معرفی ۵۰۰ غول اقتصاد ایران

دنیای اقتصاد : ۵۰۰ غول اقتصاد ایران معرفی شدند. مطابق اعلام سازمان مدیریت صنعتی، میزان فروش صد شرکت اول سال ۹۶ براساس اطلاعات مالی سال گذشته، ۵۴۹ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به کل فروش همین صد شرکت در سال قبل، ۱۷/۷ درصد رشد فروش را نشان می‌دهد. ۱۰ شرکت ابتدای فهرست، فروشی معادل ۱۸ برابر فروش ۱۰ شرکت انتهای فهرست دارند. ۱۵ شرکت بالای فهرست نیز ۴۹/۹ درصد جمع فروش صد شرکت را شکل می‌دهد که نشان‌دهنده درجه تمرکز در وضعیت شرکت‌های بزرگ ایران است. در این رتبه‌بندی، شرکت‌ها علاوه‌بر شاخص «میزان فروش»، براساس ۳۲ شاخص دیگر مقایسه می‌شوند.

ادامه نوشته

فاینانس‌ها در مسیر دولتی

دنیای اقتصاد : انعقاد قراردادهای تامین مالی خارجی در حالی سرعت گرفته که ابهاماتی درخصوص فرآیند امضای این قراردادها مطرح شده است. یکی از مسائل این است که چرا بخش خصوصی از تامین مالی خارجی جا مانده و فاینانس‌ها در مسیر دولتی است؟ به اعتقاد فعالان اقتصادی در بخش خصوصی، علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران خارجی به مشارکت در پروژه‌های بزرگ و ترجیحا دولتی عمده دلیلی است که موجب شده تا سهم پایینی از تامین مالی خارجی به بخش خصوصی واقعی اختصاص یابد. از سوی دیگر، ارائه تضامین و گارانتی‌های لازم برای جذب فاینانس نیز از دیگر موارد اثرگذار است.

 

ادامه نوشته

الگوی روسی مهار دلار

دنیای اقتصاد : بررسی‌ها نشان می‌دهد روسیه در انتهای سال ۲۰۱۴ به‌دلیل عواملی نظیر کاهش ناگهانی بهای نفت، تحریم‌های غربی و بحران اوکراین با نوسان پول ملی در مقابل ارزهای خارجی روبه‌رو شد؛ اما توانست با به‌کارگیری سیاست‌های مناسب از این بحران عبور کند. تجربه‌ای که با توجه به شباهت‌های اقتصادی روسیه با ایران، می‌تواند مورد توجه سیاست‌گذاران داخلی قرار بگیرد. گام نخست، برای عبور از این نوسانات، تزریق ارزی توسط بانک مرکزی روسیه بود. این سیاست در کوتاه‌مدت باعث شد بخش قابل‌توجهی از ذخایر ارزی برای کنترل نوسان استفاده شود؛ اما در نهایت نتوانست راه‌حل بنیادی برای کنترل نوسانات ارزی باشد. گام دوم بانک مرکزی روسیه، افزایش قابل توجه نرخ بهره به بیش از دو برابر بود؛ سیاستی که یکی از اهرم‌های اصلی برای کنترل انتظارات تورمی در آن مقطع به‌حساب می‌‌آمد. گام سوم را می‌توان شناورسازی نرخ ارز پس از مهار نوسانات دانست. در حالی که پیش از نوسانات، ارزش روبل در مقابل دلار در یک بازه تثبیت شده بود، سیاست شناورسازی ارزی روسیه کمک کرد که امکان تغییرات نرخ ارز با توجه به شرایط واقعی اقتصاد روسیه فراهم شود. مجموعه این سیاست‌ها باعث شد بانک مرکزی روسیه در مواجهه با بحران عملکرد موفقیت‌آمیزی داشته باشد.

 

 

ادامه نوشته

هفت مانع مقابل بخش خصوصی

دنیای اقتصاد‌ : فعالان اقتصادی در بخش خصوصی هفت مانعی را که موجب بروز نابسامانی در فعالیت آنها در اقتصاد ایران شده است، اعلام کردند. به اعتقاد آنها، اقتصاد کشور با مشکلات عمیقی مواجه است و تلاش‌های دولت باید بازگرداندن قطار اقتصاد به ریل را هدف قرار دهد. بررسی فعالان اقتصادی نشان می‌دهد افزایش نقدینگی در جامعه، ناپایداری نرخ ارز، تداوم رکود در برخی از بخش‌های اقتصادی، نامساعد بودن محیط کسب‌وکار، بدهی‌های دولت به بخش خصوصی، نبود نقدینگی برای واحدهای تولیدی و توقف رشد سرمایه‌گذاری مواردی هستند که به موانعی مقابل بخش خصوصی تبدیل شده‌اند. آنها در تحلیل این موانع معتقدند وقتی یک بیمار به موقع مداوا نمی‌شود، اتفاقاتی رخ خواهد داد که درمان او را مشکل و با هزینه بیشتری مواجه خواهد کرد؛ بنابراین حل موانع و مشکلات شناسایی‌شده، می‌تواند زمینه‌ای برای رشد اقتصادی کشور فراهم کند. فعالان اقتصادی برای ارائه تحلیل دقیق‌تر به ناپایداری نرخ ارز به‌عنوان یکی از موانع پیش‌روی بخش خصوصی اشاره کرده و معتقدند دولت برای قیمت‌گذاری و مدیریت ارز باید تدابیری بیندیشد تا شاهد این موضوع نباشیم که با افزایش ناگهانی نرخ ارز، به تولید، تجارت و به‌طور کلی اقتصاد کشور ضربه وارد شود. بنابراین در نظر گرفتن مابه‌التفاوت تورم داخلی و خارجی برای تعیین نرخ ارز ضرورت دارد.

