کارخانه‌های هوشمند

تیم هورنیاک سی ان بی سی کارخانه‌ای را تصور کنید که در آن تمامی ‌تجهیزات تولید دائما در واکنش به نیازهای بازار تغییر می‌کنند. برای مثال روبات‌هایی که مشغول کار هستند، بر مبنای داده‌هایی که از زنجیره قطعات و حسگرهای ناظر بر کارخانه دریافت می‌کنند، خود را تغییر می‌دهند. حاصل این روند، «کارخانه هوشمند» است که چابک‌تر و خودکارتر از نسل‌های قبلی اتوماسیون است. این کارخانه هوشمند که همچنین «نسخه ۴ صنعت» نامیده می‌شود بر مبنای داده‌ها و هوش مصنوعی به فعالیت ادامه می‌دهد، اما اتصال و ارتباط، ستون فقرات عملیات‌ها را تشکیل می‌دهد. نسل پنجم شبکه‌های موبایل یک کاتالیست برای انقلاب صنعتی جدید است. زیرا سرعت و پهنای باند بسیار بالاتر از شبکه‌های قبلی را ارائه می‌کند و همچنین در آن، زمان لازم برای انتقال داده‌ها بسیار کمتر است. نسل پنجم اینترنت با ارتباط‌های ثابت کنونی کار می‌کند یا در برخی موارد جایگزین آنها می‌شود و نتیجه این امر افزایش انعطاف در تولید و نوآوری است.

کارخانه‌های هوشمند

نسل پنجم اینترنت، می‌تواند جایگزین اترنت، وای‌فای و شبکه‌های ال تی ای نسل چهارم شود که در کارخانه‌ها، تجهیزات را به هم مرتبط می‌کنند، اما یکی از عرضه‌کنندگان نسل پنجم شبکه اینترنت، با اصول و اساس شروع کرده است. یعنی ارتقا و قدرت بخشیدن به تجهیزات موبایل و روبات‌ها. شرکت مخابراتی اریکسون سوئد در یک کارخانه جدید در ایالت تگزاس آمریکا با کمک شبکه نسل پنجم اینترنت در حال ساخت تجهیزات زیرساختی این شبکه است. شرکت اریکسون که تجهیزات نسل پنجم را به شرکت‌های مخابراتی در آمریکا نظیر ورایزن، اسپرینت و تی موبایل ارائه می‌کند، پیش بینی کرده که تا پایان سال جاری میلادی ۱۹۰ میلیون و تا پایان سال ۲۰۲۵ بیش از ۸/ ۲ میلیارد مشترک برای نسل پنجم شبکه اینترنت وجود خواهد داشت.

چندی پیش در سال جاری میلادی، در این کارخانه نخستین ایستگاه‌های موج میلیمتری استریت ماکرو مونتاژ شد. اگرچه این کارخانه هنوز با تمام ظرفیت مشغول فعالیت نیست، اما نیروی کار، برای بالا بردن کارآیی در تولید از ارتباط نسل پنجم شبکه اینترنت استفاده می‌کنند. برای مثال کارگران برای دریافت پشتیبانی واقعیت افزوده از متخصصانی که دوردست هستند، از این شبکه بهره می‌برند و با آن ویدئو به اشتراک می‌گذارند. از این شبکه همچنین برای هدایت خودروهای خودران و پهپاد در محوطه کارخانه استفاده خواهد شد. اریک سایمونسون، رئیس کارخانه هوشمند نسل پنجم شبکه اینترنت اریکسون در آمریکا می‌گوید: «ارتباط سریع و بسیار امن نسل پنجم شبکه اینترنت، کارخانه هوشمند را قادر می‌کند عملیات‌ها را با چابکی و انعطاف انجام دهد و از راه حل‌های صنعتی نظیر انبارهای خودکار، مونتاژ خودکار، بسته بندی و مدیریت تولید بهره ببرد. اقداماتی که می‌توان با استفاده از این شبکه برای ارتقای تجارت انجام داد بی پایان است؛ تولید کارا با بهره‌گیری از فناوری و اتوماسیون.»

