌های اشتغال حکایت دارد. براساس ارزیابی‌های صورت گرفته ایران در حال حاضر در دوران پنجره طلایی جمعیت به‌سر می‌برد و سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها در دوره‌ای که پنجره جمعیتی باز است، بسیار حساس و کلیدی است و با توجه به اینکه حدود ۷۰ درصد جمعیت کشور بین ۱۵ تا ۶۵ سال قرار دارند، این شرایط می‌تواند یک جهش اقتصادی در ایران ایجاد کند. تجربه معجزه اقتصادی در کشورهای جنوب شرقی آسیا در استفاده از پنجره طلایی جمعیت و فاجعه اقتصادی آمریکای لاتین می‌تواند مثال خوبی از استفاده از فرصت و نادیده گرفتن این فرصت طلایی باشد.

ادامه نوشته

کارنامه ۱۱ ماهه صندوق سرمایه‌گذاری صنایع کوچک

دنیای اقتصاد : مدیرعامل صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری صنایع کوچک با اشاره به رشد فعالیت این صندوق نسبت به سال گذشته، اعلام کرد که در ۱۱ ماه منتهی به بهمن امسال، تعداد صدور ضمانت‌نامه از رشد ۱۳ درصدی برخوردار بوده و از نظر ارزش ریالی رشد ۷۱ درصدی نسبت به سال قبل را تجربه کرد. به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، محمدحسین مقیسه افزود: در ۱۱ ماه منتهی به بهمن امسال ۲ هزار و ۳۸۴ میلیارد ریال ضمانت‌نامه صادر شد که در مقایسه با صدور یک‌‌هزار و ۳۹۵ میلیارد ریال ضمانت‌نامه در سال گذشته ۷۱ درصد رشد داشته است.

ادامه نوشته

ملاک انتخاب صاحبان سرمایه

دنیای اقتصاد : صنعتی شدن در دنیا با دو رویکرد توسعه صادرات و جانشینی واردات انجام می‌پذیرد که بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از کشورهایی که رویکرد جانشینی واردات را در پیش گرفته‌اند، پس از مدتی به سمت توسعه صادرات تغییر مسیر داده‌اند. با توجه به اینکه جذب سرمایه مستقیم خارجی نیز برای کشورهای مختلف به خصوص کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای نوظهور دارای اهمیت بسیار است، اینکه این گروه از کشورها برای موفقیت در جذب سرمایه خارجی کدام یک از دو رویکرد نام برده را در دستور کار قرار دهند، خود مساله‌ای است که در گزارشی که از سوی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی منتشر شده و مهدی رضایی عضو هیات علمی موسسه آن را تنظیم کرده، به آن پاسخ داده شده است.

ادامه نوشته

نقطه شروع نجات بودجه

چطور می‌توان مسیر توسعه را به ریل صحیح بازگرداند؟

دنیای اقتصاد : پس از رونمایی از لایحه بودجه، حجم انتقادات از بودجه به یک رکورد تاریخی دست یافت. بخشی از انتقادات مربوط به تصمیمات خاص این لایحه و بخش قابل‌توجهی مربوط به تصمیماتی بود که تبدیل به یک عادت در بودجه‌های سالانه شده بودند. اما این عادت‌ها معمولا در سال‌های قبل، از چشم افکار عمومی پنهان می‌ماندند. بودجه ۹۷ شاید فقط در موعد اکران با سال‌های قبل تفاوت داشت و این ناکارآمدی را عریان‌تر کرد. محمد ستاری‌فر ریشه این ناکارآمدی را به لایه‌های بالاتر ربط می‌دهد. او معتقد است که نبود یک نگاه نهادی و توسعه‌ای، موجب تشتت در لایه‌های پایین‌تر از جمله بودجه سنواتی می‌شود. از نظر ستاری‌فر، نبود نگاه نهادی به معنای نبود یک استنباط واحد در مجموعه تصمیم‌گیری است. اینکه نتوانیم از حاکمان، یک نگاه واحد را دریافت کنیم، منعکس‌کننده مشکل عمیقی است که مجموعه تصمیم‌گیری را از یک سپهر واحد دور می‌کند. از نظر این تئوریسین توسعه در ایران، بسیاری از مشکلات به ظاهر سیاسی نیز ریشه در بودجه دارد. اگر بودجه کارآ باشد، دخل و خرج تمامی دستگاه‌ها باید در آن نمود داشته باشد؛ اما وقتی مسائل اقتصادی یک دستگاه از مالیه عمومی دور می‌شود، انتظار پاسخ بابت عملکرد آن دستگاه نیز محتمل نیست. ستاری‌فر راه پیدا کردن نقطه تعادل در بودجه را بازگشت به وظایف اصلی حاکمیتی می‌داند؛ تا هنگامی که مجموعه تصمیم‌گیران به وظایف اصلی خود بازنگردند و از دخالت‌های نابجا منصرف نشود، نقطه تعادل بودجه نیز در افق دوردستی به سر خواهد برد. ستاری‌فر در تحلیل خود، تاکید دارد که بازگشت به قانون اساسی می‌تواند آغازی برای یک تفاهم بزرگ باشد و نگاه واحد را برای ایران به ارمغان آورد. در واقع این نقطه می‌تواند شروعی برای توسعه پایدار باشد و پس از حرکت در مسیر توسعه، اصلاح قانون نیز ممکن خواهد بود؛ اما تا هنگامی که حرکت توسعه به جریان نیفتد، شروع توسعه با تغییر قانون، آن هم در بستری پرتنش، نمی‌تواند تصویر روشنی از آینده ارائه کند. این اقتصاددان پایبندی تمامی ارکان حاکمیت به یک اصل واحد را نقطه شروع و سرآغاز توسعه پایدار در ایران می‌داند و معتقد است که عدم پایبندی به قانون موجود، تنها مسیر توسعه را به سراشیبی سقوط سوق خواهد داد. رئیس سازمان برنامه و بودجه در دولت هشتم، در گفت‌وگویی با «دنیای‌اقتصاد» به ریشه‌یابی معضلات بودجه در ایران پرداخته است.