 

 

ادامه نوشته

برنامه اروپا برای نصب توربین بادی فراساحلی

دنیای اقتصاد : مجموع ظرفیت بادی فراساحلی اروپا ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۷ افزایش یافت. گروه تجاری «ویند یوروپ» در گزارشی اعلام کرد بیش از ۱/ ۳ گیگاوات ظرفیت بادی فراساحلی جدید طی سال میلادی گذشته در اروپا نصب شد و مجموع ظرفیت بادی این منطقه تقریبا به ۸/ ۱۵ گیگاوات رسید.

 

براساس گزارش «ایسنا» به نقل از شبکه «سی ان بی سی»، جیل دیکنسون، مدیرعامل «ویند یوروپ» افزایش ۲۵ درصدی ظرفیت بادی فراساحلی را فوق‌العاده توصیف کرد و گفت مزارع بادی فراساحلی اکنون بخش اصلی از سیستم نیرو هستند. وی افزود: این هزینه‌ها به سرعت کاهش یافته است و سرمایه‌گذاری در مزارع بادی فراساحلی اکنون بیش از تولید نیروی مرسوم هزینه ندارد. اروپا اکنون در ۱۱ کشور بیش از ۴هزار توربین بادی فراساحلی دارد. ۱۳ مزرعه بادی فراساحلی جدید در سال ۲۰۱۷ تکمیل شدند و انگلیس و آلمان مسوول عمده این رشد ظرفیت بادی بودند. انگلیس ۷/ ۱ گیگاوات ظرفیت بادی فراساحلی نصب کرد، درحالی‌که آلمان ۳/ ۱ گیگاوات ظرفیت جدید ایجاد کرد. همچنین سال گذشته «های ویند اسکاتلند» که نخستین مزرعه بادی فراساحلی شناور جهان بود، ارسال برق به شبکه اسکاتلند را آغاز کرد. این نیروگاه ۳۰ مگاواتی که می‌تواند در آب‌هایی به عمق ۸۰۰ متر مورد استفاده قرار گیرد، توسط شرکت‌های استات اویل و مصدر اداره می‌شود. در حال حاضر ۱۱ مزرعه بادی فراساحلی در دست ساخت هستند و زمانی که ساخت این مزارع کامل شود، ۹/ ۲ گیگاوات دیگر به ظرفیت نیرو اضافه خواهند کرد و مجموع ظرفیت بادی فراساحلی اروپا را تا سال ۲۰۲۰ به ۲۵ گیگاوات می‌رسانند.

نوسازی متفاوت بافت فرسوده

پاسخ ۵ سوءتفاهم در برنامه ملی بازآفرینی شهرها

دو خواسته آخوندی از روحانی برای «خانه‌اولی»ها

دنیای اقتصاد : نوسازی متفاوت بافت‌های فرسوده در قالب برنامه ملی بازآفرینی شهری با فرمان رئیس‌جمهور آغاز شد. این برنامه در واکنش به سه صدای شنیده شده مرتبط با وضعیت شهرها به اجرا درمی‌آید و هدف آن احیای ۱۳۳۴ محله فرسوده طی ۵ سال در دو قالب «ساخت سالانه ۱۰۰ هزار واحد مسکونی» و «افزایش سرانه‌های خدماتی» است. این مدل نوسازی، زمین ۴ امتیازی برای ساخت‌وساز،‌ پیش‌روی سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد. موفقیت برنامه، دو شرط دارد که مهم‌ترین آن،‌ «تامین منابع» برای اصلاح وام یکم و پرداخت وام نوسازی است.

 

ادامه نوشته

۱۰ الزام مالی طرح بازآفرینی شهری

محمدهاشم بت‌شکن مشاور پولی و بانکی وزیر راه و شهرسازی رئیس‌جمهوری روز پنج‌شنبه در اقدامی بزرگ، برنامه ملی بازآفرینی شهری را آغاز و آن را هدیه دولت دوازدهم به مردم دانست. موفقیت اجرای این طرح منوط به حل مشکل تملک و آزادسازی اراضی واقع در بافت‌های فرسوده و ۱۰ الزام مالی به شرح زیر است:

 

- راه‌اندازی نهادهای توسعه‌گر و مشارکت واقعی بین صاحبان املاک در بافت‌های فرسوده و توسعه‌گران

- اعطای مشوق‌های لازم و معافیت از پرداخت هزینه‌های شهرداری و تامین زیرساخت‌ها و خدمات روبنایی محلات از سوی دولت و شهرداری‌ها

- الزام به پرداخت تسهیلات ساخت تا ۸۰درصد ارزش سرمایه‌گذاری توسط نظام بانکی با ۲ واحد درصد کاهش نرخ سود تسهیلات و متقابلا بهره‌مندی بانک‌های عامل از کاهش تشویقی نرخ سپرده قانونی

- پرداخت ۱۰میلیون تومان وام قرض‌الحسنه مسکن برای سپرده‌گذاری در صندوق پس‌انداز مسکن یکم به هریک از زوج‌های خانه اولی به‌منظور خرید واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده برای تضمین فروش واحدهای احداثی توسعه‌گران

- در استطاعت کردن اقساط تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده با کاهش ۲ واحد درصدی نرخ سود تسهیلات به ۶ درصد و افزایش دوره بازپرداخت اقساط به حداقل ۱۵سال

- سپرده‌گذاری معادل ریالی حداقل یک میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی نزد بانک عامل مسکن برای جبران کسری منابع صندوق پس‌انداز مسکن یکم