این نوع فواید می‌تواند به رشد کارخانه‌های هوشمند کمک کند. کارخانه هوشمند شبکه نسل پنجم اینترنت اریکسون در آمریکا بخشی از موج جدید کارخانه‌ها نظیر کارخانه مستقر در ایالت کانکتیکوت است، که تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند ۵/ ۱ تا ۲/ ۲ هزار میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی جهان بیفزاید. ارتباط، اتوماسیون هوشمند و مدیریت و تحلیل داده‌ها، فناوری‌های کلیدی هستند. در واقع شبکه نسل پنجم اینترنت زمینه‌ساز تحولات بزرگ در کارخانه‌هاست. زیرا آنها را قادر می‌کند از فرصت‌های نو، بهره ببرند. ارتقای اپلیکیشن‌های امن یکی از این فرصت‌هاست. همچنین این شبکه منحصر به فرد است. زیرا امکان تقسیم شبکه یعنی طیف فیزیکی را فراهم می‌کند و هر قطعه به اپلیکیشن خاص موردنظر اختصاص می‌یابد. در حوزه کارخانه‌های هوشمند، چین، آلمان و ژاپن پیشرو هستند و پس از آنها کره‌جنوبی، آمریکا و فرانسه قرار دارند. مشخص نیست در ایالات متحده چه تعداد کارخانه هوشمند هستند. اما بر مبنای یک بررسی بین‌المللی درباره ۹۱۲ کارخانه، تخمین زده می‌شود که ۲۸درصد این کارخانه‌ها در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ هوشمند شده اند. این در حالی است که متوسط جهانی تعداد کارخانه‌های هوشمند در اقتصادهای بزرگ ۳۰ درصد است. بهره گیری از هوش مصنوعی و چابک شدن، اهمیت بالایی دارد. نزاع بین واشنگتن و شرکت هوآوی چین که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تلفن همراه در جهان است، بیشترین خبرها را در حوزه شبکه نسل پنجم اینترنت به خود اختصاص داده است. فشار ژئوپلیتیک که بر شرکت هوآوی وجود دارد فرصتی را برای بازیگران کوچک‌تر برای کسب سهم بزرگتر از بازار این فناوری و اثرگذاری بر نحوه استفاده از فناوری شبکه نسل پنجم اینترنت پدید آورده است. برای مثال شرکت ان‌ای‌سی ژاپن که در حوزه فناوری فعالیت می‌کند، سهم بسیار کوچکی از بازار ساخت تجهیزات این فناوری در اختیار دارد. این بازار تحت کنترل عرضه‌کنندگان چینی و اروپایی است. اما شرکت ان‌ای‌سی با ائتلاف جدید ۵۹۸ میلیون دلاری با شرکت «نیپون تلگراف و تلفن» برنامه‌های بزرگی برای بهره‌گیری از فناوری شبکه نسل پنجم اینترنت در تولید تدوین کرده است.

در یک ویدئو اثر هم‌افزایی این فناوری و هوش مصنوعی به نمایش گذاشته شده است. در این ویدئو کارخانه‌ای در سال ۲۰۳۰ به نمایش گذاشته شده که در آن خطوط تولید منعطف هستند، در آن از روبات‌های صنعتی با دو بازو و ابزارهای خودکار برای تولید محصول استفاده شده‌اند. در این کارخانه الگویی و مفهومی، انسان‌ها  عملیات‌های بین‌المللی را از طریق شبکه‌های نسل پنجم اینترنت کنترل می‌کنند و از سرعت بالای این شبکه بهره فراوان می‌برند. سخنگوی شرکت ان‌ای‌سی می‌گوید: «معتقدیم فناوری‌های نسل پنجم اینترنت فواید بسیار فراگیر برای صنعت تولید کالا به همراه دارد، از جمله تولید خودکار، بهره‌وری بالاتر، کارآیی در عملیات‌ها و هزینه پایین‌تر. برای مثال در حوزه پشتیبانی و تامین مواد، خودکار شدن بیشتر با بهره‌گیری از نسل پنجم اینترنت، سبب می‌شود قطعات منظم تر تحویل شود. در نتیجه کارایی تولید بالا می‌رود و محصول نهایی نیز با کارآیی و اثربخشی بالاتر جمع‌آوری و تحویل داده می‌شود.