ادامه نوشته

۷ دست‌انداز صادرات نفت

دنیای اقتصاد : صادرات نفت ایران در ماه جاری میلادی به کمترین سطح طی دو سال گذشته رسیده است. کاهش فصلی تقاضا به‌دلیل شروع فصل تعمیر و نگهداری پالایشگاه‌ها و عدم خرید ژاپن به‌دلیل مشکلات بیمه نفتکش‌ها از جمله دلایل مقطعی افت صادرات نفت ایران بوده است. اما عوامل دیگری چون افزایش ریسک خرید از ایران به‌دلیل تهدید ترامپ، توقف رشد تولید به‌دنبال کاهش سرمایه‌گذاری، افزایش مصرف داخلی و بازاریابی سنتی ایران در کنار افزایش صادرات آمریکا از جمله دلایل بنیادینی هستند که می‌توانند افت صادرات نفت ایران را ادامه‌دار کنند.

ادامه نوشته

هرم معکوس ورشکستگی

دکتر حمید قنبری ماجرای ورشکستگی در حقوق ایران، ماجرای یک هرم معکوس است. قانون‌گذار ایران قواعد ورشکستگی را به‌گونه‌ای تعریف کرده است که با هیچ یک از نظریات و استانداردهای شناخته‌شده بین‌المللی تطابق ندارد و سرگشتگی تئوریک قانون‌گذار در قواعدی که تصویب کرده است به روشنی نمایان است. از این رو نظام حقوقی ورشکستگی در ایران هیچ کس را راضی نمی‌کند و بدتر از آن از جهت اقتصادی غیرسازنده و بلکه مخرب است.

ادامه نوشته

کارنامه تامین مالی مسکن

دکتر محمدهاشم بت‌شکن عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی دولت یازدهم با ارثیه‌ای به نام مسکن مهر- به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه ساخت‌وساز دولتی – با بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار مخاطب مردمی مواجه بود. فارغ از مشکلات فنی و مهندسی مترتب بر آن که در تخصص نگارنده نیست، این پروژه عظیم فاقد یک پیوست تامین مالی سالم و پایدار بود. به‌طوری‌که سهل‌الوصول‌ترین سازوکار تامین مالی و در عین حال مخرب‌ترین روش یعنی اضافه برداشت از حساب بانک مرکزی به‌عنوان راهکار اصلی تامین مالی انتخاب شد.

 

ادامه نوشته

لحظه مینسکی در اقتصاد جهان

دنیای اقتصاد : گزارش سالانه «هیات ثبات مالی» (FSB) از افزایش ۸ درصدی دارایی‌های متعلق به بانکداری سایه حکایت داشت. مجموع ارزش این دارایی‌ها حدود ۴۵ هزار میلیارد دلار محاسبه شده است که با ۶۰ درصد از تولید ناخالص ۷۵ هزار میلیارد دلاری جهان برابری می‌کند. رشد پرشتاب بانک‌های سایه طبق دیدگاه برخی از اقتصاددانان قادر است ثبات مالی دنیا را با تهدید روبه‌رو کند. روش‌های پرریسک مانند تامین مالی «پونزی» و تامین مالی «سفته‌بازانه» بیشتر از طریق بانکداری سایه رخ می‌دهند و ریسک مالی ناشی از این‌گونه تامین طبق نظریه «هایمن مینسکی» می‌تواند زمینه‌ساز بروز بحران‌های مالی شود.