- اعطای وام قرض‌الحسنه ودیعه مسکن برای ساکنان بافت‌های فرسوده معادل ۱۵میلیون تومان از محل منابع قرض‌الحسنه جاری و پس‌انداز شبکه بانکی

- راه‌اندازی موسسات پس‌انداز و تسهیلات منطقه‌ای مسکن به‌منظور تسهیل اعطای تسهیلات طرح بازآفرینی شهری از سوی بخش خصوصی

- تسری نرخ سپرده قانونی صندوق پس‌انداز مسکن به کلیه سپرده‌های بانک مسکن به‌منظور تقویت ظرفیت تسهیلات‌دهی ویژه طرح‌های بازآفرینی شهری

 - انتشار اوراق رهنی به‌منظور احیای جریان نقدی از سوی بانک عامل مسکن

موانع حکمیت در ساختار حقوقی

دکتر محمدمهدی بهکیش دبیر کل اتاق بازرگانی بین‌المللی ایران داوری را به تعبیری ساده باید همان سیستم کدخدامنشی دانست که در گذشته نیز مرسوم بوده است، چنانچه اختلافی بین دو بازرگان، بازرگان و مشتری یا هر مورد دیگری در فضای بازرگانی و صنعتی مطرح می‌شد، به یک یا چند نفر برای کدخدامنشی رجوع می‌شد و تصمیم او مورد قبول طرفین قرار می‌گرفت.

 

ادامه نوشته

برنامه ملی بازآفرینی شهری

دکتر عباس آخوندی وزیر راه‌وشهرسازی امروز شهرهای ایران با دو چالش بنیادین «قابلیت زندگی» و «روانی حرکت و جابه‌جایی» مواجه هستند. در بحث قابلیت زندگی هرچند به ظاهر تعداد انباشت مسکن در ایران از تعداد خانوارها فزون‌تر است، در عین حال، برآورد می‌شود که ۱۹ میلیون نفر در کشور در وضعیتی زندگی ‌می‌کنند که به آن وضعیت بدمسکنی گفته می‌شود.

امروز شهرهای ایران با دو چالش بنیادین قابلیت زندگی (liveability) و روانی حرکت و جابه‌جایی (mobility) مواجهند. در بحث قابلیت زندگی هرچند به ظاهر تعداد انباشت مسکن در ایران از تعداد خانوارها فزون‌تر است، در عین حال برآورد می‌شود که ۱۹ میلیون نفر در بدمسکنی زندگی می‌کنند. چالش کُندی، صعوبت و نارسایی حرکت در درون کلان‌شهرها و همچنین بین مرکزهای آنها و حومه‌شان، کمبود شناخته شده‌ای است که جای بحث آن اینجا نیست.

ادامه نوشته

اهرم مغفول مهار دلار

دنیای اقتصاد : بررسی تجربه کشورهای دنیا و تجربه گذشته ایران حاکی از آن است که اهرم اصلی مهار نوسانات ارزی، نرخ سود بانکی است. مطابق بررسی این تجارب، می‌توان دریافت کشورهایی که با نوسان نرخ ارز روبه‌رو شده‌اند، عمدتا با تعدیل نرخ سود در کوتاه‌مدت، توانسته‌اند آرامش را به بازارها برگردانند. این در حالی است که کاهش نرخ ارز، تنها با عرضه بازارساز، به تنهایی نمی‌تواند باعث مهار نوسان‌ها شود و تداوم این رویه باعث خسران منابع ارزی کشور خواهد شد. نرخ ارز در هفته‌های اخیر با نوسان روبه‌رو بوده که ریشه‌های آن می‌تواند عواملی نظیر نااطمینانی در فضای سیاسی، شکاف تورمی با تغییرات نرخ ارز و ورود نقدینگی جدید به بازار و تقاضای سفته‌بازی ارز باشد. در این شرایط، تعدیل نرخ سود در کوتاه‌مدت می‌تواند باعث خروج تقاضای سفته‌بازی و مدیریت نوسانات باشد؛ پس از بازگشت آرامش، سیاست‌گذار باید با بهره‌گیری از یک سیاست ارزی شناور، به مرور انرژی ذخیره شده در بازار را کاهش دهد تا وقوع شوک‌های بیرونی، باعث جهش نرخ ارز نشود. در واقع با تعدیل نرخ سود آرامش را باید به بازار بازگرداند و با متناسب‌سازی تدریجی نرخ ارز با واقعیت‌های تورمی اقتصاد ایران این بازار را در برابر جهش‌های قیمتی واکسینه کرد.

 

ادامه نوشته

مقصد پول‌ها در سال ۲۰۱۸

دنیای اقتصاد : مرکز انگلیسی «پی‌دبلیوسی» جدیدترین گزارش خود برپایه نظرسنجی از مدیران عامل را منتشر کرد. در این گزارش نظر مدیران درخصوص موضوعات مختلف نظیر مقاصد سرمایه‌گذاری، رشد ‌اقتصادی، تهدیدات جامعه جهانی و... پرسیده شده است. کشورهایی که امسال به‌عنوان برترین مقاصد کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری رتبه‌بندی شده‌اند به ترتیب عبارتند از: آمریکا (با کسب ۴۶ درصد آرا)، چین (۳۳ درصد) و آلمان (۲۰ درصد). به‌علاوه، تعداد مدیران عاملی که بهبود را برای اقتصاد جهانی پیش‌بینی کرده‌اند، نسبت به گزارش سال گذشته دو برابر شده است.