ژاپن در حوزه اتوماسیون تولید پیشرو است و شرکت‌های بزرگ ژاپنی که در این زمینه فعال هستند، سهمی ‌بالا در بازار روبات‌های صنعتی دارند. همچنین تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی و ارتباطی نظیر میتسوبیشی الکتریک روی استفاده از فناوری نسل پنجم اینترنت در افزایش ارتباط انسان و ماشین در کارخانه‌ها کار می‌کنند. سخنگوی شرکت میتسوبیشی می‌گوید: «از آنجا که این فناوری بی‌سیم است، امکان تغییر وضعیت خطوط تولید طبق نیازها وجود دارد. در نتیجه در حوزه‌های بیشتری می‌توان با استفاده از روبات‌ها، روندها را خودکار کرد و این به معنای افزایش کارآیی و کاهش هزینه‌هاست. تحلیل داده‌ها به نفع تمامی‌ استفاده‌کنندگان در بخش‌های پشتیبانی، تولید و عملیات‌های خرد است.»

بنابراین نسل پنجم اینترنت در ترکیب با دو فناوری دیگر یعنی اینترنت اشیا و هوش مصنوعی، به کارخانه‌های هوشمند امکان می‌دهد محصولات بهینه شده را سریع‌تر و با هزینه پایین‌تر تولید کنند. درآمد فناوری نسل پنجم اینترنت امسال به بالاتر از ۴ میلیارد دلار خواهد رسید. در آینده ما می‌توانیم «هر آنچه می‌خواهیم» در کارخانه‌ها تولید کنیم و در مدتی کوتاه در اختیار مشتری قرار دهیم. تجربه مشتری ارتقا پیدا خواهد کرد، زیرا محصولات منحصر‌به‌فرد، بهینه‌سازی شده و همراه با خدمات گوناگون به او عرضه می‌شود. بخش پشتیبانی نیز از اینترنت نسل پنجم بهره خواهد برد. این فناوری اپلیکیشن‌های انبارداری را ارتقا می‌دهد و ظرفیت برای استفاده از ابزارهای هوشمند افزایش پیدا می‌کند.

انسان‌های بی‌اختیار

ووگن نایدو آی تی وب همگرایی فناوری و توانایی‌های انسان به سرعت در حال بردن جهان به سمت پنجمین انقلاب صنعتی است، یعنی دوره هوش مصنوعی. در حال حاضر جهان به شکل عمیق شاهد چهارمین انقلاب صنعتی است و تاکنون استدلالی که برای هر انقلاب صنعتی مطرح بوده این است که با رخ دادن آن، زندگی بشر بهبود پیدا خواهد کرد؛ اما این پرسش مطرح است که آیا انقلاب صنعتی بعد هم چنین اثری خواهد داشت؟ تعداد کمی‌ از انسان‌ها می‌دانند جهان با چه سرعتی در حال تغییر است. در واقع تغییرات در جنبه‌های گوناگون زندگی بشر به شکل روزانه در حال وقوع است.

انسان‌های بی‌اختیار

با توجه به سرعت بالای تغییرات، «آینده» آن چیزی نیست که با گذشت زمان به آن خواهیم رسید، آینده همین حالا و همین‌جاست. انقلاب‌های صنعتی قبلی همگی با رخ دادن یک یا چند اتفاق بزرگ شناسایی و تعریف می‌شوند. قبل از نخستین انقلاب صنعتی، اکثر مردم کشاورز بودند و روی زمین با دو دست خود کار می‌کردند. در آن دوران ابزارها و تجهیزات خاص و پیچیده برای کار وجود نداشت و هر آنچه بود به وسیله انسان مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ یعنی عنصر انسانی در به کار گرفته شدن آن ضروری بود.

با بهره‌گیری از  قدرت بخار، ماشین‌ها توانستند بسیاری از کارها را به جای انسان انجام دهند. در دومین انقلاب صنعتی برق، نفت و فولاد زمینه را برای ساخته شدن کارخانه‌ها، خطوط تولید و تولید انبوه فراهم کردند. اختراع ریزتراشه‌ها سومین انقلاب صنعتی را پدید آورد و با ساخته‌شدن رایانه‌های شخصی محیط‌های کار به‌طور بنیادی تغییر کرد. در چهارمین انقلاب صنعتی اتفاقی به شکل ناگهانی رخ نداد. حرکت به سمت دیجیتالی شدن یک فرآیند تدریجی بود. یعنی بشر به استفاده از فضای ابری روی آورد، داده‌ها به تدریج ارزشمندتر از نفت و گاز شدند و اینترنت اشیا سبب شده ارتباط‌ها به فراسوی رایانه‌ها و گوشی‌های هوشمند گسترش یابد و نیز ابزارهایی که رایانه محسوب نمی‌شوند بتوانند با هم در ارتباط قرار گیرند.