ادامه نوشته

ضرورت ایجاد مالیات بر درآمد شخصی

دکتر محمد وصال با ثبات نسبی قیمت و تولید نفت، درآمدهای نفتی دولت ثابت مانده است. این در حالی است که هزینه‌های دولت هر سال افزایش می‌یابد. از این رو در راستای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، دولت در پی افزایش درآمدهای مالیاتی است. در این راستا در دهه اخیر، تکیه دولت بر مالیات ارزش افزوده بوده است. این مالیات توانسته سهمی قابل توجه از درآمدهای مالیاتی را به خود تخصیص دهد و باعث افزایش درآمدهای دولت شود.

 

ادامه نوشته

هوشمندترین شهرهای جهان

دنیای اقتصاد : رشد تکنولوژی هوشمند در حوزه‌هایی چون تلفن همراه و ارتباطات توقع شهروندان را برای دریافت خدمات هوشمند در زندگی روزمره بالا برده است. برای کودکانی که در سال‌های اخیر به دنیا آمده‌اند جهان با لمس صفحه نمایش آغاز می‌شود و از این رو برای این گروه حالا همه چیز در همین چارچوب لمسی/ تکنولوژیک تعریف می‌شود. شهروندان امروزه مایلند به سرعت جای پارک خودروی خود را از طریق اپلیکیشن دریافت کنند، از طریق اپلیکیشن غذا سفارش دهند،‌ خدمات دولتی و شهری را با اینترنت انجام دهند و به‌طور کل همه کارها از سرگرمی گرفته تا تعاملات خود را به‌طور مجازی انجام دهند.

ادامه نوشته

دو تجربه عبور از یخبندان مالی

دنیای اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد اقتصاد ایران درخصوص مدیریت بدهی عمومی، از دو ناکارآیی «عدم بهینگی بودجه‌ریزی» و «ترکیب زیانبار بدهی‌ها» رنج می‌برد. در خصوص اولین ناکارآیی، تجربه هندوستان نشان می‌دهد که در این کشور اختیار مدیریت بدهی عمومی به یک نهاد مستقل متشکل از ۱۵ کارشناس اقتصادی و تحت‌نظارت وزارت اقتصاد تفویض شده است. درخصوص ناکارآیی دوم، بررسی تجربه برزیل نشان می‌دهد در دهه ۹۰، تغییر ترکیب بدهی‌ها به سمت کاهش بدهی‌های بانکی و افزایش انتشار اوراق مشارکت، روند رشد اقتصادی این کشور را بهبود داده است.

ادامه نوشته

اوراق منفعت به بازار آمد

دنیای اقتصاد : مدل جدیدی از صکوک به نام اوراق منفعت روز گذشته در بازار بدهی عرضه شد. این اوراق دارای سود اسمی ۲۰ درصدی و با سررسید ۵/ ۳ ساله هستند. در شرایطی که بسته ویژه کنترل التهاب ارزی با گواهی سپرده ۲۰ درصدی به پایان رسیده است، انتشار اوراق منفعت با همان نرخ نشان می‌دهد فعلا تصمیمی برای بازگشت نرخ سود به سطوح قبلی وجود ندارد. همچنین حرکت دولت به سمت بازار سرمایه جنبه‌های مثبت متعددی دارد. عمق‌بخشی به بورس از کانال بازار بدهی، امکان هماهنگی سریع نرخ سود با انتظارات بازار و اثرات تورمی محدود از جمله این ویژگی‌هاست.

ادامه نوشته

افزایش قاچاق چوب در کمین جنگل‌های ایران

 

با توجه به آمار و اطلاعات موجود، میانگین مصرف چوب و فرآورده‌های آن حدود 2میلیون مترمکعب است که با توجه به توقف بهره‌برداری از جنگل‌ها در قالب طرح تنفس جنگل‌ها، احتمال افزایش قاچاق چوب در سالیان آینده وجود دارد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبری توانا خبرگزاری فارس، در سالیان اخیر، بروز مشکلات ناشی از تخریب جنگل‌های کشور نظیر وقوع سیلاب و فرسایش خاک از یک سو و تلاش‌های صورت گرفته توسط کارشناسان و حامیان محیط زیست در جهت تبیین جایگاه جنگل‌های کشور از سوی دیگر، موجب توجه مسئولان به حفظ جنگل‌های کشور شده است.