ادامه نوشته

کاهش شکاف دارا و ندار

دنیای اقتصاد : مطالعات جامع اقتصاد ایران نشان می‌دهد که شکاف درآمدی در ایران نسبت به کشورهای موفق فاصله معناداری دارد. براساس محاسبات انجام‌شده، هزینه‌ ماهانه افراد در صدک صدم (مرفه‌ترین قشر جامعه)، ۸۶ برابر صدک اول (کم‌برخوردارترین قشر جامعه) است. مطالعه تجربه کشورهای موفق در مهار نابرابری درآمد، ۴ روش «قراردادن درآمد خانوار به عنوان مبنای اخذ مالیات»، «اخذ مالیات تصاعدی متناسب با درآمد خانوار»، «کاهش فرار مالیاتی با کمک اظهار شخص سوم» و «پرداخت‌های حمایتی به‌صورت مابه‌التفاوت از خط فقر» را برای تعدیل این وضعیت پیشنهاد می‌دهد.

 

تصویر نابرابری درآمد در ایران، خبر از شکافی عمیق با وضعیت مطلوب می‌دهد. این شکاف بیشتر به یک دره می‌ماند که فاصله قله تا کف آن، عدد بزرگی است. هزینه خالص ماهانه هر فرد در صدک صدم(بالاترین صدک درآمدی) ۸۶ برابر هزینه ماهانه یک فرد در صدک اول است. اما چه راهکاری برای کم‌عمق کردن این دره وجود دارد؟ در پژوهشی که محمد حسینی در دومین کنفرانس اقتصاد ایران ارائه داده است، ۴ راهکار بنیادی و اساسی برای این هدف پیشنهاد شده است.

ادامه نوشته

راز جهش دوره‌ای دلار

دنیای اقتصاد : اگرچه اقتصاد ایران در دهه‌های اخیر بارها در معرض جهش‌های ارزی قابل‌ملاحظه قرار گرفته، اما هنوز سیاست‌گذار به مکانیزم مدونی به‌منظور مدیریت «پدیدآورنده جهش ارزی» دست نیافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد «آدرس‌دهی غلط» و «سوءتفاهم» سیاست‌گذار در خصوص دو عامل «پدیدآورنده‌ها» و «تسریع‌کننده‌ها»ی جهش ارزی علل اصلی تجربه‌های تلخ گذشته بوده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» از مقاطع تاریخی گذشته نشان می‌دهد جهش‌های ارزی در دو مرحله پیاپی رخ می‌دهد. در مرحله اول، «پدیدآورنده‌ها» زمینه بحران ارزی را فراهم می‌کنند و در مرحله دوم «تسریع‌کننده‌ها» به‌عنوان یک جرقه شتاب جهش ارزی را افزایش می‌دهند. مرحله اول به‌گونه‌ای است که سیاست‌گذار به پشتوانه دلارهای نفتی، با یک مکانیزم برون‌زا، بازار را مدیریت می‌کند. در نتیجه این اقدام «یک شکاف تدریجی» بین نرخ تورم و رشد نرخ دلار در طول زمان ایجاد می‌شود. این شکاف تا جایی ادامه پیدا می‌کند که در نهایت در مرحله دوم، عواملی مانند «شوک‌های سیاسی»، «شوک‌های اعتباری»، «یوزانس ارزی» و «تحریم‌ها» به‌عنوان تسریع‌کننده‌ها، بازار ارز را وارد فاز «جهش ارزی» می‌کنند. بر این اساس سیاست‌گذار باید با تفکیک این عوامل، راهکاری مناسب برای هر مرحله پیدا کند.

 

 

ادامه نوشته

صدرنشینی آمریکا و چین

گروه کارشناسان آنکتاد سال گذشته میلادی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان با ۱۶ درصد کاهش نسبت به سال قبل از آن، به ۱۵۲۰ میلیارد دلار رسید. در سال ۲۰۱۶ این رقم هزار و ۸۱۰ میلیارد دلار بود. کاهش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در حالی رخ داد که دیگر شاخص‌های مهم اقتصادی جهان از جمله نرخ رشد و حجم تجارت جهانی وضعیتی امید بخش تر از سال ۲۰۱۶ داشتند.

 

ادامه نوشته

افزایش امیدها در سال جاری

اریک پلات فایننشال تایمز وضعیت ادغام‌ها و تصاحب‌ها بر میزان سرمایه‌گذاری خارجی تاثیر دارد. ماه گذشته میلادی ارزش موارد ادغام و تصاحب‌ها در جهان ۲۷۳ میلیارد دلار بود که بالاترین میزان یک ماهه از سال ۲۰۰۰ است و نشان می‌دهد شرکت‌ها به بهبود شرایط اقتصادی جهان امیدوار هستند و قصد دارند بر همکاری‌های بین‌المللی خود بیفزایند. موارد ادغام و تصاحب عموما در بخش‌های انرژی و صنایع دارویی زیست فناوری انجام شده است.

 

ادامه نوشته

ریسک‌ سیاست‌های حمایتی

چانگ پیک مینگ بیزنس تایمز با توجه به شرایط کلان اقتصاد جهان از جمله بالا رفتن نرخ رشد اکثر اقتصادها، انتظار می‌رود سال جاری میلادی میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی به رقم سال ۲۰۱۶ یعنی یکهزار و ۸۰۰ میلیارد دلار بازگردد. کارشناسان معتقدند چند عامل اصلی وجود دارد که سبب می‌شود نسبت به تقویت این پیش‌بینی خوش‌بین باشیم: رشد فراگیر اقتصادی در اکثر اقتصادهای جهان، افزایش قیمت مواد خام و پیش‌بینی سود بالاتر از سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی در کنار بیشتر شدن اعتماد شرکت‌ها به آینده برخی از این عوامل هستند.