ناگهان ابزارهای پوشیدنی هوشمند از جمله ساعت‌های هوشمند وارد بازار شدند و بشر خود را در میان انبوهی از ابزارهای جدید یافت. این همگرایی فناوری و انسان است که نه تنها چهارمین انقلاب صنعتی را شکل داده، بلکه در حال انتقال سریع بشر به سمت پنجمین انقلاب صنعتی یعنی دوران هوش مصنوعی است.

بار دیگر به پرسش ابتدای مطلب باز می‌گردیم: اگر انقلاب‌های صنعتی قبل به بهبود زندگی بشر کمک کردند، آیا پنجمین انقلاب صنعتی نیز چنین اثری خواهد داشت؟ قدرت محاسبه رایانه‌ها با سرعتی رو به رشد در حال افزایش است و این به معنای ظهور فناوری‌های جدید است که بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان اثرات بی‌سابقه خواهد داشت. بدون شک در پنجمین انقلاب صنعتی، وظایف از انسان‌ها گرفته و به ماشین‌ها سپرده خواهد شد؛ ماشین‌هایی که می‌توانند بدون دخالت انسان فکر کنند، بیاموزند و تصمیم بگیرند.

درباره اثراتی که فناوری‌های جدید به‌ویژه هوش مصنوعی بر زندگی انسان خواهند داشت، پیش‌بینی‌های گوناگون مطرح شده است. این سوال مطرح است که آیا روزی فرا خواهد رسید که ماشین‌ها باهوش‌تر از انسان‌ها شوند و هیچ عاملی برای متوقف کردن آنها وجود نداشته باشد؟ آینده‌پژو‌هان معتقدند پاسخ این سوال مثبت است. هوش مصنوعی و روبات‌ها، نحوه کار و زندگی انسان را دگرگون خواهند کرد؛ زیرا بسیاری از کارهای تکراری به آنها سپرده خواهد شد.

تهدید بزرگ نابرابری

جان لنچستر هفته نامه تایم برای نخستین بار در چند دهه اخیر، یک موضوع در محافل اقتصادی گوناگون مورد توجه قرار گرفته است. از شانگهای تا سانفرانسیسکو، یک موضوع بسیار مهم، نابرابری است. نابرابری حتی سبب شده گروه برنده یعنی ثروتمندترین‌ها که در اجلاس داووس گرد هم جمع می‌شوند، نگران شوند. سال ۲۰۱۸ در گزارش اجلاس اقتصاد جهان نابرابری یک مشکل فرساینده نامیده شد. اقتصادهای بزرگ طی سال‌های پس از بحران مالی سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ به شکل تدریجی از رکود خارج شده‌اند، اما یک مشکل بزرگ این است که فواید این بهبود در شرایط اقتصادی عموما نصیب کسانی می‌شود که از پیش ثروتمند بوده‌اند. در ایالات متحده ۱/ ۰ درصد ثروتمندترین افراد جامعه از ۹۰درصد مردم بیشتر ثروت دارند. از سوی دیگر سال ۱۹۷۸ حقوق یک مدیرعامل ارشد، ۳۰ برابر یک کارگر معمولی بود. در حالی که اکنون حقوق این گروه از مدیران ۳۱۲ برابر حقوق کارگران است.

تهدید بزرگ نابرابری

در ایالات متحده که بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است، فقرا ۱۵ سال زودتر از ثروتمندان می‌میرند و امید به زندگی کل جمعیت در حال کاهش است. نارضایتی فراگیر از این وضعیت نامطلوب سبب شده رای‌دهندگان در ایالات متحده، اروپا و آمریکای لاتین به سمت نامزدهای پوپولیست جذب شوند. در بیانیه‌های پایانی اجلاس داووس بر لزوم اصلاحات بنیادی در کاپیتالیسم بازار تاکید شده است. یکی از نقاط قوت تاریخی آن، توانایی تغییر و اصلاح در واکنش به تحول در نیازهای اجتماعی و دموکراتیک است. اواخر سده نوزدهم احزاب دست راستی در اروپا مجموعه ای از اصلاحات را اجرا کردند که برای آن دوره مناسب بود. افزایش حقوق اتحادیه‌های کارگری و بیمه که زمینه را برای شکل‌گیری دولت رفاه فراهم کرد.