ادامه نوشته

عقلانیت و احساسات در نرخ ارز

دکتر تیمور رحمانی در «دنیای اقتصاد» به تاریخ ۸ اسفند مطلبی به قلم استاد گرانقدر دکتر علینقی مشایخی در ارتباط با انگاره غلط حفظ ارزش پول ملی به چاپ رسیده است. هر آنچه در آن نوشتار است صحیح است و نشان‌دهنده اینکه اقتصاددان پایبند به تحلیل علمی حتی در شرایطی که بسیاری از بیان آنچه درست می‌پندارند به‌دلیل غلبه جو احساسی مقابله با افزایش بی‌ثبات‌کننده نرخ ارز پرهیز دارند، همچنان محکم به بیان دیدگاه خود می‌پردازد.

 

اما افزودن نکاتی به آن تحلیل درست راجع به نرخ ارز و قدرت پول ملی خالی از لطف نخواهد بود.

ادامه نوشته

۲۲ راهکار نجات آبی

دنیای اقتصاد : سازمان برنامه و بودجه با ارائه گزارشی وضعیت منابع آب در ایران را بحرانی دانست و اعلام کرد که این بحران زودگذر و موقتی نیست و می‌تواند مهاجرت گسترده در مناطق شرقی و مرکزی کشور را به‌دنبال داشته باشد. ریشه‌های این بحران به عواملی چون تغییر اقلیم، افزایش جمعیت، بهره‌وری پایین بخش کشاورزی، عدم‌توجه به موضوع آمایش سرزمین، عدم‌توجه به ارزش اقتصادی آب، حفر بی‌رویه چاه‌های عمیق و... برمی‌گردد. بر این اساس، ۲۲ راهکار برای نجات آبی از سوی مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری این سازمان ارائه شده است.

ادامه نوشته

داستان دنباله‌دار نوسان ارز

دکتر اصغر شاهمرادی بازار ارز اکنون از تلاطم باز ایستاده است. اما چه درس‌هایی را می‌توان از این تلاطم، که البته هر چند سال تکرار می‌شود، آموخت و امیدوار بود که سیاست‌گذار آنها را به‌کار بگیرد و از تکرار آن جلوگیری کند؟ به نظر می‌رسد باید منشأ اصلی این تلاطم‌ها شناسایی شود تا بتوان از التهاب‌های بعدی جلوگیری کرد. این قلم باور دارد که دلیل اصلی تلاطم ارزی، پافشاری بر سیاست نرخ ارز مدیریت شده است.

 

ادامه نوشته

جاگیری خطا در سیاست‌گذاری

دنیای اقتصاد : چرا تصمیم‌های اقتصادی در ایران به هدف اصابت نمی‌کند؟ یک مطالعه کارشناسی، با بررسی شرایط سیاست‌گذاری در اقتصاد ایران، مهم‌ترین دلیل برای انحراف از اهداف را جای‌گیری خطا در سیاست‌‌گذاری عنوان می‌کند. مطابق یافته‌های این پژوهش در اقتصاد ایران، به جای بهره‌گیری از نرخ ارز در سیاست‌های تجاری، از این ابزار برای کنترل نرخ تورم استفاده شده است و به جای بهره‌گیری از سیاست‌های پولی برای کنترل نرخ تورم، از این سیاست‌ها در جهت ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی و پوشش کسری بودجه استفاده شده است. بنابراین مشاهدات نشان می‌دهد بهره‌گیری از ابزار اشتباه در سیاست‌گذاری باعث شده حصول اهداف با عدم موفقیت روبه‌رو شود و مادامی که این جا‌گیری خطا تصحیح نشود، اهداف مدنظر سیاست‌گذار تامین نخواهد شد. همچنین براساس یافته‌های این پژوهش، باید یک هماهنگی میان سیاست‌های اقتصادی به‌وجود آید؛ به‌نحوی‌که اگر سیاست‌های ارزی موجب ایجاد تورم در اقتصاد شود، این تورم ایجادشده را بتوان با یک سیاست پولی جبران کرد. این در حالی است که هم‌اکنون سیاست‌گذاری‌ها به جای پوشش یکدیگر به صورت جزیره‌ای اتخاذ می‌شوند به‌گونه‌ای که یکدیگر را خنثی می‌کنند. پژوهش حاضر علاوه‌بر تاکید بر تغییر تاکتیک در سیاست‌گذاری، راه عبور از تله رشد اقتصادی پایین را تشریح کرده است.

ادامه نوشته

زمان و هزینه تجارت فرامرزی

دنیای اقتصاد : بوروکراسی‌های تجارت فرامرزی در ایران به استناد تعداد اسناد و زمان و هزینه تهیه آن، در مقایسه با اقتصادهای پیشرو تفاوت قابل توجهی دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد برخی از کشورها توانسته‌اند اقداماتی را انجام دهند که رتبه تجارت فرامرزی آنها ارتقا یابد.

 

ادامه نوشته