 

ادامه نوشته

پیشران رقابت در اقتصاد ۹۷

دنیای اقتصاد : بررسی جزئیات لایحه بودجه سال ۹۷ در حالی از هفته گذشته در صحن علنی مجلس کلید خورده که نهاد پژوهشی وزارت صنعت، معدن و تجارت نحوه تاثیرگذاری ابعاد مختلف لایحه بودجه بر رقابت‌پذیری سال آتی اقتصاد ایران و نکات مغفول در این لایحه را بررسی کرده است.

 بر اساس گزارشی که از سوی «یوسف حسن پورکارسالاری»، مدیر گروه پژوهش‌های بازرگانی خارجی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی تنظیم شده، «ثبات اقتصادی»، «کارآیی عملیات دولت» و «قابلیت جذب فناوری» به‌عنوان سه بعد اثرگذار بر رقابت‌پذیری تحلیل شده است. ارزیابی‌ها حاکی از این است که امروزه برای کشورهای درحال توسعه نفتی نظیر ایران بدون داشتن یک اقتصاد رقابت‌پذیر و بهره‌وری بالا، دستیابی به اهدافی همچون رشد اقتصادی فراگیر، اشتغال پایدار و ریشه‌کنی فقر مطلق، بسیار سخت، پیچیده و زمانبر است.  یکی از واقعیت‌های مهم اقتصاد ایران، رقابت‌پذیری پایین و سهم بسیار کم بهره‌وری در رشد اقتصادی است. اگرچه ایران از لحاظ اندازه اقتصاد هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است، ولی از لحاظ برخورداری از یک اقتصاد رقابت‌پذیر، رتبه شصت و نهم اقتصاد دنیا محسوب می‌شود.  لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ با هدف رشد اقتصادی فراگیر، اشتغال و کاهش فقر به مجلس رفت.

 

ادامه نوشته

محرک جدید جریان سرمایه‌

چی دهائو کایکسین گلوبال سال گذشته میلادی با آنکه عملکرد بازار مواد خام بسیار مثبت بود و قیمت اکثر این مواد به سرعت رشد کرد و نیز به رغم رشد مناسب اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشورها رشد قابل ملاحظه نداشت. بنا به تخمین ها، این سرمایه‌گذاری‌ها در کشورهای یاد شده با ۲ درصد افزایش به ۶۵۳ میلیارد دلار رسید. سال پیش میزان ادغام‌ها و تصاحب‌ها در این اقتصادها ۴۴ درصد افزایش یافت و از ۶۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ به ۱۰۰ میلیارد دلار رسید. افزایش ادغام‌ها و تصاحب‌ها نشان می‌دهد شرکت‌های علاقه‌مند به این حوزه، به افق اقتصادهای یادشده امیدوار هستند و به احتمال زیاد امسال نیز شاهد رشد فعالیت‌های یاد شده در اقتصادهای در حال توسعه خواهیم بود.

 

 

ادامه نوشته

پیشران رقابت در اقتصاد ۹۷

دنیای اقتصاد : بررسی جزئیات لایحه بودجه سال ۹۷ در حالی از هفته گذشته در صحن علنی مجلس کلید خورده که نهاد پژوهشی وزارت صنعت، معدن و تجارت نحوه تاثیرگذاری ابعاد مختلف لایحه بودجه بر رقابت‌پذیری سال آتی اقتصاد ایران و نکات مغفول در این لایحه را بررسی کرده است.

 بر اساس گزارشی که از سوی «یوسف حسن پورکارسالاری»، مدیر گروه پژوهش‌های بازرگانی خارجی موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی تنظیم شده، «ثبات اقتصادی»، «کارآیی عملیات دولت» و «قابلیت جذب فناوری» به‌عنوان سه بعد اثرگذار بر رقابت‌پذیری تحلیل شده است. ارزیابی‌ها حاکی از این است که امروزه برای کشورهای درحال توسعه نفتی نظیر ایران بدون داشتن یک اقتصاد رقابت‌پذیر و بهره‌وری بالا، دستیابی به اهدافی همچون رشد اقتصادی فراگیر، اشتغال پایدار و ریشه‌کنی فقر مطلق، بسیار سخت، پیچیده و زمانبر است.  یکی از واقعیت‌های مهم اقتصاد ایران، رقابت‌پذیری پایین و سهم بسیار کم بهره‌وری در رشد اقتصادی است. اگرچه ایران از لحاظ اندازه اقتصاد هجدهمین اقتصاد بزرگ دنیا است، ولی از لحاظ برخورداری از یک اقتصاد رقابت‌پذیر، رتبه شصت و نهم اقتصاد دنیا محسوب می‌شود.  لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ با هدف رشد اقتصادی فراگیر، اشتغال و کاهش فقر به مجلس رفت.

 

ادامه نوشته

هیولای اقتصاد چاوزی

علی میرزاخانی ۱- چهار سال پیش که وارث «چاوز» سکان ونزوئلا را در دست گرفت، نشانه‌های التهاب در اقتصاد این کشور هویدا بود: نرخ دلار از ۱۰ بولیوار رسمی به بیش از ۸۰ بولیوار جهش کرده بود (هشت برابر) و نرخ تورم نیز به مرز ۴۰ درصد نزدیک شده بود؛ اما هیچ کس فکر نمی‌کرد که ونزوئلا طی چهار سال در باتلاقی فرو رود که حتی تصور ابعاد بحران این کشور نیز خوف‌انگیز باشد.