در این موارد انگیزه‌های اخلاقی و عملگرایانه سبب شد، اقداماتی برای بهبود وضعیت زندگی شهروندان انجام شود، اما امروز سیاستمداران و متفکران، کاپیتالیسم را یک نیروی مثبت برای حل مشکلات توصیف نمی‌کنند. افزایش نابرابری در کشورهای مختلف سبب از میان رفتن اصول اخلاقی می‌شود که جزو ستون‌های کاپیتالیسم است. مبنای اخلاقی کاپیتالیسم باید این باشد که این شیوه، فرصت‌های بهتر زندگی برای اکثریت شهروندان فراهم می‌کند. اگر کاپیتالیسم چنین کارکردی نداشته باشد چرا باید آن را به عنوان الگویی برای سیستم اقتصادی انتخاب کنیم؟

و تعجبی ندارد که در یک نظرسنجی جدید مشخص شد تنها ۴۵ درصد جوانان آمریکایی به کاپیتالیسم نگاه مثبت دارند. به‌این ترتیب، چشم‌اندازی که اکنون وجود دارد مبهم است، زیرا رای‌دهندگان ناراضی هستند و احساس امنیت نمی‌کنند. همچنین هیچ‌یک از صاحبان قدرت پاسخی واقعی ارائه نمی‌کند یا تغییر واقعی به وجود نمی‌آورد. حالا باید پدیده‌ای دیگر را هم به این تصویر اضافه کنیم یعنی اثر اتوماسیون، آموزش ماشین و هوش مصنوعی. تبعات این فناوری‌ها احتمالا بر ضعیف‌ترین نقطه نظم اقتصادی کنونی گذاشته خواهد شد. یعنی جایی که عدم امنیت با نابرابری تلاقی می‌کند و در جوامعی که در آنها نابرابری‌ها در حال افزایش است، انسجام اجتماعی رو به ضعف خواهد رفت.

در برخی حوزه‌های کار، اثرات این انقلاب صنعتی از پیش مشاهده شده است. در یک دهه نخست سده حاضر در ایالات متحده، اتوماسیون به از میان رفتن حدود ۸ میلیون شغل منجر شد. البته به زودی بسیاری از شغل‌ها با بهره‌گیری از ماشین‌ها کارآتر انجام خواهد شد. هوش مصنوعی این ظرفیت را دارد که زندگی انسان را به شکل بسیار فراگیرتر از آنچه تصور می‌شود، دگرگون کند. هوش مصنوعی صرفا شکلی به‌روزرسانی شده از ساختارهای کنونی نیست، بلکه یک فناوری انقلاب گونه نظیر برق و موتور بخار است که اثرات اجتماعی و اقتصادی بسیار فراگیر دارد و می‌توان آن را یک جنبه اصلی در انقلاب صنعتی بعدی دانست.

این نوع تحولات بزرگ که حاصل فراگیر شدن بهره‌گیری از فناوری‌های جدید است، می‌تواند ریسک‌هایی را برای جامعه و اقتصاد به وجود آورد. در واقع اگر ما در مسیری که طی چند دهه اخیر حرکت کرده‌ایم باقی بمانیم، انقلاب صنعتی بعد به افزایش نابرابری‌ها منجر خواهد شد. این بدان معناست که ضروری است همزمان با توسعه بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، تغییراتی کلان در سیاست‌های دولت‌ها و شرکت‌ها پدید آید تا فرصت‌های برابر برای تمامی ‌نیروهای کار فراهم شود. موج جدید فناوری‌ها این ظرفیت را دارد که به بزرگ‌ترین چالش پیش روی کاپیتالیسم مدرن تبدیل شود.