 

ادامه نوشته

نسخه گردش چرخ اقتصاد

دنیای اقتصاد : پنج تن از اقتصاددانان کشور، سیاست‌های اقتصادی گردش چرخ اقتصاد را ترسیم کردند. مطابق یافته‌های ایشان در شرایط فعلی، انگیزه چندانی برای ورود سرمایه‌گذاران خارجی وجود ندارد و این انگیزه تنها در صورت حصول رشد اقتصادی با ایجاد اصلاحات در سیاست‌های پولی و مالی ایجاد خواهد شد. این اقتصاددانان، با بهره‌گیری از عملکرد کشورهای موفق، سیاست‌های موفق این کشورها را در گرو کاهش فشار مالیاتی، رشد مخارج عمرانی و رفع کسری بودجه با انتشار اوراق بدهی دولتی دانستند. این در حالی است که سیاست‌های اقتصادی کشور در زمان رکود، برخلاف این سیاست‌ها بوده است. با این فروض، بسته پیشنهادی اقتصاددانان برای رشد اقتصادی پایدار مطرح شده است: گام نخست ساماندهی و تعیین تکلیف بدهی‌های دولت با بهره‌گیری از اوراق بدهی است. در گام دوم، دولت باید با انتشار اوراق بدهی جدید، به تامین مالی کسری بودجه در طرح‌های عمرانی بپردازد. شرط موفقیت این اهداف، توسعه بازار اوراق بدهی، به‌ویژه اوراق بدهی شرکتی است. گام بعدی برای دستیابی به رشد اقتصادی پایدار، اصلاح نظام مالیاتی مطرح شده است، مبنی‌بر اینکه نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها طی یک دوره زمانی مشخص به مرور کاهش یابد و در مقابل سود توزیع‌شده بین سهامداران، پاداش مدیران و درآمد اشخاص مشمول مالیات شود.

 

ادامه نوشته

آزادترین اقتصادهای جهان کدامند

هنگ کنگ در سال ۲۰۱۷ برای سومین سال متوالی، در بین ۱۸۰ کشور، آزادترین اقتصاد جهان لقب گرفت و ایران در رده ۱۵۶ قرار گرفت.

آفتاب‌‌نیوز :

بنیاد " هریتیج" اقتصاد ۱۸۰ کشور جهان را بر اساس درجه آزادی آنها رتبه بندی کرد که بر این اساس، شش کشور هنگ کنگ با امتیاز ۹۰.۲، سنگاپور با امتیاز ۸۸.۲، نیوزلند با امتیاز ۸۴.۲، سوئیس با امتیاز ۸۱.۷، استرالیا با امتیاز ۸۰.۹ و ایرلند با امتیاز ۸۰.۴، شش کشور دارای آزادترین اقتصادهای جهان هستند.

 

۲۸ کشور نیز دارای اقتصادهای تقریبا آزاد هستند و سایر کشورها در دسته های با اقتصاد معمولی، نسبتا غیر آزاد (از جمله ایران) و کاملا بسته قرار دارند. کشورهای عراق، لیبی، لیختن اشتاین، سومالی، سوریه و یمن در این رده بندی نیامده اند.

 

ایران با امتیاز، ۵۰.۹ بالاتر از کشورهایی همچون بروندی و لیبریا و پایین تر از کشورهایی از جمله برزیل و ازبکستان قرار دارد. امتیاز ایران نسبت به سال گذشته ۰.۴ واحد افزایش یافته است.

 

آزادی اقتصادی متشکل از چهار شاخص حاکمیت قانون، کارایی نظارت، اندازه دولت و بازارهای آزاد است. بنیاد هریتیج گفته است بهبود ۰.۴ واحدی آزادی اقتصادی ایران متاثر از بهبود آزادی های پولی، بازار کار و یکپارچگی دولت بوده است اما این کشور از نظر سلامت مالی، مخارج دولت و کارایی سیستم قضایی نسبت به سال گذشته افت داشته است. این بنیاد توضیح بیشتری در رابطه با این موارد نداده است.

 

بنابر آمار و ارقام هریتیج، ایران در بین ۱۴ کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در رده ۱۳ قرار دارد و امتیاز مجموع آن کمتر از متوسط منطقه ای و جهانی است. کره شمالی علیرغم بهبود ۰.۹ واحدی، کماکان بسته ترین نظام اقتصادی جهان را دارد و پس از آن ونزوئلا، کوبا و جمهوری کنگو قرار دارند. امارات آزادترین اقتصاد منطقه را در اختیار  دارد و با ۷۷.۶ امتیاز در رده دهم جهان قرار گرفته است. عربستان با ۵۹.۶ امتیاز در رده ۹۸، روسیه با ۵۸ امتیاز در رده ۱۰۷ و چین با ۵۷.۸ امتیاز در رده ۱۱۰ قرار دارند.

 

بیشترین بهبود به نسبت سال ۲۰۱۶ متعلق به کشور اسلوونی است که امتیاز آن ۵.۶ واحد بهبود یافته است. گینه استوایی نیز ۴.۶ واحد افزایش امتیاز داشته است. امتیاز اوکراین ۳.۸ واحد و امتیاز ایرلند ۳.۷ واحد بهبود یافته است. پس از این کشورها بوتان با ۳.۴ واحد بهبود و کیپ ورد با ۳.۱ واحد بهبود قرار دارند.

 

از طرفی اقتصاد برونئی بیش از سایر کشورها طی یک سال بسته تر شده و آزادی اقتصادی این کشور ۵.۶ واحد کاهش داشته است و پس از این کشور سوازیلند با ۵.۲ واحد کاهش، عربستان با ۴.۸ واحد کاهش، کنگو با ۴.۳ واحد کاهش، نامبیا با ۴ واحد کاهش و بولیوی و موزامبیک با ۳.۶ واحد کاهش قرار دارند.

 

منبع: ایسنا

شلیک بی‌صدا

کین شی هوانگ۱ اعتقاد داشت معجونی از جیوه، عمرش را ابدی می‌سازد؛ اما این معجون نه‌تنها برای امپراتور عمری جاودانه نیاورد، بلکه عمرش را هم کوتاه کرد. حال دانشمندان دریافته‌اند که مرگ وی به‌واسطه مسمومیت ناشی از مصرف جیوه بوده است. شاید زندگی امپراتور هوانگ به افسانه شبیه باشد، اما افسانه‌هایی از این دست هر روز در مقابل چشمان باز ما تکرار می‌شوند و همچنان ما نمی‌بینیم!

 

ادامه نوشته

سیاست اقتصادی در تله فکری

دنیای اقتصاد : چرا چالش‌های اصلی اقتصادی ایران در دهه‌های گذشته، حل نشده و تنها شکل ظاهری آن تغییر یافته است؟ در حوزه سیاست‌های پولی، مساله تورم هنوز به‌عنوان یک مساله مبهم وجود دارد. در حوزه سیاست ارزی، انرژی و منابع بسیاری صرف کنترل نوسانات مقطعی می‌شود. در حوزه سیاست‌های مالی، فقدان یک قاعده مالی مشخص، باعث سلطه این سیاست‌ها بر بخش پولی شده است. در کنار این موارد، هدف‌گذاری سیاستی در این بخش‌ها منحرف شده است. در کنترل نرخ تورم، به جای بهره‌گیری از سیاست پولی مناسب از سیاست ارزی و از سیاست پولی برای ایجاد اشتغال یا پوشش کسری بودجه استفاده می‌شود. همچنین عمده منابع در سیاست مالی، صرف هزینه‌های جاری بودجه می‌شود. این مجموعه زنجیروار باعث شده که نه‌تنها برای مسائل اقتصادی ایران، راه‌حل مشخصی وجود نداشته باشد، بلکه این مسائل در هر دوره تکرار شود. مجموعه این موارد تایید می‌کند که سیاست‌گذار اقتصادی در یک تله ذهنی قرار دارد و مادامی که از این تله عبور نکند، چالش‌های اقتصاد ایران باقی خواهد ماند. سیاست‌گذار باید از تله نرخ‌گذاری دلاری و کنترل تورم با نرخ ارز، عبور کند؛ از سیاست‌های پولی، برای کنترل تورم بهره ببرد و مهم‌تر از همه، یک قاعده مالی مشخص و پیش‌بینی‌پذیر طراحی کند.

ادامه نوشته

شدت نوسان تورم در دهک‌ها

دنیای اقتصاد : آمارها نشان می‌دهد تورم ماهانه در دهک‌های پایین درآمدی دچار نوسان شدیدی است. براساس داده‌های مرکز آمار در ۱۰ ماه اول سال۹۶، پراکندگی تورم‌های ماهانه در دهک اول تقریبا دو برابر دهک دهم بوده است. این پراکندگی موجب شده تا سیگنال درست از تغییرات قیمت، با نویز ایجاد شده دچار اختلال شود؛ چراکه میانگین تورم ماهانه در دهک‌های پایین حتی کمتر از دهک‌های بالا است. اما وجود این پراکندگی، بهبود شرایط برای دهک‌های پایین را سخت و به شکل‌دهی انتظارات تورمی کمک می‌کند.

ادامه نوشته

رمزخوانی بخشنامه ارزی

دنیای اقتصاد : بخشنامه جدید ارزی مبنی‌بر تغییر رویه ثبت‌سفارش از چهار شریک تجاری ایران رمزخوانی شد. براساس این بخشنامه انجام ثبت سفارش بدون انتقال ارز برای واردات از کشورهای چین، هند، کره و ترکیه ممنوع اعلام شده است. به‌عبارت دیگر، کلیه واردکنندگان موظفند کالاهای وارداتی از کشورهای مذکور را صرفا از طریق سیستم بانکی (گشایش اعتبار اسنادی، برات اسنادی و حواله) وارد کنند. اولین اثر این تغییر رویه را می‌توان در شفافیت و ردیابی منشا ارز دانست. از سوی دیگر، بخش اعظمی از فشار تقاضای ارزی به‌منظور واردات از این چهار کشور که سهم ارزشی بیش از ۴۳ درصدی از کل واردات را دارد، از بازار ارز خارج شده و از طریق سیستم بانکی مدیریت خواهد شد. فرصت سیاست‌گذار پولی برای تقسیط هدفمند منابع به تجارت به جای تلاش برای کنترل نوسانات بازار ارز ناشی از افزایش تقاضا، از دیگر آثار این بخشنامه است. تحلیلگران معتقدند بخشنامه دولت در تراز تجاری نیز موثر خواهد بود و این امکان را فراهم می‌کند تا بر اساس منابع موجود در این کشورها، برنامه‌ریزی برای واردات صورت گیرد. اما این نکته را باید مدنظر داشت که به‌منظور روان‌سازی تجارت، تخصیص ارز در زمان مناسب و تسهیل روابط کارگزاری باید مورد توجه سیاست‌گذاران باشد.