توفان هوش مصنوعی

تونی جوزف فینگنت جهان در آستانه پنجمین انقلاب صنعتی قرار دارد و ورود به این دوران جدید، قدم بزرگ رو به جلویی خواهد بود، اما در انقلاب‌های صنعتی قبل مشاهده کرده‌ایم که این حرکت رو به جلو، سبب کاهش توجه به انسان شده است و این پرسش مطرح است که آیا با شروع پنجمین انقلاب صنعتی، این روند ادامه پیدا خواهد کرد؟ دیدگاه‌ها در این زمینه، متفاوت است و این می‌تواند خبری مثبت باشد. در مطلب حاضر، نشان داده می‌شود چطور پنجمین انقلاب صنعتی تمرکزها را بار دیگر به انسان معطوف خواهد کرد. در ابتدا به مسیری که بشر طی حدود سه قرن گذشته یعنی از نخستین انقلاب صنعتی تاکنون طی کرده اشاره می‌کنیم.

توفان هوش مصنوعی

این سفر از سال ۱۷۶۰ آغاز شد. یعنی وقتی نخستین انقلاب صنعتی، زمینه شهرنشینی و مشغول شدن نیروی کار در کارخانه‌ها را فراهم کرد. بزرگ‌ترین تغییرات در صنایع به شکل مکانیزه شدن رخ داد و همین مکانیزه شدن سبب شد صنعت به عنوان ستون فقرات اقتصاد، جایگزین کشاورزی شود. اختراع موتور بخار و همزمان استخراج زغال سنگ از معادن تقریبا تمامی‌ جنبه‌های زندگی بشر را دگرگون کرد. دومین انقلاب صنعتی وضعیت اجتماعی و اقتصادی جهان را دگرگون کرد. یعنی حمل و نقل و ارتباطات ارتقا یافت و فرصت‌های کاری بیشتری برای نیروی کار به وجود آمد. در واقع حدود یک قرن پس از نخستین انقلاب صنعتی، در سال ۱۸۷۰ پیشرفت‌های بزرگ در حوزه فناوری به ظهور منابع جدید انرژی یعنی برق و نفت کمک کرد. نتیجه این انقلاب صنعتی، ساخت موتور احتراق داخلی بود. و اختراع اتومبیل و هواپیما در آغاز سده بیستم سبب شد دومین انقلاب صنعتی، مهم‌ترین انقلاب صنعتی محسوب شود.

در سومین انقلاب صنعتی شاهد اختراع رایانه بودیم که زمینه را برای اتوماسیون، هم در دفاتر کار و هم در خطوط تولید فراهم کرد. در واقع یک سده پس از دومین انقلاب صنعتی، سومین انقلاب صنعتی در نیمه دوم سده بیستم رخ داد و در آن یک منبع دیگر انرژی یعنی انرژی هسته‌ای در اختیار بشر قرار گرفت. با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، درها به روی اکتشاف فضا و زیست فناوری باز شد. در دنیای صنایع دو اختراع بزرگ یعنی پی‌ال‌سی و روبات‌ها مقدمات را برای آغاز دوران اتوماسیون سطح بالا فراهم کردند. در چهارمین انقلاب صنعتی ارتباطات در سراسر جهان ارتقا پیدا کرد. هوش مصنوعی، روباتیکس، واقعیت افزوده و فناوری‌های مشابه، چشم‌انداز فناوری را به شکل بی‌سابقه تغییر داده‌اند و حالا این پرسش مطرح است که از پنجمین انقلاب صنعتی چه انتظاری می‌توان داشت و آیا این انقلاب جدید می‌تواند به رشد بشر و ارتقای جایگاه انسان کمک کند؟

قبل از پاسخ دادن به این سوال ابتدا باید دید پنجمین انقلاب صنعتی چیست؟ اگر چه متخصصان مختلف توصیف‌ها و تعریف‌های گوناگون از پنجمین انقلاب صنعتی دارند، اما اکثر آنها معتقدند این انقلاب بر چهارمین انقلاب صنعتی مبتنی خواهد بود. اما چرا چنین باوری وجود دارد؟ نگاه به تاریخ نشان می‌دهد هر انقلاب صنعتی بنیانی برای انقلاب صنعتی بعدی بوده است و به همین دلیل می‌توان انتظار داشت پنجمین انقلاب صنعتی بر بنیان‌ها و پایه‌های چهارمین انقلاب صنعتی بنا شود. اما بدون شک انقلاب جدید گامی ‌بزرگ رو به جلو خواهد بود. در مقاله ای که با همکاری اجلاس اقتصاد جهان نوشته شده، روند تحولات پیش‌رو به این شکل توصیف شده است: «در انقلاب صنعتی پنجم، انسان‌ها و ماشین‌ها با هم خواهند رقصید. برخلاف روندهایی که در چهارمین انقلاب صنعتی در حوزه کاهش نقش انسان مشاهده شد، توسعه نوآوری و فناوری در پنجمین انقلاب صنعتی در جهت خدمت‌رسانی به بشریت خواهد بود.»

با این توصیف در ذهن می‌توان پیش‌بینی کرد که پنجمین انقلاب صنعتی در واقع انقلاب در هوش مصنوعی با بهره‌گیری از ظرفیت محاسبات کوانتومی ‌است که انسان و ماشین را در محیط کار به سمت هم خواهد برد. در پنجمین انقلاب صنعتی ظرفیت‌های هوش مصنوعی از سوی کارفرما و مدیران برای اتخاذ تصمیم‌های بهتر و مبتنی بر اطلاعات فراگیرتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوال بعدی این است که چطور پنجمین انقلاب صنعتی سبب می‌شود تمرکز بار دیگر به بشر معطوف شود؟ برای پاسخ دادن به این سوال می‌توان به چند واقعیت اشاره کرد. نخستین واقعیت این است که پنجمین انقلاب صنعتی بیش از هر زمان دیگر در گذشته برای هوش انسان اهمیت قائل می‌شود. حتی امروزه در رقابت بر سر جذب بهترین استعدادها، هوش مصنوعی استخدام‌کنندگان را آماده می‌سازد در انتخاب نیروی کار بهتر عمل کنند. پنجمین انقلاب صنعتی به جویندگان کار کمک می‌کند تجارب شخصی‌تر در این مسیر داشته باشند. پنجمین انقلاب صنعتی همچنین تیم‌های منابع انسانی را از بخشی بزرگ از کارهای معمول روزانه آزاد می‌کند، در نتیجه آنها برای فعالیت‌های دیگر از جمله تمرکز بر رشد و بهره‌وری سازمان فرصت بیشتری خواهند داشت.

دومین واقعیت این است که در پنجمین انقلاب صنعتی نقش زنان ارتقا پیدا می‌کند. استخدام غیرمبتنی بر سوگیری، سبب می‌شود توانایی‌ها مبنا قرار گیرند و این روند به تقویت جایگاه زنان در سراسر جهان منجر خواهد شد. سومین موضوع، ارتقای سطح دستمزدهاست. در نخستین انقلاب صنعتی با آنکه بازده هر نیروی کار افزایش یافت، اما سطح دستمزدها به مدت پنج دهه تغییر نکرد. پیش‌بینی می‌شود پنجمین انقلاب صنعتی این ظرفیت را دارد که از تکرار چنین امری جلوگیری کند. انقلاب جدید زمینه را برای کنجکاوی، خلاقیت و درک متقابل فراهم می‌کند در نتیجه توازن و تعادل بین انسان و فناوری تضمین خواهد شد.

چهارمین موضوع، تغییرات در روش  انجام کارهاست. اکثر ما دیگر مایل نیستیم که ۹ صبح تا ۵ بعد از ظهر کار کنیم. شیوه کار کردن ما به شکلی عمیق در حال تغییر است. همزمان با تغییر اولویت‌های ما در فعالیت‌های شغلی، شرکت‌ها مجبور می‌شوند تغییر کنند و در این میان پنجمین انقلاب صنعتی دگرگونی را عمیق‌تر و فراگیرتر خواهد کرد. نیروی کار جدید دیگر مجبور نیست، میزانی بالا سند و مدرک را بخواند یا برای دریافت اطلاعات دقیق و جدید در جلسات شرکت کند. پنجمین انقلاب صنعتی به شرکت‌ها کمک می‌کند از منابع کنونی خود بیشترین بهره را ببرند و مدیران می‌توانند بر وظایف استراتژیک‌تر تمرکز کنند. پنجمین انقلاب صنعتی همان چیزی است که ما به آن نیاز داریم. در این انقلاب، از فناوری برای خدمت به نیروی انسانی بهره برده خواهد شد. پنجمین انقلاب صنعتی ما را قادر خواهد کرد شکاف تاریخی کنونی را پر و دورانی جدید از زندگی را آغاز ‌کنیم. آیا این همان چیزی نیست که جهان به آن نیاز دارد؟