 

ادامه نوشته

پیشنهادهایی برای توسعه گردشگری «راه ابریشم» در ایران

سبا صانعی‌نیا / دانشجوی دکترای مدیریت گردشگری جاده ابریشم به‌عنوان یک شبکه باستانی مسیرهای تجاری، برای قرن‌ها متمرکز بر تعاملات فرهنگی بوده است. این جاده شرق و غرب و جنوب آسیا را به هم و به شمال آفریقا و شرق اروپا پیوند می‌داد. تجارت در جاده ابریشم نقش مهمی ‌در توسعه تمدن‌های چین، پادشاهی گوگوریو (کره)، ژاپن، شبه قاره هند، پادشاهی پارس (ایران)، اروپا، شمال شرقی آفریقا و عربستان و روابط سیاسی و اقتصادی میان تمدن‌های آن دوران داشت. معامله‌گران اصلی در دوران باستان چینی‌ها، اعراب، ترکمن‌ها، هندی‌ها، ایرانی‌ها، سومالی‌ها، یونانی‌ها، سوری‌ها، رومی‌ها، گرجی‌ها، ارمنی‌ها و بلخی‌ها بودند. به باور کارشناسان، مزایای این جاده که مرز بین شرق و غرب محسوب می‌شد، بسیار بوده و هست. این جاده، شبکه مسیرهای زمینی و دریایی است که قدمت آن به ۲۰۰ سال پیش از میلاد می‌رسد؛ کانال تجارت بین امپراتوری‌های باستانی چین، هند، ایران و روم و راهی برای گفت‌وگو، تبادل هنر، ایده‌ها و تکنولوژی و معرفی ادیان ازجمله بودیسم، اسلام، هندوئیسم، مسیحیت و... بوده است.

 

 

ادامه نوشته

جغرافیای «اقتصاد سایه» در دنیا

دنیای اقتصاد : صندوق بین‌المللی پول، درگزارش سهم اقتصاد سایه در کشورهای دنیا را مورد بررسی قرار داده است. در این رتبه‌بندی، کشورهای سوئیس و اتریش، کوچک‌ترین اقتصاد سایه و کشورهای بولیوی و زیمبابوه بزرگ‌ترین اقتصاد سایه را داشته‌اند. مطابق این بررسی، رتبه ایران از حیث سهم اقتصاد سایه به کل تولید ناخالص داخلی رقم ۹/ ۱۷ درصد بوده که با این رقم در رتبه ۲۹ قرار گرفته است

 

ادامه نوشته

اولویت‌بندی طرح‌های متقاضی فاینانس

معاون اول رئیس‌جمهور به نوبخت، کرباسیان و سیف دستور داد دستورالعمل نحوه استفاده از منابع مالی خارجی را برای طرح‌های اولویت‌دار تهیه کنند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، جلسه بررسی موانع و مشکلات استفاده از منابع مالی خارجی در پروژه‌های مهم  دیروز به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری برگزار شد. اسحاق جهانگیری در این جلسه فراهم شدن زمینه استفاده از منابع مالی خارجی (فاینانس) را از دستاوردهای برجام دانست و گفت: برجام دستاوردهای متعددی داشته که لازم است به نحو مطلوب به مردم اطلاع رسانی شود. معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به گزارش نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی و رئیس کل بانک مرکزی از آخرین وضعیت طرح‌ها و پروژه‌های معرفی شده برای استفاده از فاینانس خاطرنشان کرد: کمیته یا کارگروهی برای تعیین طرح‌های اولویت‌دار تشکیل شود و طرح‌ها و پروژه‌هایی که قابلیت و صلاحیت استفاده از منابع مالی خارجی دارند را مشخص کنند. وی از وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس کل بانک مرکزی و معاون هماهنگی و نظارت خود خواست دستورالعمل و آیین‌نامه‌ای برای نحوه استفاده از منابع مالی خارجی برای طرح‌های اولویت دار تهیه شود.

ادامه نوشته

تغییر چهره نقدینگی

دنیای اقتصاد : آمارهای بانک مرکزی در آبان ماه نشان می‌دهد که چهره نقدینگی تغییر کرده است. مطابق آمارهای بانک مرکزی، در سه ماه منتهی به آبان سال جاری رشد پول ۳ درصد بوده که این رقم در مدت مشابه سال قبل ۵/ ۱ درصد گزارش شده است. نقدینگی از دو جزء اصلی پول و شبه پول تشکیل می‌شود. در تقسیم‌بندی‌های اقتصادی، پول معادل اسکناس، مسکوک و سپرده‌های جاری و شبه‌پول معادل سپرده‌های مدت‌دار بانکی است. در سه ماه منتهی به آبان سال جاری رشد شبه‌پول ۴/ ۴ درصد گزارش شده این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل رشد شبه‌پول ۳/ ۶ درصد گزارش شده بود. اما آمار ماهانه آبان‌ماه قابل تامل‌تر است. در این ماه، ۱/ ۴ درصد به میزان پول افزوده شده درحالی‌که به میزان شبه‌پول، فقط ۲/ ۱ درصد اضافه شده است. شبه‌پول را می‌توان پناهگاه پول در اقتصاد نامید؛ زیرا رشد این جزء نقدینگی، باعث می‌شود که منابع بانک‌ها تجهیز شود و اثر کمتری در رشد نرخ تورم داشته باشد؛ اما رشد پول، حرکت نقدینگی به سمت کمین‌گاه است. در این شرایط افزایش قیمت در یکی از بازارهای کالایی می‌تواند علامتی برای خروج از کمین‌گاه باشد. به نظر می‌رسد با توجه به تغییر چهره نقدینگی و احتمال تداوم این روند در ماه‌های بعد، سیاست‌گذار پولی باید بسته جامعی برای آرایش جدید نقدینگی طراحی کند.

 

 

ادامه نوشته